Άννα Αγγελοπούλου

Ένα ποίημα του Fernando Pessoa και εικόνες art nouveau της Elisabeth Sonrel

...Θα συνεχίσω ανοιξιάτικα... Με εικόνες art nouveau των αρχών του 20ού αιώνα από την Elizabeth Sonrel. Αιθέριες γυναικείες μορφές στεφανωμένες με λουλούδια κινούνται σε ανθισμένα τοπία με χρώματα και αρώματα. Αέρινες παρουσίες κρατούν ή μαζεύουν. λουλούδια..

Η Sonrel καθιερώθηκε κυρίως για την εικονογράφηση περιοδικών, βιβλίων, καρτ ποστάλ, αφισών και ημερολογίων.

Elisabeth Sonrel (1874-1953), Άνοιξη. Καρτ ποστάλ. Γύρω στα 1910. Μία ανθοφόρα πορεία υπό τα ανθισμένα δέντρα. Είναι εμφανής η επιρροή των Προραφαηλιτών. Οι γυναίκες έρχονται από τα βάθη του ύστατου Μεσαίωνα και της πρώιμης Αναγεννησιακής εποχής.

...Και ένα θλιμένο ποίημα για την Άνοιξη ενός αγαπημένου ποιητή, του Πορτογάλου Φερνάντο Πεσσόα. Γιατί, η Άνοιξη πάντα έρχεται και φεύγει...

Από τα Ασύνδετα Ποιήματα του Φερνάντο Πεσσόα

Όταν θα ξαναδώ την άνοιξη,

μπορεί πια να μη βρίσκομαι σ'αυτό τον κόσμο.

Και τι δεν θά'δινα για νά'ναι η άνοιξη άνθρωπος

και να μπορώ να σκέφτομαι πως θά'κλαιγε

γιατί έχασε το μοναδικό της φίλο.

Αλλά η άνοιξη δεν είναι ούτε καν πράγμα:

είναι ένας τρόπος του λέγειν.

Μήτε τα άνθη ξανάρχονται, μήτε τα πράσινα φύλλα.

Καινούρια είναι τα άνθη, καινούρια τα πράσινα φύλλα.

Υπάρχουν άλλες γλυκές μέρες.

Τίποτε δεν επιστρέφει. τίποτα δεν επαναλαμβάνε-

ται, γιατί όλα είναι πραγματικά.

Βλ. Fernando Pessoa, Επιλογή από τις εκδόσεις ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΛΜΠΕΡΤΟ ΚΑΕΪΡΟ

και

ΑΛΒΑΡΟ ΝΤΕ ΚΑΜΠΟΣ,

Επιλογή-Εισαγωγή-Μετάφραση Μαρία Παπαδήμα, εκδ. Gutenberg.

Elizabeth Sonrel, Άνοιξη. Από ημερολόγιο του 1900. Ιδιωτική Συλλογή.

Elisabeth Sonrel, Άνοιξη. 1900. Aφίσα. Ιδιωτική Συλλογή..

Elisabeth Sonrel, Άνοιξη. 1900. Aφίσα και καρτ ποστάλ. Ιδιωτική Συλλογή..

Elisabeth Sonrel, Άνοιξη. 1900. Aφίσα και καρτ ποστάλ. Ιδιωτική Συλλογή.

http://www.the-athenaeum.org/art/list.php?m=a&s=tu&aid=5016
http://www.invaluable.com/artist/sonrel-elisabeth-2moc5syk61/sold-at-auction-prices/
http://diptyquescrossing.blogspot.gr/2011/06/elisabeth-sonrel-loubliee.html
http://iris-albertville.over-blog.com/2015/03/iris-1883-elisabeth-sonrel-printemps-d-autrefois-france.html

Ποιήματα του Αλέξανδρου Μπάρα για θαλασσινά ταξίδια

Κωνσταντίνος Βολανάκης, Αραγμένα καράβια.

Εάν αισθάνεσθε διάθεση για φυγή, εάν ονειρεύεσθε μακρινά ταξίδια, διαβάστε δύο αγαπημένα μου ποιήματα για θαλασσινά ταξίδια ενός "χαμηλόφωνου"και ελλάσσονος ποιητή της εποχής του Μεσοπολέμου, του Αλέξανδρου Μπάρα (1906-1990).
Κωνσταντινοπουλίτης στην καταγωγή, ο Μπάρας εμφανίστηκε στα γράμματα με δημοσιεύσεις σε εφημερίδες και περιοδικά από νεανική ηλικία. Το 1929 δημοσίευσε στο περιοδικό "Αλεξανδρινά Γράμματα"τη Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου το ποίημα Η Κλεοπάτρα, η Σεμίραμις κι η Θεοδώρα,που έκανε ιδιαίτερη εντύπωση και θεωρήθηκε πρωτοποριακό για την εποχή του. Επιρροές από τον γαλλικό συμβολισμό, την ειρωνεία του Καβάφη, τον κοσμοπολιτισμό του Κώστα Ουράνη και την απαισιοδοξία του Καρυωτάκη είναι εμφανείς στην ποίηση του.
Καλά θαλασσινά ταξίδια, λοιπόν, με τα ποιήματα του Αλεξάνδρου Μπάρα και θαλασσινούς πίνακες του Κωνσταντίνου Βολανάκη και του Αμερικανού Henry Bacon (1839-1912).

Αλέξανδρου Μπάρα

Η Κλεοπάτρα, η Σεμίραμις κι η Θεοδώρα

Ένα κάθε βδομάδα,

στην ορισμένη μέρα,

πάντα στην ίδιαν ώρα,

τρία βαπόρια ωραία,

η "Kλεοπάτρα", η "Σεμίραμις"κι η "Θεοδώρα",

ανοίγουνται απ'την προκυμαία

στις εννέα,

πάντα για τον Περαία,

το Mπρίντιζι και το Tριέστι,

πάντα.

Κωνσταντίνος Βολανάκης, Ηλιοβασίλεμα σε ελληνικό λιμάνι.

Xωρίς μανούβρες κι ελιγμούς

και δισταγμούς

κι ανώφελα σφυρίγματα,

στρέφουνε στ'ανοιχτά την πρώρα,

η "Kλεοπάτρα", η "Σεμίραμις"κι η "Θεοδώρα",

σαν κάποιοι καλοαναθρεμμένοι

που φεύγουν από ένα σαλόνι

χωρίς ανούσιες χειραψίες

και περιττές.

Κωνσταντίνος Βολανάκης, Έξω από το λιμάνι. Γύρω στα 1872.

Aνοίγουνται απ'την προκυμαία

στις εννέα,

πάντα για τον Περαία,

το Mπρίντιζι και το Tριέστι,

πάντα — και με το κρύο και με τη ζέστη.

Πάνε

να μουντζουρώσουν τα γαλάζια

του Aιγαίου και της Mεσογείου

με τους καπνούς των.

Πάνε για να σκορπίσουνε τοπάζια

τα φώτα τους μέσ'στα νερά

τη νύχτα.

Πάνε

πάντα μ'ανθρώπους και μπαγκάζια…

Henry Bacon, Στο πλοίο. 1877. Mουσείο Καλών Τεχνών. Βοστόνη.

H "Kλεοπάτρα", η "Σεμίραμις"κι η "Θεοδώρα",

χρόνια τώρα,

κάνουν τον ίδιο δρόμο,

φτάνουν την ίδια μέρα,

φεύγουν στην ίδιαν ώρα.

Mοιάζουν υπάλληλοι γραφείων

που γίνανε χρονόμετρα,

που η πόρτα της δουλειάς,

αν δεν τους δει μια μέρα να περάσουν

από κάτω της,

μπορεί να πέσει.

(Όταν ο δρόμος είναι πάντα ίδιος

τι τάχα αν είναι σε μια ολόκληρη Mεσόγειο

ή απ'το σπίτι σ'άλλη συνοικία;)

H "Kλεοπάτρα", η "Σεμίραμις"κι η "Θεοδώρα"

είναι καιρός και χρόνια πάνε τώρα

του βαρεμού που ενοιώσαν την τυράννια,

να περπατούν πάντα στον ίδιο δρόμο,

να δένουνε πάντα στα ίδια λιμάνια.

Henry Bacon, Η αναχώρηση από το λιμάνι της Ν. Υόρκης. 1879. Ιδιωτική Συλλογή.

Aν ήμουν εγώ πλοίαρχος,

ναι —si j'étais roi!—

αν ήμουν εγώ πλοίαρχος

στην "Kλεοπάτρα", τη "Σεμίραμη", τη "Θεοδώρα",

αν ήμουν εγώ πλοίαρχος

με τέσσερα χρυσά γαλόνια

κι αν μ'άφηναν στην ίδια αυτή γραμμή

τόσα χρόνια,

μια νύχτα σεληνόφεγγη,

στη μέση του πελάγου,

θ'ανέβαινα στο τέταρτο κατάστρωμα

κι ενώ θ'ακούγουνταν η μουσική

που θα'παιζε στης πρώτης θέσης τα σαλόνια,

με τη μεγάλη μου στολή,

με τα χρυσά μου τα γαλόνια

και τα χρυσά μου τα παράσημα,

θα'γραφα μιαν αρμονικότατη καμπύλη

από το τέταρτο κατάστρωμα

μέσ'στα νερά,

έτσι με τα χρυσά μου,

σαν αστήρ διάττων

σαν ήρως ανεξήγητων θανάτων.

Henry Bacon, Πατρίδα. 1877. Ιδιωτική Συλλογή.

Henry Bacon, Η πρώτη εικόνα της πατρίδας. 1879. Ιδιωτική Συλλογή.

Αλέξανδρου Μπάρα, Τα εσπέρια

Βράδυ.

Ελαιώδη τα νερά του προλιμένος,

βαριά, σαν υδραργυρικά, με κάτι

κυανά σαξωνικά, με κάτι ιώδεις

αποχρώσεις, κάτι θαμπούς

μεταλλισμούς κι αποχαυνώσεις ρόδινες…

Ναι, κάτι τέτοιες

ευδαιμονικές βραδιές,

ανώδυνες,

περιπλανώμενες βραδιές

μέσα στα θέρη,

διστακτικές να σβήσουν,

διστακτικές να καταλύσουν

την ονειροκρατία προς δυσμάς

μετά το πέσιμο του ήλιου,

— ενώ μια θεία μεσοβασιλεία

χωρίζει πια το φως που μας δυνάστευε

απ’ την ερχόμενη του σκότους μοναρχία

ναι, κάτι τέτοιες βραδιές,

στα ελαιώδη νερά του προλιμένος,

μετακινείται κύκνεια

ένα μεγάλο πλοίο,

μετακινείται παίρνοντας

κατεύθυνση προς τ’ ανοιχτά,

μ’ εκείνο το περιφρονητικό του μεγαλείο

των μακρινών αναχωρήσεων…

Henry Bacon, Μακρινές σκέψεις. 1891. Ιδιωτική Συλλογή.

