Quantcast
Channel: Άννα Αγγελοπούλου
Viewing all 472 articles
Browse latest View live

Νικηφόρος Βρεττάκος. Προσευχή. Το βάθος της σταγόνας

$
0
0
Νικηφόρος Βρεττάκος Το βάθος της σταγόνας 

Albrecht Dürer, Χέρια προσευχής. 1508. Πινακοθήκη Albertina. Βιέννη.

Οι αριθμοί μου εξαντλήθηκαν μετρώντας το βάθος
της σταγόνας που στάλαξε πάνω απ’ το φύλλο
του δέντρου στο χέρι μου. Ξανάρχισα πάλι
και πάλι εξαντλήθηκαν.
Κύριε,
που τελειώνει το φως;
Που τελειώνει η αγάπη;
Που τελειώνουν τα χρώματα;

(απόσπασμα)


Νικηφόρος Λύτρας (1832-1904). Όρθρος. Εθνική Πινακοθήκη.

-Νικηφόρος Βρεττάκος, Προσευχή

«Κύριε, ποὺ στέλνεις τὴ βροχὴ στοὺς σπόρους καὶ τὸν ἥλιο στὴ μήτρα τῆς μητέρας, ποὺ ἀποκρίνεσαι στὸ βέλασμα τοῦ ἀρνιοῦ μὲ τὸ οὐράνιο τόξο πάνω ἀπὸ τὴ χλόη, ποὺ ἀπὸ ψηλὰ εὐλογεῖς, μέρα καὶ νύχτα, τῶν ἔναστρων ἀχτῶν τὴν ἀνανέωση τὸ φῶς καὶ τὴν ἀνάπτυξη μυριάδων διάφορων λουλουδιῶν – ἂς μὴν ἀκούσεις ποτὲ τὸ βέλασμά μου!… Ὅμως, Κύριέ μου τὴ δύση αὐτὴ μπορεῖς νὰ μοῦ στερήσεις μ’ ὅποια σου δυστυχία; Τὰ δάκρυα τοῦτα ποὺ βγαίνουν ἀπὸ βάθη πιὸ γαλάζια κι ἀπ’ τὶς πηγὲς τῆς ἄνοιξης, μπορεῖς, Κύριε, νὰ τὰ ἐμποδίσεις; Κοίταξέ με πως ἐπιμένω πίσω ἀπ’ τὶς τροχιὲς τῶν τελευταίων πλασμάτων σου! Εἶναι μάταιο νὰ μὲ κουράζεις πιότερο!  Ἄφησέ με μὲ ἥσυχη ἀναπνοὴ κάτω ἀπ’ τὸ κλῆμα τῶν ἄστρων σου νὰ κλάψω… Δὲ μπορῶ, Κύριε μου, νὰ μισήσω!  Ἀγάπησέ με!»

(Από το ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠ’ ΤΟ ΗΛΙΟΒΑΣΙΛΕΜA)



Μανόλης Αναγνωστάκης. Προσευχή την Κυριακή

$
0
0
Μανόλη Αναγνωστάκη, Προσευχή

Σήμερα Κυριακή. Η τελευταία Κυριακή των Γιορτών, σκέφτομαι. Θυμηθήκαμε, άραγε, ότι αυτές οι Γιορτές ήταν θρησκευτικές; Για αυτό, λοιπόν, ένα ποίημα-προσευχή του Μανόλη Αναγνωστάκη.

Edmund Blair Leighton (1853-1922), Κυριακή Πρωί . Πηγαίνοντας στην εκκλησία.