Henry Bacon, Η αναχώρηση. 1879. Ιδιωτική Συλλογή.

— Κι ίσως δεν είναι πλοίο,

ίσως είναι το παν που φεύγει,

όλα που φεύγουν — Όλα.

Αλέξανδρος Μπάρας, Ποιήματα 1933-1953, Ίκαρος, Αθήνα 1954, σ. 9-11.

http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=461&t=284
http://www.snhell.gr/anthology/content.asp?id=262&author_id=65
https://greekpoems.wordpress.com/2011/03/18/%CF%84%CE%B1-%CE%B5%CF%83%CF%80%CE%AD%CF%81%CE%B9%CE%B1-%CE%B1%CE%BB%CE%AD%CE%BE%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%82-%CE%BC%CF%80%CE%AC%CF%81%CE%B1%CF%82/
http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=127455.0
http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=461&t=284
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-
C113/351/2368,9032/extras/texts/index08_17_parallilo_baras.html
http://www.museumsyndicate.com/artist.php?artist=753http://www.museumsyndicate.com/artist.php?artist=753
http://americanartgallery.org/artist/details/view/sshow/id/686#pic=6862
http://www.the-athenaeum.org/art/list.php?m=a&s=tu&aid=776
http://www.mfa.org/collections/object/on-the-open-sea-the-transatlantic-steamship-p%C3%A9reire-31485

Ανθισμένη Αμυγδαλιά

Έχω ξεχάσει ότι είναι ακόμα Άνοιξη...ότι βρισκόμαστε στην "καρδιά"της Άνοιξης. Οι αμυγδαλιές, όπως και άλλα δένδρα, έχουν ανθίσει εδώ και εβδομάδες...

Δύο πίνακες και δύο ποιήματα με αμυγδαλιές...

Ο Βρεττανός ζωγράφος της Βικτωριανής εποχής Henry Ryland (1856-1924) ζωγραφίζει μία γλυκιά κοπέλα σε νεοκλασικό πλαίσιο να κρατά και κοιτάζει τρυφερά ένα κλαδί ανθισμένης αμυγδαλιας.

Henry Ryland, Άνθος αμυγδαλιάς. Γύρω στα 1890. Οι επιδρασεις του νεοκλασικισμού του S. L. Tadema και η ατμόσφαιρα των Προραφαηλιτών είναι εμφανείς

Ένα τρυφερό λυρικό ποίημα του Καρυωτάκη που αντανακλά γλυκιά θλίψη και εκφράζει νοσταλγία για το αγαπημένο πρόσωπο που έχει χαθεί. Το εγώ (ποιητικό υποκείμενο) εξομολογείται τον έρωτά του σε μία γυναίκα που έχει πεθάνει... Η ευαίσθητη και ευάλωτη αμυγδαλιά γίνεται σύμβολο της γυναικείας μορφής, του ερωτικού αντικείμενου πάθους του ποιητή.

Κ. Καρυωτάκη, Μυγδαλιά

Κι ακόμα δεν μπόρεσα να καταλάβω
πώς μπορεί να πεθάνει μια γυναίκα
που αγαπιέται.

Εχει στον κήπο μου μια μυγδαλιά φυτρώσει
κι είν'έτσι τρυφερή που μόλις ανασαίνει·
μα η κάθε μέρα, η κάθε αυγή τηνε μαραίνει
και τη χαρά του ανθού της δε θα μου δώσει.

Κι αλίμονό μου! εγώ της έχω αγάπη τόση...
Κάθε πρωί κοντά της πάω και γονατίζω
και με νεράκι και με δάκρυα την ποτίζω
τη μυγδαλιά που 'χει στον κήπο μου φυτρώσει.

Αχ, της ζωούλας της το ψέμα θα τελειώσει·
όσα δεν έχουν πέσει, θα της πέσουν φύλλα
και τα κλαράκια της θε ν'απομείνουν ξύλα.
Την άνοιξη του ανθού της δε θα μου δώσει

Κι όμως εγώ ο φτωχός της είχ'αγάπη τόση...

Κ. Δ. Καρυωτάκης, Oπόνος των ανθρώπων και των πραγμάτων (1919)

΄Ενα ακόμα ποίημα-του Νικηφόρου Βρεττάκου) με χαρούμενη ατμόσφαιρα και αισιόδοξη διάθεση. Η γυναικεία μορφή του ερωτικού αντικειμένου ταυτίζεται με το ανθισμένο δέντρο, την αμυγδαλιά.

Νικηφόρος Βρεττάκος, μια μυγδαλιά και δίπλα της εσύ

Μιὰ μυγδαλιὰ καὶ δίπλα της,
ἐσύ. Μὰ πότε ἀνθίσατε;
Στέκομαι στὸ παράθυρο
καὶ σᾶς κοιτῶ καὶ κλαίω.

Τόση χαρὰ δὲν τὴν μποροῦν
τὰ μάτια.
Δός μου, Θεέ μου,
ὅλες τὶς στέρνες τ'οὐρανοῦ
νὰ στὶς γιομίσω.

Henry Ryland, Primavera (Άνοιξη). Με φόντο μία ανθισμένη αμυγδαλιά η γυναίκα δείχνει σε περισυλλογή. Τι να σκέφτεται, άραγε;

http://www.greek-language.gr/digitalResources/literature/tools/concordance/browse.html?cnd_id=8&text_id=991

http://www.artmagick.com/pictures/artist.aspx?artist=henry-ryland

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Henry_Ryland_-_Almond_Blossom.jpg

Αμυγδαλιά του Γεώργιου Δροσίνη και του Κώστα Μόντη με πίνακες του Pierre Bonard και του

V. Van Gogh

Συνεχίζω ανοιξιάτικα με αμυδαλιές...Δύο πίνακες και δύο ποιήματα που επικοινωνούν διακειμενικά.

Λένε ότι είναι το τελευταίο έργο του μετα-ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Bonnard. Tην έβλεπε ανθισμένη από το παράθυρο του δωματίου του.

Pierre Bonnard, Η αμυγδαλιά. 1945. Ιδιωτική Συλλογή.

Γ. Δροσίνης ,Ἡ μυγδαλιά

Ἐκoύνησε τὴν ἀνθισμένη μυγδαλιὰ
μὲ τὰ χεράκια της
κι ἐγέμισε ἀπὸ ἄνθη ἡ πλάτη, ἡ ἀγκαλιὰ
καὶ τὰ μαλλάκια της.

Ἄχ! χιονισμένη σὰν τὴν εἶδα τὴν τρελλὴ
γλυκὰ τὴ φίλησα,
τῆς τίναξα τὰ ἄνθη ἀπ᾿ τὴν κεφαλὴ
κι ἔτσι τῆς μίλησα:

-Τρελλὴ νὰ φέρεις στὰ μαλλιά σου τὴ χιονιὰ
τὶ τόσο βιάζεσαι;
Μόνη της θὲ νὰ ῾ρθεῖ ἡ βαρυχειμωνιά,
δὲν τὸ στοχάζεσαι;

Τοῦ κάκου τότε θὰ θυμᾶσαι τὰ παλιὰ
τὰ παιχνιδάκια σου,
κοντὴ γριούλα μὲ τὰ κάτασπρα μαλλιὰ
καὶ τὰ γυαλάκια σου

V. Van Gogh, ανθισμένη αμυγδαλιά, 1890. Μουσείο Βαν Γκογκ. Άμστερνταμ.

Ο Κώστας Μόντης φαίνεται να συνδιαλέγεται με την πολυτραγουδισμένη αμυγδαλιά του Δροσίνη.
...τoυλάχιστo oι πoιητὲς
ας μην τη λέμε "τρελλή"...

Κώστας Μόντης, Η αμυγδαλιά

Καθ’ην στιγμήν εμείς συζητάμε ακόμα
η αμυγδαλιὰ άναψε ήδη ντόμπρα τα κεράκια της
κι ανήρτησε σε κoινὴ θέα τις πρoθέσεις της.
Ω ναι, τoυλάχιστo oι πoιητὲς
ας μην τη λέμε "τρελλή"
πoυ πήρε την απόφαση,
τoυλάχιστo oι πoιητὲς ας μην τη λέμε “τρελλή”
πoυ ἐπωμίσθηκε τις ευθύνες της,
πoυ διεκινδύνευσε τη νoημoσύνη της
στα όμματα των δειλών,
πoυ διεκινδύνευσε τη νoημoσύνη της
στα όμματα των ανίδεων,
στα όμματα τωv θερκoκηπίων.

http://www.vangoghmuseum.nl/en/collection/s0176V1962
http://nga.gov.au/bonnard/Detail.cfm?IRN=122444
http://www.myriobiblos.gr/greekliterature/montis_amygdalia.htmlhttp://www.myriobiblos.gr/greekliterature/montis_amygdalia.html

Γιάννη Ρίτσου,Όνειρο Καλοκαιρινού Μεσημεριού (απόσπασμα για τις αμυγδαλιές)

και Γιώργου Σεφέρη, Λίγο ακόμα

Αγαπώ πολύ τα ανθισμένα δέντρα της Άνοιξης. Είναι απτό δείγμα της αναγέννησης, σύμβολο του κύκλου της ζωής και της συνέχειας της...σύμβολο του έρωτα και της τόλμης για την "περιπέτεια"της ζωής...

Για αυτό, δύο εμβληματικά κείμενα με θέμα τις ανθισμένες αμυγδαλιές από δύο ποιητές, βασικούς εκπρόσωπους της νεωτερικής ποίησης, τον Γιάννη Ρίτσο και τον Γιώργο Σεφέρη.

William Henry Holmes, Ανοιξιάτικα άνθη. 1927. Smithsonian Art Museum.

Απόσπασμα από το Όνειρο Καλοκαιρινού Μεσημεριού του Γιάννη Ρίτσου

…ΤΗ ΝΥΧΤΑ οι μυγδαλιές με τ’ άσπρα τους φορέματα περάσαν κάτου απ’ τα παράθυρα μας αργές και λυπημένες, όμοιες με κείνα τα χλωμά κορίτσια του ορφανοτροφείου όταν γυρίζουν από μια μικρή εκδρομή την Κυριακή, πιασμένες δυό δυό απ’ το χέρι, χωρίς να μιλάνε, χωρίς να βλέπουν τ’ άστρα που φυτρώνουν ένα ένα μες στον ίσκιο, μακρινά κι ευτυχισμένα. Αύριο θα στείλουμε τις μυγδαλιές περίπατο στο ακροθαλάσσι να πλύνουνε τα πρόσωπα τους απ’ τη σκόνη της λύπης μας. Και το βράδυ που θα γυρίσουν χαρούμενες, θα μας φέρουν τα πρώτα μας λόγια πλυμένα στη θάλασσα, κι εμείς θα κλαίμε στο ανοιχτό παράθυρο απ’ τη χαρά μας που μπορούμε να κλαίμε.

John William Godward, Τοπίο με ανθισμένη αμυγδαλιά. 1876. Ιδιωτική Συλλογή.

Γιώργου Σεφέρη, Λίγο ακόμα

ΚΓ' από τοΜυθιστόρημα (1935)

Λίγο ἀκόμα θὰ ἰδοῦμε

τὶς ἀμυγδαλιὲς ν᾿ ἀνθίζουν.

Λίγο ἀκόμα θὰ ἰδοῦμε

τὰ μάρμαρα νὰ λάμπουν,

νὰ λάμπουν στὸν ἥλιο

κι ἡ θάλασσα νὰ κυματίζει.

Λίγο ἀκόμα, νὰ σηκωθοῦμε

λίγο ψηλότερα.

Sorolla y Bastida, Ανθισμένη Αμυγδαλιά. 1889. Μουσείο Sorolla. Μαδρίτη.

Γιώργος Ιακωβίδης (1853-1932), Αμυγδαλιές. Ιδιωτική Συλλογή.

https://paletaart.wordpress.com/2012/06/22/%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%89%CE%B2%CE%AF%CE%B4%CE%B7%CF%82-%CE%B3%CE%B5%CF%8E%CF%81%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%82-iakovidis-georgios-1853-1932-2/%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%89%CE%B2%CE%AF%CE%B4%CE%B7%CF%82-%CE%B3%CE%B5%CF%8E%CF%81%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CE%B1%CE%BC%CF%85%CE%B3%CE%B4%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CE%AD%CF%82/

http://americanart.si.edu/collections/search/artwork/?id=10643
http://www.wikiart.org/en/john-william-godward/landscape-blossoming-red-almond-study

Παπαρούνες

Oι παπαρούνες άνθισαν ξανά...άνθισαν και πάλι, όπως κάθε Άνοιξη. To παρατήρησα αυτές τις ημέρες που είχα ταξιδέψει στην εξοχή. Οι αγροί έχουν γεμίσει παπαρούνες...κόκκινες πινελιές διάσπαρτες παντού. Στον παρακάτω πίνακα του Edward Munch βλέπουμε μία κομψή γυναίκα να κοιτάζει τις παπαρούνες και πιθανόν ετοιμάζεται να τις κόψει. Σε πρώτο πλάνο βλέπουμε τις παπαρούνες να ορθώνονται σχεδόν ανατριαχιστικές...Στο βάθος διακρίνονται δένδρα του δάσους.

Edward Munch, Γυναίκα με παπαρούνες. 1919. Μουσείο Munch.

...και φυσικά θυμήθηκα το παρακάτω απόσπασμα της Μαρίας Πολυδούρη...Ένα δείγμα γνήσιου λυρισμού, βαθύτατο ερωτικό και τρυφερό...

Μαρία Πολυδούρη, [ΟΙ ΠΑΠΑΡΟΥΝΕΣ ΑΝΘΙΣΑΝ ΞΑΝΑ...]

από το ποιητικό έργο "Ξεφάντωμα"

Οἱ παπαροῦνες ἄνθισαν ξανά. Στὰ ἴδια μέρη

τὶς ἔκοψα γεμίζοντας, ὡς τότε, τὴν ἀγκάλη.

Μονάχα τώρα θλιβερὸ κι᾿ ἂν ἔστηνα καρτέρι

δὲ σ᾿ εἶδα ξάφνου πλάι μου νὰ προσπερνᾶς καὶ πάλι.

Τὸ Δάσος σιγαλότατο στὸ λαῦρο μεσημέρι,

τὶς λεῦκες τὶς γλυκόλογες μὲ τὰ γιγάντια κάλλη,

μ᾿ ἀπ᾿ ὅλα τὸ σπιτάκι σου - καημὸ ποὺ μοὔχει φέρει,

τὰ βρῆκα δίχως σένανε καὶ δίχως ἐλπίδα ἄλλη

Νὰ σὲ ξαναβρῶ - θἄσωνα νὰ καρτεράω χρόνια.

Κ᾿ ἔκλαψα. Μὰ θυμήθηκα στερνὰ ποὺ ξεκινοῦσες

μὲ συνοδεία μουσικὴ τὰ δέντρα καὶ τ᾿ ἀηδόνια

Μὲ τὴ ματιὰ νοσταλγικιὰ στὰ γύρω ποὺ σκορποῦσες

καὶ στὴν καρδιά μου σ᾿ ἔκλεισα, μὲ σὲ νὰ χαιρετήσω

ὅλα ποὺ μ᾿ ἔκανες ἐσὺ νὰ ἰδῶ καὶ ν᾿ ἀγαπήσω.

http://www.the-athenaeum.org/art/detail.php?ID=91110
http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/maria_polydoyrh/jefantwma.htm

Ποιήματα και πίνακες ζωγραφικής για την εκκλησία και την προσευχή. Κωνσταντίνος Καβάφης, Άγγελος Βλάχος, Γεώργιος Δροσίνης, Γιάννης Ρίτσος, Απόστολος και Λουκάς Γεραλής

Σκέφτομαι ότι για ακόμη μια χρονιά αρχίζει η Μεγάλη Εβδομάδα. Για κάποιους είναι εποχή για εκκλησία και προσευχή, εποχή για περισυλλογή και ενδοσκόπηση. Θυμήθηκα το ποίημα του Καβάφη, Στην εκκλησία. Ένα από τα λίγα "Βυζαντινά"ποιήματα του. Η εκκλησία γίνεται το σκηνικό για την παράσταση μίας τελετουργίας που για το ποιητικό υποκείμενο συνδέεται συνειρμικά με τον "ένδοξο Βυζαντινισμό"...

Κ. Καβάφης, Στην εκκλησία

Την εκκλησίαν αγαπώ — τα εξαπτέρυγά της,
τ’ ασήμια των σκευών, τα κηροπήγιά της,
τα φώτα, τες εικόνες της, τον άμβωνά της.

Εκεί σαν μπω, μες σ’ εκκλησία των Γραικών·
με των θυμιαμάτων της τες ευωδίες,
μες τες λειτουργικές φωνές και συμφωνίες,
τες μεγαλοπρεπείς των ιερέων παρουσίες
και κάθε των κινήσεως τον σοβαρό ρυθμό —
λαμπρότατοι μες στων αμφίων τον στολισμό —
ο νους μου πηαίνει σε τιμές μεγάλες της φυλής μας,
στον ένδοξό μας Βυζαντινισμό.

Οι αδελφοί Λουκάς και Απόστολος Γεραλής (1875-1958 και 1886-1983), ζωγράφοι με καταγωγή από τη Μυτιλήνη, απεικονίζουν σκηνές από τη θρησκευτική ζωή των απλών, καθημερινών ανθρώπων. Συγκινητικές εικόνες προσευχής μπροστά στα εικονίσματα σε σεμνές φτωχικές εκκλησιές. Τα έργα τους συνεχίζουν τον Ακαδημαϊσμό και τα ηθογραφικά θέματα των ζωγράφων της Σχολής του Μονάχου.
Οι εικόνες από τις εκκλησίες των αδελφών Γεραλή δε θυμίζουν το λαμπρό Βυζαντινισμό του Καβάφη.

Λουκάς Γεραλής (1875-1958), Στην εκκλησία. Μία μαυροφορεμένη γυναίκα μαζί μ'ένα κοριτσάκι στέκονται μπροστά στην εικόνα.

...Και ένα τρυφερό ποίημα του Γεωργίου Δροσίνη που περιγράφει λυρικά το "ρημαγμένο"παρεκκλήσι την εποχή της Άνοιξης, ένα Απριλιάτικο σούρουπο.

Γεώργιος Δροσίνης,Ἑσπερινός

Στὸ ρημαγμένο παρακκλήσι
τῆς Ἄνοιξης τὸ θεῖο κοντύλι
εἰκόνες ἔχει ζωγραφίσει
μὲ τ᾿ ἀγριολούλουδα τ᾿ Ἀπρίλη.

Ὁ ἥλιος, γέρνοντας στὴ δύση,
μπροστὰ στοῦ ἱεροῦ τὴν πύλη
μπαίνει δειλὰ νὰ προσκυνήσῃ
κι ἀνάφτει ὑπέρλαμπρο καντήλι.

Σκορπάει γλυκειὰ μοσκοβολιὰ
δάφνη στὸν τοῖχο ριζωμένη -
θυμίαμα ποὺ καίει ἡ Πίστις -

καὶ μία χελιδονοφωλιά,
ψηλὰ στὸ νάρθηκα χτισμένη,
ψάλλει τὸ Δόξα ἐν Ὑψίστοις..

Αποστολος Γεραλής (1886-1983), Προσευχή. Σε φτωχικό εκκλησάκι προσεύχονται. Το κοριτσάκι είναι ξυπόλητο...

Απόστολος Γεραλής, Κορίτσι που προσεύχεται. Μία απόλυτα ιδιωτική κατανυκτική στιγμή. Η στιγμή της προσευχής! Παρακλήσεις και ευχαριστίες, ελπίδες και προσδοκίες, ευγνωμοσύνη και μετάνοια...

Μας προτρέπει να ακούσουμε τα "σήμαντρα των εξοχικών εκκλησιών"στην εξαίσια ποιητική σύνθεση "Εαρινή Συμφωνία", που είναι ο νεανικός ύμνος του Γιάννη Ρίτσου για την Άνοιξη και τον έρωτα.