Κυριακή. Θε μου σ’ ευχαριστούμεΔέξου μας σαν πρόβατα στην αγκαλιά σου απολωλόταΠολύ αμαρτήσαμε Κύριε, πολύ αδικήσαμεΣαν άπιστοι θρηνούμε για τα επίγεια αγαθά μαςΛησμονήσαμε την αιωνίαν Άνοιξη του ΠαραδείσουΣτον Οίκο σου δεόμεθα συγχωρηθήναι ημάςΣήμερα Κυριακή τας εντολάς σου ενθυμούμενοιΜη μας εγκαταλείψεις Θε μου, εις το σκότος της αβύσσου.
(Άλλωστε, λίαν προσφάτως, προσεφέραμενΕις αρμοδίων εντολάς υπείκοντες,Τον οβολόν μας διά την αναστήλωσιν του Ιερού Ναού Σου).
Ειρωνικός, σαρκαστικός, ανατρεπτικός ο Μανόλης Αναγνωστάκης στο τελευταίο παρενθετικό τρίστιχο.

Edmund Blair Leighton, Μετά τη λειτουργία. 1921.

Το χιόνι στην ποίηση. Ένα ποίημα του Ανέστη Ευαγγέλου

$
0
0
Το χιόνι στην ποίηση

Καθώς κοιτάζω το χιόνι από το παράθυρό μου, θυμάμαι το ποίημα ενός αγαπημένου ποιητή, του Ανέστη Ευαγγέλου. Ποίημα συνειρμών και ανάκλησης μνήμης της χαμένης αθωότητας της παιδικής ηλικίας. Το τώρα γίνεται τότε...  Το ποιητικό υποκείμενο υπερβαίνει την πραγματικότητα των χιονισμένων εικόνων και κινείται σε ατμόσφαιρα μυστηρίου, σχεδόν μεταφυσική, αποδίδοντας στο χιόνι-ένα φυσικό φαινόμενο-υπερφυσικές ιδιότητες...

Vilhelm Kyhn (1819-1903), όνειρα ημέρας. Ιδιωτική Συλλογή. Ο Kyhn είναι Δανός ζωγράφος του εθνικού ρομαντισμού.


Ανέστης Ευαγγέλου, Το χιόνι


Στον Κρίτωνα Ζωάκο

Χιονίζει πάλι σήμερα.
Απ'το παράθυρό μου
βλέπω τα δέντρα, τις στέγες των αντικρινών
σπιτιών, όλα μες στ'άσπρα.
Θυμάμαι
ένα πρωί, σαν ήμασταν παιδιά -χαράματα ήταν
κι έτσι και τότε χιόνιζε- βγαίνω στον κήπο
και βρίσκω τ'αδερφάκι μου.
Είχε ανοίξει
μια τρύπα μες στο χιόνι κι είχε μπει
μέσα κι έπαιζ'εκεί με τ'αρκουδάκι του.
Τι κάνεις
εδώ, του λέω, μονάχος, δεν κρυώνεις;


Δεν θα ξαναγυρίσω σπίτι σας, άκουσα τη φωνή του
οδυνηρά αινιγματική, γεμάτη πείσμα
και μια κακία που δε θα λησμονήσω
-κι έλαμπαν στο μισόφωτο τα ωραία του μάτια,
για ν'απομείνει εκεί στους άθλιους πάγους
για ν'απομείνει εκεί ανεξήγητα
παρ'όλες έκτοτε τις συνεχείς εκκλήσεις μου.


Τη μέρα εκείνη μίσησα το χιόνι
κι ορθός, σε στάση προσοχής, μπρος στ'αδερφάκι μου
ορκίστηκα να το πολεμώ μέχρι θανάτου.


Αυτά ήτανε τα πρώτα μου μαθήματα
πολύ προτού μάθω την αλφαβήτα.
Αργότερα,
όσο ο καιρός περνούσε κι ένιωθα
να μου έχει δωρηθεί από τους θεούς
της ομιλίας η χάρη, είναι γνωστό το χιόνι
πως όχι μόνο το κατάγγειλα με χίλιους τρόπους
παρά πως του αφιέρωσα για να το στιγματίσω
τις πιο παράφορες, πιο ρωμαλέες στροφές της ποίησής μου.