Γιάννης Ρίτσος, Εαρινή Συμφωνία
(απόσπασμα)

Άκου τα σήμαντρα
των εξοχικών εκκλησιών.
Φτάνουν από πολύ μακριά
από πολύ βαθιά.
Απ’ τα χείλη των παιδιών
απ’ την άγνοια των χελιδονιών
απ’ τις άσπρες αυλές της Κυριακής
απ’ τ’ αγιοκλήματα και τους περιστεριώνες
των ταπεινών σπιτιών.

Άκου τα σήμαντρα
των εαρινών εκκλησιών.
Είναι οι εκκλησίες
που δε γνώρισαν τη σταύρωση
και την ανάσταση.

Γνώρισαν μόνο τις εικόνες
του Δωδεκαετούς
που ‘χε μια μάνα τρυφερή
που τον περίμενε τα βράδια στο κατώφλι
έναν πατέρα ειρηνικό που ευώδιαζε χωράφι
που ‘χε στα μάτια του το μήνυμα
της επερχόμενης Μαγδαληνής.

Χριστέ μου
τι θα ‘τανε η πορεία σου
δίχως τη σμύρνα και το νάρδο
στα σκονισμένα πόδια σου;

...

Λουκάς Γεραλής, Ανάβοντας το κανδήλι. Ανάβει το κανδήλι μπροστά σ'υπέροχο ξυλόγλυπτο τέμπλο.

...Και ένα ποίημα που κάποτε μάθαιναν από μνήμης οι μικροί μαθητές...

Άγγελος Βλάχος, Το εκκλησάκι

Εἰς τὸ βουνὸ ψηλὰ ἐκεῖ
εἶν᾿ ἐκκλησιὰ ἐρημική,
τὸ σήμαντρό της δὲ χτυπᾶ,
δὲν ἔχει ψάλτη οὔτε παπά.

Ἕνα καντήλι θαμπερὸ
καὶ ἕναν πέτρινο σταυρὸ
ἔχει στολίδι μοναχὸ
τὸ ἐκκλησάκι τὸ φτωχό.

Ἀλλ᾿ ὁ διαβάτης σὰν περνᾶ
στέκεται καὶ τὸ προσκυνᾶ
καὶ μὲ εὐλάβεια πολλὴ
τὸν ἄσπρο του σταυρὸ φιλεῖ.

Ἐπάνω στὸ σταυρὸ ἐκεῖ
εἶναι εἰκόνα μυστικὴ
μ᾿ αἷμα τὴν ἔγραψε ὁ Θεὸς
καὶ τὴν λατρεύει ὁ λαός.

Απόστολος Γεραλής, Το άναμμα του καντηλιού. 1923. Ανάβει το καντήλι στο εικονοστάσι του σπιτιού. Στον τοίχο δεξιά κρέμονται οι πασχαλινές λαμπάδες.

http://www.kavafis.gr/poems/content.asp?id=93&

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/gewrgios_drosinhs_poems.htm#ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/aggelos_blaxos_poems.htm#ΤΟ_ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ

https://paletaart.wordpress.com/2012/06/24/%CE%B3%CE%B5%CF%81%CE%B1%CE%BB%CE%AE%CF%82-%CE%BB%CE%BF%CF%85%CE%BA%CE%AC%CF%82-loukas-geralis-1875-1958/

https://itzikas.wordpress.com/%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%80%CE%BF%CE%AF%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82-%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%B7%CF%84%CE%AD%CF%82/%CE%B1%CF%86%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CE%B9-%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%B7%CF%84%CE%AD%CF%82/%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%B1-%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%B7%CF%84%CE%AD%CF%82/
http://www.artnet.com/artists/apostolos-geralis/past-auction-results

http://www.nikias.gr/view_artist_additional.php?prod_id=83&mode=paintings

Ένας πίνακας του Hippolyte Flandrin και ένα ποίημα του Νίκου Καρούζου

Εκπνέει η Κυριακή των Βαϊων... Ο Χριστός εισήλθε θριαμβευτικά στην Ιερουσαλήμ με τη συνοδεία των μαθητών του. Πλήθους κόσμου τον υποδέχθηκε με ενθουσιασμό, κρατώντας κλαδιά του φοίνικα. Ο Γάλλος ζωγράφος Hippolyte Flandrin(1809-1864) απεικονίζει αριστοτεχνικά τη σκηνή της θριαμβευτικού εισόδου του Ιησού. Απαλά χρώματα φωτίζουν τη σκηνή και δημιουργούν ονειρική ατμόσφαιρα.

Hippolyte Flandrin, η είσοδος του Χριστού στην Ιερουσαλήμ. 1842. Γονατίζουν με κατάνυξη και σεβασμό μπροστά στον γλυκύτατο Ιησού, προσδοκώντας στο θαύμα και ελπίζοντας σ'ένα καλύτερο μέλλον. Η δοξολογία όμως σύντομα θα γίνει προδοσία και καταδίκη. Ο οδοιπόρος οδεύει προς τη θυσία. Δοκιμασία και πόνος τον περιμένουν στην Ιερουσαλήμ.

Η θερμή υποδοχή που σύντομα θα μετατραπεί σε εγκατάλειψη, μου θύμισε στίχους του Νίκου Καρούζου, που χαρακτηρίζονται από λυρισμό και πνευματικότητα...

Νίκος Καρούζος, Άσμα μικρό

Χάθηκε αυτός ο οδοιπόρος.
Είχε συνάξει λίγα φύλλα
ένα κλαδί γεμάτο φως
είχε πονέσει.
Και τώρα χάθηκε…
Αγγίζοντας αληθινά πουλιά στο έρεβος
αγγίζει νέους ουρανούς
η προσευχή του μάχη.
Έαρ μικρό έαρ βαθύ έαρ συντετριμμένο.

http://sigxroniekfrasi.blogspot.gr/2012/04/8.htmlhttp://www.artmagick.com/pictures/picture.aspx?id=6559&name=jesus-riding-into-jerusalem

Ευχές για Καλό Πάσχα και Καλή Ανάσταση με παλιές κάρτες

Συνοδεύω τις ευχές μου με παλιές πασχαλινές κάρτες από τις αρχές του 20ού αιώνα και κυρίως από την περίοδο του Μεσοπολέμου.

Η παρουσιάση αρχίζει με δύο κάρτες art nouveau (τέλη 19ου αιώνα-αρχές 20ού), που απεικονίζουν γυναικείες μορφές. Αιθέριες υπάρξεις με αέρινα φορέματα! Περιβάλλονται από ανοιξιάτικα λουλούδια.

Ευτυχισμένο Πάσχα, εύχεται η καρτα στα γαλλικά. 1910. Η γυναίκα της φωτογραφίας φορά ένα ιδιαίτερο φόρεμα και κρατά μία γλάστρα.

Ευχές από μία κομψή γυναίκα που περιβάλλεται από χρωματιστά αυγά. 1933. Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πολέμος αρχίζει σε λίγο.

Βικτωριανή κυρία "τεμπελιάζει"στην εξοχή! Αυγά, λαγουδάκια και πουλάκια, τα κατεξοχήν διακοσμητικά του Πάσχα, πλαισιώνουν την γυναίκα

Κομψά ντυμένη περπατά με σταθερό βήμα. Στο έδαφος ένα καλάθι με κίτρινα κοτοπουλάκια.

Μία φωτογραφία του ζευγαριού γίνεται κάρτα με πασχαλινές ευχές στα γαλλικά. Ένα τεράστιο αυγό

Μία πολύ όμορφη σύνθεση!!!

Αρνι στη σούβλα και χορός...Φορούν εθνικές ενδυμασίες και χορεύουν στον αρχαιολογικό χώρο.

Ένα πασχαλινό γλέντι με λαϊκούς χορούς. Χορεύουν χαρούμενοι και χαμογελαστοί. Στο πρώτο πλάνο μία νεαρή κοπέλα βάζει κρασί στο ποτήρι του νεαρού.

Ένα "βουκολικό"ζευγάρι με εθνικές ενδμασίες αγκαλιάζονται. και ανταλλάσσουν ευχές. Το τοπίο σχεδόν ειδυλλιακό. Ανοιξιάτικο λιβάδι και στο βάθος διακρίνεται η εκκλησία. Ένα καλάθι με πολύχρωμα αυγά στο δάπεδο και δύο προβατάκια....

Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο Μυστικός Δείπνος

Βλέπω στην τραπεζαρία του πατρικού μου σπιτιού τη σκηνή του Μυστικού Δείπνου του Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Πριν από χρόνια η μητέρα μου είχε κεντήσει τη σκηνή με βελονιά κομπλέ

(είχε προσπαθήσει να μάθω και εγώ κέντημα, αλλά μάλλον απέτυχε...) και την κορνίζωσε σε κάδρο.

O Τελευταίος Δείπνος, επικαλούμενος "Μυστικός", είναι ο Δείπνος του Χριστού με τους 12 μαθητές του στην Ιερουσαλήμ, μία ημέρα πριν τη Σταύρωσή του. Οι σκηνές του Μυστικού Δείπνου αποτελούν αγαπημένα θέματα των καλλιτεχνών της εκκλησιαστικής ζωγραφικής και είναι από τις πιο αναγνωρίσιμες από το ευρύ κοινό.

Από τις πιο δημοφιλείς σκηνές του Μυστικού Δείπνου, η οποία έχει αναπαραχθεί πάμπολλες φορές σ'όλο το χριστιανικό κόσμο για να διακοσμήσει διάφορους χώρους, ιδιωτικούς και δημόσιους, σπίτια πλουσίων και φτωχών, περίλαμπρες εκκλησίες και ταπεινά παρεκκλήσια, είναι η παρακάτω τοιχογραφία δια χειρός ενός πραγματικά μεγάλου δημιουργού, του Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Απεικονίζεται ο Χριστός να κάθεται στη μέση της Τράπεζας, έχοντας δεξιά και αριστερά τους μαθητές του και μελλοντικούς απόστολους. Βλέπουμε το στιγμιότυπο της αντίδρασης των μαθητών, όταν ο Δάσκαλος ανακοινώνει ότι κάποιος από όλους τους θα τον προδώσει σύντομα για λίγα χρήματα. Ο Ντα Βίντσι απεικονίζει αριστοτεχνικά την έκφραση των προσώπων και τις κινήσεις των μαθητών.

Leonardo Da Vinci, O Μυστικός Δείπνος. 1495-98. Τοιχογραφία στην

τραπεζαρία της Ιεράς Μονής Σάντα Μαρία Ντελ Γκράτσιε (Αγία Μαρία της Χάριτος). Μιλάνο. Από τις πιο αναγνωρίσιμες και συγκινητικές στιγμές της ζωής του Χριστού λίγο πριν τη θυσία του. Κάθε μαθητής απεικονίζεται με διαφορετική έκφραση. Σύμφωνα με το τυπικό της Χριστιανικής θρησκείας, ο Μυστικός Δείπνος έγινε τη Μεγάλη Πέμπτη.

Πολλοί καλλιτέχνες έχουν επηρεασθεί από τον Μυστικό Δείπνο του Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Η σύνθεση και το θέμα του πίνακα συνεχίζει να γοητεύει και στη μοντέρνα και μεταμοντέρνα εποχή.

Salvador Dali, Η ιερή τελετουργία του Μυστικού Δείπνου. 1955. Εθνική Πινακοθήκη Τέχνης. Ουάσιγκτον. Ατμοσφαιρική, νεοφουτουριστική, σχεδόν διαστημική η απεικόνιση του Νταλί, θυμίζει σκηνή από ταινία επιστημονικής φαντασίας.

Andy Wharhol, O Mυστικός Δείπνος. Μουσείο Guggenheim. Soho-N.York. 1986. Μία pop art απεικόνιση.

Victor Muniz, Ο Μυστικός Δείπνος. Τρίπτυχο για σοκαλάτα. 1998. Όταν τρως τη σοκολάτα σου, να θυμάσαι πάντα ότι κάποιος από τους μαθητές σου μπορεί να σε προδώσει για λίγα χρήματα και κάποιος να σε αρνηθεί από φόβο για τρεις φορές.

http://pastexhibitions.guggenheim.org/warhol/

http://www.artnet.com/artists/vik-muniz/last-supper-pictures-of-chocolate-triptych-DEXnA-ZV1Baa2W5PK0yOLA2

http://www.nga.gov/content/ngaweb/Collection/art-object-page.46590.htmlhttp://www.nga.gov/content/ngaweb/Collection/art-object-page.46590.html

Πίνακες του Θεόδωρου Ράλλη για το Πάσχα και τη θρησκευτική ζωή

Είναι μία επιλογή από πίνακες του Θεόδωρου Ράλλη (1852-1909), ενός από τους πρώτους εκπροσώπους της νεότερης ελληνικής ζωγραφικής. Απεικονίζουν σκηνές από τη θρησκευτική ζωή της Μεγάλης Εβδομάδας, την Εβδομάδας των Παθών του Κυρίου, από μία εποχή που οι θρησκευτικές συνήθειες είχαν σημαντική θέση στην καθημερινότητα των γυναικών των λαϊκών, κυρίως, αγροτικών κοινωνικών στρωμάτων. Οι περισσότεροι από αυτούς τους πίνακες βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές.
Ο Ράλλης, γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη με καταγωγή από εύπορη οικογένεια εμπόρων της Χίου, υπήρξε ένας πραγματικά κοσμοπολίτης καλλιτέχνης, αφού σπούδασε στο Παρίσι και έζησε πολλά χρόνια στη γαλλική πρωτεύουσα όπου είχε στούντιο και ήταν γνωστός για το έργο του.
Θεωρείται εκπρόσωπος του Γαλλικού Ακαδημαϊσμού και Οριενταλισμού στη ζωγραφική. Πολλά από τα έργα του προέρχονται από την ελληνική ηθογραφία και τη ζωή της "ξωτικής"Ανατολής που τότε γοήτευε τους Γάλλους αστούς.
Οι παρακάτω πίνακες παρουσιάζουν εξιδανικευμένες σκηνές από την ελληνική θρησκευτική ζωή και αισθάνομαι ότι διακρίνονται από μία "ψυχρή"πνευματικότητα . Αισθαντικές νέες κοπέλλες, ντυμένες με παραδοσιακές ενδυμασίες, προσεύχονται στο ημίφως των κεριών και των κανδηλιών. Εικόνες από μία εποχή που η έξοδος στην εκκλησία και η αγρυπνία σ'αυτή, ήταν ίσως η μοναδική ευκαιρία για τις νέες κοπέλλες να βγουν από το σπίτι και να ξενυχτήσουν έξω από αυτό.

Θεόδωρος Ράλλης, Στολισμός του Επιταφείου. Ελληνίδες με παραδοσιακές ενδυμασίες στολίζουν με λουλούδια τον Επιτάφειο.

Θεόδωρος Ράλλης, Μεγάλη Παρασκευή. Ξενυχτά στην πέτρινη φτωχική εκκλησία. Στο δάπεδο διακρίνουμε πέταλα λουλουδιών από τον Επιτάφειο.

Θεόδωρος Ράλλης, Νέα που κάθεται σε στασίδι.

Θεόδωρος Ράλλης, Ευλάβεια. Προσεύχεται με ευλάβεια στο εικονοστάσι. Στον τοίχο μία γλάστρα με λευκό κρίνο, σύμβολο της αγνότητας.

Θεόδωρος Ράλλης, Εσωτερικό Εκκλησίας. 1852. Εθνική Πινακοθήκη. Μία υπέροχη προσωπογραφία. Ντυμένη με τη γιορτινή στολή της, ανάβει το κερί της από το καντήλι.

Θεόδωρος Ράλλης, Προσευχή σε ελληνική εκκλησία. 1876.

Θεόδωρος Ράλλης, Λιβάνι. 1907. Εθνική Πινακοθήκη.

Θεόδωρος Ράλλης, Ικεσία. 1908-1909. Εθνική Πινακοθήκη. Άραγε, για τι ικετεύει. Τι παρακαλά;

Θεόδωρος Ράλλης, Κοπέλλα που κοιμάται στην εκκλησία. Κουρασμένη από τις πρωινές εργασίες, κοιμάται γλυκά στο ημίφως και την ησυχία της εκκλησίας.

Θεόδωρος Ράλλης, Στην εκκλησία.

Θεόδωρος Ράλλης, Νέα που κοιμάται στην εκκλησία.

http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?artist_id=4305&sel=352

https://paletaart.wordpress.com/2012/07/09/%CF%81%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CF%82-%CE%B8%CE%B5%CF%8C%CE%B4%CF%89%CF%81%CE%BF%CF%82-rallis-theodoros-1852-1909/

Ο Κ. Παρθένης και ο Ν. Καρούζος για τα Πάθη και την Ανάσταση του Κυρίου

Καθώς πλησιάζει για ακόμη μία χρονιά ο εορτασμός της Ανάστασης του Κυρίου, σκέφτηκα τους ατμοσφαιρικούς, σχεδόν ονειρικούς, θρησκευτικούς πίνακες ενός από τους σημαντικότερους ζωγράφους της νεοελληνικής ζωγραφικής που υπήρξε από τους εισηγητές του μοντερνισμού, του Κωνσταντίνου Παρθένη (1878-1967).
Με τις εικόνες, λοιπόν, του Παρθένη και μ'ένα αγαπημένο ποίημα, "Το Πάσχα των Πιστών"του Νίκου Καρούζου (1926-1990), εύχομαι ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ!

Κ. Παρθένης, Το όρος των ελαιών.

Κ. Παρθένης, Παναγία με το θείο βρέφος-Σταύρωση. 1940-42. Εθνική Πινακοθήκη. Οι δύο κορυφαίες στιγμές της Παναγίας. Η γέννηση του Χριστού και η Σταύρωση Του. Η χαρά και ο πόνος-η οδύνη της μάνας.

Κ. Παρθένης, Θρήνος ή η Αποκαθήλωση. 1917-1920.

Κ. Παρθένης, Η Αποκαθήλωση. Χαρακτικό. Λιθογραφική απεικόνιση-αντιγραφή του προηγούμενου έργου. Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας-Συλλογή Κατσίγρα.

Κ. Παρθένης, Πιετά. Εθνική Πινακοθήκη.

Ν. Καρούζος, Το Πάσχα των Πιστών

Θα σε σκεπάσω με γιρλάντες και τρόπαια

των ηττών μου...Θα σε περιμένω στη σκιά
κι όταν θα σου αρέσει, Κύριε, έλα σιγά
και κάθησε κοντά μου
Ταγκόρ

Κύριε λάμπρυνόν μου την στολήν της ψυχής.

Άστρα και χώμα σε βαστάζουν.

Μεριάζουν άφωνα τα σκότη και διαβαίνεις,

ανέγγιχτη τον κόσμον αγγίζει μουσική

και της καρδιάς τα πέταλα ροδίζουν,

άνθος όμορφο ζεσταίνεται στον ήλιο.

Λευκάνθηκαν οι άνθρωποι στο αίμα του αρνίου.

Θεέ μου ανέρχεσαι λυπημένος,

αν και για όραση εξακολουθείς να έχεις τη συγχώρηση.

Ω θλίψη των ματιών του Κυρίου μου,

της αιωνιότητας ο κάματος,

έχω πολύ συνεργήσει για να υπάρχεις,

είναι πολύ σ᾽ εμένα το μερίδιο της ανομίας.

Ανοίγει ένα τριαντάφυλλο, πάω και το ρωτώ:

Πού έκρυψαν τον ήλιο;

Πλησιάζω τη θάλασσα και της λέω:

Είσαι βαθειά και με τα μυστικά μεγάλη σου η σχέση.

Λυτρώνεται ο άνθρωπος;

Απαντά το λουλούδι: «Θα χαθούμε»

κι η θάλασσα με αχ αναταράζεται.
Βλ. Νίκος Καρούζος, Οιδίπους τυραννούμενος και άλλα ποιήματα, φιλολογική επιμέλεια Μαρία Αρμυρά, Ίκαρος 2014, 67-68.

Κ. Παρθένη, Η Ανάσταση. 1917-19. Εθνική Πινακοθήκη.

http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?sel=247

https://paletaart.wordpress.com/2012/11/08/%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B8%CE%AD%CE%BD%CE%B7%CF%82-%CE%BA%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%82-konstantinos-parthenis-1878-1967/

Πάσχα στη Ρωσία μέσα από τις εικόνες του Michail Germashev

To Πάσχα θεωρείται η μεγαλύτερη χριστιανική γιορτή της Ορθοδοξίας και γιορταζόταν με μεγάλη λαμπρότητα στην προεπαναστατική Ρωσία. Πολλοί Ρώσοι καλλιτέχνες έχουν απεικονίσει σκηνές από την εορταστική καθημερινότητα της Μεγάλης Εβδομάδας και του Πάσχα. Επιλέγω κάποιες εικόνες του Ρώσου ζωγράφου και εικονογράφου Michail Germashev (1867-1930) με πασχαλινά στιγμιότυπα που μας μεταφέρουν στη Ρωσία των απλών ανθρώπων στα τέλη του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ού αιώνα.

Μichail Germashev (1867-1930), Προετοιμασία για το Πάσχα. Βάφουν τα πασχαλινά αυγά.

Μichail Germashev (1867-1930), Πασχαλινές καμπάνες.

Michail Germashev (1867-1930), To βράδυ μετά την Ανάσταση. 1908-1911.

Michail Germashev (1867-1930), Το Πάσχα.

Michail Germashev (1867-1930), Πασχαλινή λειτουργία.

Κάποιες από αυτές τις εικόνες χρησιμοποιήθηκαν για κάρτες με πασχαλινές ευχές.

Μichail Germashev (1867-1930), Πρωί του Πάσχα.

Μichael Germashev (1867-1930), Γιορτές του Πάσχα.

http://petroart.ru/en/art/g/germashev/main.php

https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Mikhail_Germashev

http://www.the-athenaeum.org/art/list.php?m=a&s=tu&aid=6242

http://www.nlr.ru/eng/exib/pasha/

https://fancyrussia.com/2015/04/13/easter-paintings-in-russian-art/

Οι Προραφαηλίτες ζωγράφοι και ο μύθος του Αγίου Γεωργίου

Ο Άγιος Γεώργιος είναι από τους πιο δημοφιλείς αγίους του Χριστιανισμού. Από εύπορη οικογένεια της Βιθυνίας της Μ. Ασίας και με καταγωγή από την Καππαδοκία, ο Γεώργιος έγινε αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού επί αυτοκράτορα Διοκλητιανού. Ασπάστηκε τη χριστιανική θρησκεία και αρνήθηκε να λάβει μέρος στους διωγμούς εναντίον των χριστιανών, επιλέγοντας να μαρτυρήσει με βασανιστήρια λόγω της πίστης του. Από τον 9ο αιώνα άρχισαν να του αποδίδονται πολλά θαύματα καθώς και ο μύθος της δρακομαχίας που έχει τις ρίζες της στην ελληνική αρχαιότητα.

Τον 11ο αιώνα ο μύθος έφθασε στην Βρετανία και ο Άγιος Γεώργιος προβλήθηκε με την εικόνα του γενναίου ιππότη του Μεσαίωνα και έγινε ο προστάτης άγιος της Αγγλίας.

O μύθος του Αγ. Γεωργίου είχε μεγάλη διάδοση στον ανατολικό και δυτικό χριστιανικό κόσμο και το θέμα του Γεωργίου να μάχεται με τον δράκο απεικονίστηκε πολύ συχνά στη χριστιανική τέχνη. Οι Βρετανοί Προραφαηλίτες ζωγράφοι του 19ου αιώνα γοητεύθηκαν από το μύθο της μονομαχίας του Αγ. Γεωργίου και απεικόνισαν σκηνές από τον μύθο που διακρίνονται για τα μεσαιωνικά στοιχεία.
Παρουσιάζω μία σειρά έργων του Προραφαηλίτη Εdward Burne Jones που έχουν ως θέμα τους σκηνές από τον μύθο του Αγ. Γεωργίου. Ο μύθος του Αγ. Γεωργίου παρουσιάζεται ως ένα μεσαιωνικό παραμύθι με ιππότες και βασιλοπούλες.

Σε μία φανταστική χώρα, σ'ένα μεσαιωνικό βασίλειο, οι κάτοικοι ζουν με τον φόβο ενός τέρατος, ενός δράκου που φυλάει τις πηγές και εμποδίσει την ύδρευση. Για να παραχωρήσει το νερό στους κατοίκους της χώρας, ζητά να του στέλνουν για τροφή μία νεαρή κοπέλλα. Κάθε φορά κληρώνεται μία κοπέλλα για να θυσιασθεί στον δράκο. Ο Άγιος Γεώργιος θα σκοτώσει τον δράκο...

Edward Burne Jones, Η πριγκίπισσα Σάμπρα. 1865. Μουσείο του Ορσέ. Παρίσι. Η πριγπίπισσα Σάμπρα διαβάζει το βιβλίο στον κήπο. Μία σπάνια απεικόνιση της πριγκίπισσας που έσωσε από τον δράκο ο Αγ. Γεώργιος.

Η νεαρή γυναίκα που διαβάζει ανυποψίαστη στον κήπο είναι η πριγγίπισσα Σάμπρα, η κόρη του βασιλιά της χώρας. Η Σάμπρα θα κληρωθεί για να σταλεί στον δράκο.

Edward Burne Jones, Η αναφορά στον βασιλιά. Κάτοικοι της πόλης αναφέρουν τον χαμό των κορών τους, δείχνοντας ένα κουτί με τα οστά τους. 1866. Συλλογή του κολεγίου Hanover. Idiana.

Edward Burne Jones, Η πριγκίπισσα κληρώνεται και δείχνει τον λαχνό της. 1866. Συλλογή του κολεγίου Hanover. Idiana.

Edward Burne Jones, Η πριγκίπισσα Σάμπρα οδηγείται στον δράκο. 1866. Ιδιωτική Συλλογή.

Edward Burne Jones, Ο αγώνας. Ο Άγ. Γεώργιος σκοτώνει τον δράκο. 1866. Πινακοθήκη Τέχνης της Νέας Νότιας Ουαλίας. Σίδνεϋ.

Edward Burne Jones, H πριγκίπισσα Σάμπρα δεμένη. 1866. Ιδιωτική Συλλογή.

Edward Burne Jones, Ο Άγιος Γεώργιος και ο δράκος. 1868. Πινακοθήκη William Morris. Λονδίνο.

Edward Burne Jones, Η επιστροφή της πριγκίπισσας Σάμπρα. Ο Γεώργιος επιστρέφει την πριγκίπισσα στο βασίλειο του πατέρα της. 1868. Μουσεία και Πινακοθήκη του Μπρίστολ.

http://www.artgallery.nsw.gov.au/collection/works/8536/

http://www.musee-orsay.fr/en/collections/works-in-focus/painting.html?no_cache=1&zoom=1&tx_damzoom_pi1%5BshowUid%5D=105150
http://www.wmgallery.org.uk/collection/themes/highlights/object/saint-george-and-the-dragon-brw12-1868
https://dantisamor.wordpress.com/2013/06/27/the-pre-raphaelites-and-the-st-george-legend/
http://www.artmagick.com/pictures/picture.aspx?id=6037&name=the-princess-sabra-led-to-the-dragon
http://museums.bristol.gov.uk/details.php?irn=116386
http://totallyhistory.com/edward-burne-jones/
http://preraphaelitepaintings.blogspot.gr/2010/07/edward-burne-jones-petition-to-king.html

Πρωτομαγιά. Δύο πίνακες με πρωτομαγιάτικα στεφάνια

Επειδή σήμερα γιορτάζεται επίσημα η Πρωτομαγιά, ιδού δύο ηθογραφικοί πίνακες των αδελφών Λουκα και Απόστολου Γεραλή με το ίδιο πρωτομαγιάτικο θέμα: Μία γυναίκα ντυμένη με παραδοσιακή φορεσιά κάνει το στεφάνι της Πρωτομαγιάς με λουλούδια.

Λουκάς Γεραλής (1878-1953), Πρωτομαγιά. Ιδιωτική Συλλογή. Σε κλειστό χώρο ετοιμάζει με προσοχή το πρωτομαγιάτικο στεφάνι. Στο καρεκλάκι που βρίσκεται δίπλα της βλέπουμε ένα καλάθι με λουλούδια.

Απόστολος Γεραλής (1886-1983), Το μαγιάτικο στεφάνι. Ιδιωτική Συλλογή. Στην αυλή ενός αγροτικού σπιτιού η γυναίκα κάνει το πρωτομαγιάτικο στεφάνι με λουλούδια που βρίσκονται στον πάγκο.

https://paletaart.files.wordpress.com/2012/06/ceb3ceb5cf81ceb1cebbceaecf82-cebbcebfcf85cebaceaccf82-the-first-of-may.jpg

https://paletaart.wordpress.com/2012/06/24/%CE%B3%CE%B5%CF%81%CE%B1%CE%BB%CE%AE%CF%82-%CE%B1%CF%80%CF%8C%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CF%82-geralis-apostolos-1886-1983/%CE%B3%CE%B5%CF%81%CE%B1%CE%BB%CE%AE%CF%82-%CE%B1%CF%80%CF%8C%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CF%82-%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%AC%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF-%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%86%CE%AC/

Μητέρα και παιδί στη ζωγραφική. Οικιακές σκηνές.

Η σχέση μητέρας και παιδιού έχει απεικονισθεί αμέτρητες φορές από τους καλλιτέχνες διαφόρων εποχών. Ακολουθεί μία επιλογή από εικόνες σκηνών μητέρας και παιδιού που διαδραματίζονται εντός του σπιτιού. Ένας μαγικός "μυστικός"κόσμος πίστης, αγάπης και αφοσίωσης. Στη σχέση τους απουσιάζει κάθε τρίτος...

Frederic Leighton, Μητέρα και παιδί. 1865. Blackbnurn Museumn and Art Gallery. Μία εικόνα ονειρική δια χειρός ενός ζωγράφου από τους πιο δημοφιλείς στο Λονδίνο της Βικτωριανής Εποχής. Μητέρα και κοριτσάκι κοιτάζονται με τρυφερότητα και αφοσίωση.

Berthe Morisot, Η κούνια. 1872. Μusee D' Orsay. H μητέρα κοιτάζει με τρυφερότητα και προσήλωση το μωρό που κοιμάται στην κούνια.

Agnes Rose Bouvier, Κάνοντας δίπλες. 1872. Μητέρα και κόρη στην κουζίνα. Ιδιωτική Συλλογή. Μία εικόνα που αγαπώ ιδιαίτερα. Μητέρα και κόρη αφοσιωμένες στη δουλειά τους και αφοσιωμένες η μία στην άλλη. Το παιδί βοηθά τη μητέρα και μαθαίνει από αυτή.

J. P. Aug. Renoir, Η κυρία Georges Charpantier με τις κόρες του. 1878. Μητροπολιτικό Μουσείο Καλών Τεχνών. Ν. Υόρκη. Μία αστική εύπορη οικογένεια. Στο σαλόνι του σπιτιού τους η καλοντυμένη μητέρα με τα καλοντυμένα παιδιά της ποζάρουν στον ζωγράφο.

P. Aug. Renoir, Μητέρα και παιδί. 1883. Μουσείο Καλών Τεχνών (Λεγεώνα της Τιμής) του Σ. Φρανσίσκο. Μητέρα και παιδί παίζουν με τη γατούλα.

Mary Cassatt, Το μπάνιο του παιδιού. 1893. Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγο. Μία υπέροχη εικόνα. Η μητέρα πλένει με τρυφερότητα τα πόδια του παιδιού της.

Arthur Hacker (1858-1919), Οι προσευχές των παιδιών. Ο Βικτωριανός ζωγράφος απεικονίζει μία απόλυτα ιδιωτική σκηνή. Η μητέρα μαθαίνει στα παιδιά της να προσεύχονται...

Pablo Picasso, Μητέρα και παιδί μπροστά σε βάζο με λουλούδια. 1901. Ατενίζουν προς τα λουλούδια. Μητέρα και παιδί κοιτάζουν με προσήλωση το βάζο με τα λουλούδια.

Arthur Hacker (1858-1919), Η νεαρή μητέρα. 1912. Προσεύχονται πριν καθήσουν στο ταπεινό τραπέζι.

Frank Dicksee, Mητέρα. 1907. Ιδιωτική Συλλογή. Σκηνή αγάπης. Η αγκαλιά της μητέρας προσφέρει προστασία, ασφάλεια και παρηγοριά.

Frank Dicksee, Mητέρα και παιδί. 1922. Ιδιωτική Συλλογή. Μία άγια και ιερή σχέση. Η σχέση της Παναγίας με τον Χριστό.

http://www.musee-orsay.fr/en/collections/works-in-focus/painting/commentaire_id/the-cradle-8953.html?cHash=80def6b7dc

http://www.artmagick.com/pictures/picture.aspx?id=7374&name=the-
http://blackburnmuseum.org.uk/collections/fine-art/
http://art.famsf.org/pierre-auguste-renoir/mother-and-child-195133
http://www.metmuseum.org/art/collection/search/438815?sortBy=Relevance&ft=renoir%2c+auguste&pg=1&rpp=20&pos=1
http://www.artic.edu/aic/collections/artwork/111442
http://www.pablo-ruiz-picasso.net/work-3460.php

\\

Για τη μητέρα

Από την πληθώρα των ποιημάτων με θέμα τη μητέρα επιλέγω δύο ποιήματα του Μπέρτολτ Μπρεχτ. τα οποία με συγκινούν πολύ. Τα πλαισιώνω με πίνακες του Πάμπλο Πικάσσο που ανήκουν στην Μπλε Περίοδο του έργου του καλλιτέχνη.

Πάμπλο Πικάσο, Μητρότητα. 1902.

Μπέρτολτ Μπρεχτ,Τραγούδι για τη μητέρα μου

Τη μορφή της δεν τη θυμάμαι πια πώς ήταν πριν οι πόνοι της

αρχίσουν. Αποκαμωμένη, ανασήκωνε τα μαύρα τα μαλλιά της

απ’ το ξεσαρκωμένο μέτωπό της – το βλέπω ακόμα κείνο το

χέρι να σαλεύει.

Χειμώνες είκοσι τη φοβερίσαν, τα βάσανά της δεν είχαν σω-

σμό, κι ο θάνατος ντρεπόταν σαν τη ζύγωνε. Και τότε πέθανε, και

το κορμί της ήτανε σαν παιδιού κορμί.

Στο δάσος είχε μεγαλώσει.

Πέθανε ανάμεσα σε πρόσωπα που ‘χαν τραχύνει βλέποντάς

την τόσο καιρό να ξεψυχάει. Τη συγχωρέσαμε που έτσι βα-

σανίστηκε, μα κείνη είχε χαθεί ανάμεσα στα πρόσωπά μας, προτού

να σβήσει ολότελα.

Τόσοι και τόσοι μας αφήνουνε, χωρίς να τους κρατήσουμε.

Έχουμε πει το καθετί, τίποτα πια δεν έχει απομείνει ανάμεσα σε

μας κι εκείνους, σκληραίνουνε τα πρόσωπά μας σαν χωρίζουμε.

Κι όμως, το πιο σπουδαίο δεν το είπαμε, τόσο αναμασούσαμε τ’

ασήμαντα.

Ω, γιατί τα πιο σπουδαία να μην τα πούμε, ήτανε τόσο εύκολο,

και τώρα θα κολαστούμε για τη σιωπή μας. Εύκολες ήταν λέξεις,

σφίγγονταν πίσω από τα δόντια μας. Καθώς γελούσαμε έπεσαν,

και τώρα το λαιμό μας πνίγουν.

Το δείλι, χτες, πρωτομαγιά, πέθανε η μητέρα μου! Και δε

μπορώ, από τη γη να τήνε ξεριζώσω με τα νύχια μου!”

Πάμπλο Πικάσο, Μητέρα και παιδί. 1903.

Μπ. Μπρεχτ, στη μητέρα μου

Κι όταν έσβησε, την αποθέσανε στη γη.

Άνθη φυτρώνουν, πεταλούδες παιχνιδίζουν πάνωθέ της…

Ήτανε τόσο ελαφριά που μόλις βάραινε το χώμα.

Πόσος πόνος χρειάστηκε για να την κάνει τόσο ανάλαφρη!”

Βλ. Μπ. Μπρεχτ, Ποιήματα, μτφ. Μάριος Πλωρίτης, Θεμέλιο

Πάμπλο Πικάσο, Η σούπα. 1902-1903. Μουσείο Τέχνης του Οντάριο. Καναδάς.

https://en.wikipedia.org/wiki/File:Pablo_Picasso,_1902-03,_La_soupe_(The_soup),_oil_on_canvas,_38.5_x_46.0_cm,_Art_Gallery_of_Ontario,_Toronto,_Canada.jpg

Ανέστης Ευαγγέλου, Μην απορείς, μητέρα

Θα συνεχίσω με ποιήματα για τη μητέρα. Ένα ποίημα-δραματικός μονόλογος, ένα ποίημα-εξομολόγηση ενός αγαπημένου ποιητή, ενός βαθύτατα ανθρωπιστή ποιητή, του Ανέστη Ευαγγέλου. Το ποιητικό υποκείμενο απευθύνεται στη μητέρα του και απολογείται για τα ποιήματά του. Μιλώντας για τα ποιήματα, μιλά και για τον εαυτό του...

Είναι, λοιπόν, ένα ποίημα για τη μητέρα, αλλά και για την ποίηση και τον ποιητή...

J. McNeill Whistler, Πορτραίτο της μητέρας του καλλιτέχνη. 1871. Μουσείο του Ορσέ. Παρίσι.

Μην απορείς, μητέρα, μην τρομάζεις

τούτα τα ποιήματα διαβάζοντας. Θα τα βρίσκεις, βέβαια,

λίγο στενάχωρα, σάμπως να θέλουν

από τις λέξεις μέσα να βγουν. Ίσως, ακόμα,

το γιο σου μέσα τους να μην αναγνωρίζεις. Κι όμως

δικά του είναι, μητέρα· αυτόν εικονίζουν.

Πάσχουν κι αυτά όπως κι αυτός από ασφυξία,

χάνονται μέσα τους, γυρίζουν, επιστρέφουν,

πάσχουν να βγουν από τις λέξεις όπως κι εκείνος

πάσχει να βγει από το πετσί του μέσα.

Μην απορείς, μητέρα, μην τρομάζεις· προ παντός

μη σε κυριέψει απελπισία· κάτι στηρίζει

το γιο σου, που εσύ δε βλέπεις:

μέσα του, από τα πόδια ως την κορφή, είναι μια κολόνα

που τον στυλώνει, τον κρατά μ’ όρθιο το κεφάλι,

που τον ψυχώνει, βήμα με βήμα, αγκώνα με αγκώνα,

μέσ’ απ’ ερείπια ν’ ανοίγει δρόμο και να προχωράει.

Από τη συλλογή Περιγραφή εξώσεως (1960) Βλ. και Ανέστης Ευαγγέλου, Τα ποιήματα (1956-1986), εκδ. Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1988.

Alice Bally, Το πορτραίτο της μητέρας μου. 1900. Μουσείο Πολιτισμού και Ιστορίας. Γενεύη.

https://anestisevangelou.wordpress.com/

http://www.ville-ge.ch/musinfo/bd/mah/collections/detail.php?ret=authors&letter=B&adv_auteur=Alice+Bailly&page=1&pos=5&id=1294770

http://www.musee-orsay.fr/en/collections/works-in-focus/search/commentaire/commentaire_id/portrait-of-the-artists-mother-2976.html

Ποίηση στην ομορφιά. Οι Γυναίκες με λουλούδια της Μαρίας Σπάρταλη Στίλλμαν

Η Βρετανίδα ελληνικής καταγωγής Μαρία Σπάρταλη Στίλλμαν (1844-1927) είναι η πιο γνωστή γυναίκα ζωγράφος του κινήματος των Προραφαηλιτών που εμφανίστηκε στη Βικτωριανή Αγγλία το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. (για τη ζωή και το έργο της, βλ. http://annagelopoulou.blogspot.gr/2012/08/blog-post_20.html)

Αγαπώ ιδιαίτερα τα έργα της για την ποιητική ατμόσφαιρα, τα απαλά χρώματα και τους συναρπαστικούς τόπους που μας μεταφέρουν. Ζωγράφισε ένα μεγάλο αριθμό αισθαντικών γυναικείων πορτρέτων που χαρακτηρίζονται από λανθάνουσα θλίψη και μελαγχολία, παραμυθένια τοπία και ονειρικές σκηνές από κείμενα του Μεσαίωνα και της Ιταλικής Αναγέννησης.

Επιλέγω μία σειρά "ανοιξιάτικων"έργων που απεικονίζουν κυρίως γυναίκες να περιβάλλονται από λουλούδια, να κρατούν λουλούδια, να στολίζονται με λουλούδια, να κινούνται μέσα σε ανθισμένους κήπους...

Μαρία Σπάρταλη Στίλλμαν, O αγγελιοφόρος της αγάπης.1885. Μουσείο Τέχνης του Delaware. Είνα ένας από τους πιο γνωστούς πίνακες της Στίλλμαν.

Μαρία Σπάρταλη Στίλλμαν, Τα κρίνα του μοναστηριού. 1891. Συλλογή του Ashmolean Μουσείου. Οξφόρδη. Προσεύχεται σ'ένα μοναστηριακό κήπο, κρατώντας κρίνους.

Για τους Προραφαηλίτες τα λουλούδια έχουν συμβολικό μήνυμα. Για παράδειγμα, οι κρίνοι συμβολίζουν την αγνότητα.

Μαρία Σπάρταλη Στίλλμαν, Σκηνήσε αγροτική φάρμα. Μουσείο Τέχνης του Delaware.

Μαρία Σπάρταλη Στίλλμαν, Mία γυναίκα στον κήπο της αγροικία του Kelmscott. 1905. Ιδιωτική Συλλογή. Μία αιθέρια οπτασία ανάμεσα σε λουλούδια και λευκά περιστέρια. Ποτίζει τα λουλούδια.

Μαρία Σπάρταλη Στίλλμαν, Μία βόλτα στην αγροικία του Kelmscott. Ιδιωτική Συλλογή. Μία αιθέρια γυναικεία μορφή περπατά στην αλέα του ανθισμένου κήπου. Η παραμυθένια αγροικία υπάρχει πράγματι και η Μαρία είχε μείνει σ'αυτήν πολλές φορές. Ήταν η εξοχική κατοικία του Προραφαηλίτη σχεδιαστή William Morris. Στην κατοικία του είχε φιλοξενήσει πολλούς καλλιτέχνες του κινήματος.

Μαρία Σπάρταλη Στίλλμαν, Πορτρέτο της Έφης να κρατά κρίνο και ένα ματσάκι με τριαντάφυλλα. 1876. Ιδιωτική Συλλογή.

Μαρία Σπάρταλη Στίλλμαν, Η σκεπτόμενη. 1879. Μουσείο Τέχνης Chasen. Wisconsin. Κρατά λουλούδια και πίσω της έχει λουλούδια.

Μαρία Σπάρταλη Στίλλμαν, Ένα στεφάνι από τριαντάφυλλα. 1880. Ιδιωτική Συλλογή. Τριαντάφυλλα για τις νέες κοπέλλες, το λουλούδι-σύμβολο του έρωτα.

Μαρία Σπάρταλη Στίλλμαν, Ο μαγεμένος κήπος του Anselmo. 1889. Σκηνή από το Δεκαήμερο του Βοκκάκιου.

Μαρία Σπάρταλη Στίλλμαν, Το τριαντάφυλλο από τον κήπο της Αρμίντα. 1894. Ιδιωτική Συλλογή.

Μαρία Σπάρταλη Στίλλμαν, Βεατρίκη. 1894. Μουσείο Τέχνης του Delaware.

Μαρία Σπάρταλη Στίλλμαν, Βεατρίκη. 1898. Ιδιωτική Συλλογή. Τριαντάφυλλα και κρίνος. Η ηρωίδα του Δάντη περιμένει τον έρωτα.

Μαρία Σπάρταλη Στίλλμαν, Ερωτικά Σονέτα. 1896. Μουσείο Τέχνης του Delaware. Διαβάζει ερωτική ποίηση, κρατώντας λουλούδια.

Μαρία Σπάρταλη Στίλλμαν, Ένας κρίνος της Φλωρεντίας. 1885-1890. Ιδιωτική Συλλογή.

Μαρία Σπάρταλη Στίλλμαν, H Μαντόνα Pietra degli Scrovigni. 1884. Ιδιωτική Συλλογή. Μ'ένα ανθισμένο κλαδί μας καλεί να μυρίσουμε την Άνοιξη και να ταξιδέψουμε στο όνειρο...

http://www.artmagick.com/pictures/artist.aspx?artist=marie-spartali-stillman

http://emuseum.delart.org:8080/emuseum/media/view/Objects/3511/30723?t:state:flow=0e8fa0f8-d72c-420f-8df9-e6504669b0b9

http://emuseum.delart.org:8080/emuseum/view/objects/asitem/People@1875@1102/0/title-asc?t:state:flow=208e5514-41d6-49c2-9558-336b5e00b8df

http://emuseum.delart.org:8080/emuseum/media/view/Objects/6358/84?t:state:flow=1a7025a3-31ab-47db-ba09-14b5d2e69f9b

http://emuseum.delart.org:8080/emuseum/media/view/Objects/6358/84?t:state:flow=1a7025a3-31ab-47db-ba09-14b5d2e69f9b

http://embarkkiosk.chazen.wisc.edu/Obj12708?sid=2591&x=65160

http://www.wattsgallery.org.uk/en-gb/collections/poetry-beauty/

http://www.artnet.com/artists/marie-spartali-stillman/past-auction-results

http://preraphaelitepaintings.blogspot.gr/2011/10/marie-spartali-stillman-effie-holding.html

Παιδιά που διαβάζουν

Οι εξετάσεις στο Γυμνάσιο και Λύκειο έχουν αρχίσει εδώ και μια εβδομάδα. Οι μαθητές και οι μαθήτριες πρέπει να διαβάσουν...Η ύστατη ανάγνωση σχολικών βιβλίων λίγο πριν το Καλοκαίρι...και στη συνέχεια, μακάρι να διαβάσουν λογοτεχνικά βιβλία.

Για αυτό, λοιπόν, κάποιοι πίνακες από το παρελθόν που απεικονίζουν μαθητές και μαθήτριες που διαβάζουν τα μαθήματά τους, ή προσπαθούν να τα διαβάσουν...

Laurits Andersen Ring, Παιδί που διαβάζει τα μαθήματά του. 1895. Ο Δανός ζωγράφος αποτυπώνει τη στιγμή που ο νεαρός μαθητής κοιτάζει έξω από το παράθυρο, έχοντας μπροστά του τα βιβλία. Ένα μικρό διάλειμμα από τη σχολική ανάγνωση ή μήπως μία συνεχής διάσπαση προσοχής;

Jean Baptiste Greuze, Παιδί που κοιμάται πάνω στο βιβλίο του. 1755. Κοιμάται, γιατί έχει κουρασθεί από το διάβασμα ή κοιμάται γιατί έχει βαρεθεί;

Jean Baptiste Greuze, Αγόρι με σχολικό βιβλίο. 1757. Εθνικές Πινακοθήκες της Σκοτίας. Εδιμβούργο. Άραγε προσπαθεί να συγκρατήσει αυτά που διαβάζει ή έχει αφαιρεθεί και ονειροπολεί;

Johann Georg Meyer Von Bremen, Μαθήτρια που διαβάζει. 1852. Ιδιωτική Συλλογή. Ένας μεγάλος τόμος στα γόνατά της και ένας μικρότερος στο τραπέζι. Ονειροπολεί ή προσπαθεί να απομνημονεύσει;

Johann Georg Meyer Von Bremen, Μικρή μαθήτρια. 1865. Ιδιωτική Συλλογή. Έχει ακουμπήσει το κεφάλι πάνω στο ανοιχτό βιβλίο της και μας κοιτάζει χαμογελαστή...

https://gr.pinterest.com/pin/142356038192885288/

https://www.google.gr/webhp?sourceid=chrome-instant&ion=1&espv=2&ie=UTF-8#q=Jean+Baptiste+Creuze+boy+reading+painting

Για έργα του Johann Georg Meyer Von Bremen, βλ. http://www.artnet.com/artists/johann-georg-meyer-von-bremen/past-auction-results

Η Άνοιξη στην ποίηση και τη ζωγραφική. Fernando Pessoa και Elisabeth Sonrel

Ταξιδεύοντας στη θάλασσα με την ποίηση του Αλέξανδρου Μπάρα και πίνακες ζωγραφικής του Κωνσταντίνου Βολανάκη και του Henry Bacon

Ποιήματα του Αλέξανδρου Μπάρα για θαλασσινά ταξίδια

Αλέξανδρου Μπάρα

Η Κλεοπάτρα, η Σεμίραμις κι η Θεοδώρα

Αμυγδαλιά. Ποιήματα του Κώστα Καρυωτάκη και του Νικηφόρου Βρεττάκου με πίνακες του Henry Ryland

Η αμυδγαλιά στην ποίηση και τη ζωγραφική.

Ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου και του Γιώργου Σεφέρη με πίνακες ζωγραφικής για ανθισμένες αμυγδαλιές

Παπαρούνες. Ένα ποίημα της Μαρίας Πολυδούρη και ένας πίνακας του Edvard Munch

Μαρία Πολυδούρη, [ΟΙ ΠΑΠΑΡΟΥΝΕΣ ΑΝΘΙΣΑΝ ΞΑΝΑ...]

Στην εκκλησία. Ποιήματα και πίνακες ζωγραφικής

Κυριακή των Βαϊων. Ο Χριστός εισέρχεται στην Ιερουσαλήμ

Νίκος Καρούζος, Άσμα μικρό

Καλή Ανάσταση. Παλιές πασχαλινές κάρτες

Μεγάλη Πέμπτη. Ο Μυστικός Δείπνος του Λεονάρντο Ντα Βίντσι

Μεγάλη Παρασκευή. Μέρα για προσευχή. Πίνακες

Ένα ποίημα του Νίκου Καρούζου για το Πάσχα και πίνακες του Κωνσταντίνου Παρθένη

Εικόνες από Πάσχα στη Ρωσία στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα

Αγ. Γεώργιος. Πίνακες του Προραφαηλίτη Edward Burne Jones

Πρωτομαγιάτικο στεφάνι. Πίνακες του Απόστολου και Λουκά Γεραλή για την Πρωτομαγιά.

Μητέρα και παιδί στη ζωγραφική. Εικόνες αγάπης και τρυφερότητας

Μπέρτολτ Μπρεχτ, ποιήματα για τη μητέρα και πίνακες του Πάμπλο Πικάσο

Ποιήματα για τη μητέρα και την ποίηση. Ανέστης Ευαγγέλου

Ποίηση στην ομορφιά. Γυναίκες με λουλούδια. Πίνακες της Μαρίας Σπάρταλη Στίλμαν.

Μαθητές που διαβάζουν. Εικόνες ανάγνωσης.