Σήμερα ωστόσο,
μισό σχεδόν αιώνα απ'το πρωί εκείνο
των πρώτων παιδικών μου χρόνων,
χιονίζει πάλι.
Απ'το παράθυρό μου
βλέπω τα δέντρα, τις στέγες των αντικρινών
σπιτιών, όλα μες στ'άσπρα.

Πέφτει το χιόνι τώρα και σκεπάζει
με μια δική του απόρρητη δικαιοσύνη
τις πράξεις και τις παραλείψεις μας
τις χαρές και τις λύπες μας
τα μεγαλόπνοα σχέδια και τις μικρότητές μας
τους έρωτες
τις φιλίες
τα λάθη μας και τις εξάρσεις.


Κατευνάζει την αλαζονεία∙
διδάσκει την ισότητα∙
χορηγεί την ειρήνη.

Χιόνι της Ευσπλαχνίας -όχι της Ορφάνιας.
Χιόνι της Συγκατάβασης -όχι της Τιμωρίας.


Χιονάνθρωποι. Ένα ποίημα του Φώτη Αγγουλέ

$
0
0
...Kαι τώρα που έχουν αρχίσει να λιώνουν οι χιονάνθρωποι, θυμήθηκα ένα ποίημα του Φώτη Αγγουλέ...

Φώτης Αγγουλές, Χιονάνθρωποι

Προσπαθήστε συνάνθρωποι,
να τους καταλάβετε
τους χιονάνθρωπους.
Μας μισούνε γιατί,
ξέρουνε πως σαν έβγει ο ήλιος,
ό,τι είναι φτιαγμένο από χιόνι,
θα λιώσει.

Wilhelm Alexander Meyerheim (1815–1882), παιδιά που κάνουν χιονάνθρωπο. 1853.

Τα χλωμά τα κοριτσάκια και οι κούκλες τους. Ένα ποίημα του Ν. Λαπαθιώτη και εικόνες με κούκλες

$
0
0
Τα χλωμά τα κοριτσάκια και οι κούκλες.


Timoléon Marie Lobrichon (1831 – 1914). Βιτρίνα καταστήματος παιχνιδιών.  Παιδάκια κοιτάζουν με λαχτάρα τα παιχνίδια.

   Θέλω από καιρό να κάνω αυτή την ανάρτηση...για το αγαπημένο παιχνίδι των κοριτσιών, τις κούκλες, εννοώ. Υπάρχει ένα τρυφερό ποίημα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, με συγκινητικές εικόνες που παρουσιάζουν φτωχά χλωμά κοριτσάκια να στέκονται μπροστά σε βιτρίνα παιχνιδιών και να κοιτάζουν "μαγεμένα"τις κούκλες, τις οποίες φυσικά ονειρεύονται, αλλά δεν μπορούν να αποκτήσουν... Σκέφτομαι όλα αυτά τα κοριτσάκια του παρελθόντος, των προηγούμενων χρόνων και αιώνων,  που θα ήθελαν τόσο πολύ για χριστουγεννιάτικο-πρωτοχρονιάτικο δώρο μία κούκλα, αλλά δεν την απέκτησαν....Σκέφτομαι όλα τα παιδιά, και σήμερα υπάρχουν γύρω μας, κοντά και μακριά μας, σε κόσμους παράλληλους από τον δικό μας, που θα ήθελαν για δώρο ένα παιχνίδι, αλλά δεν τους χαρίστηκε...
Παιδιά μικρά και μεγάλα μπροστά στη βιτρίνα παιχνιδιών του γνωστού αμερικανικού πολυκαταστήματος Macy τις παραμονές των Χριστουγέννων. Δεκαετία 1920.

Ναπολέων Λαπαθιώτης Τὰ χλωμὰ τὰ κοριτσάκια

Τὰ χλωμὰ τὰ κοριτσάκια
μαραμένα σὰν τὰ κρίνα, 
στέκουνται, σὰ μαγεμένα, 
καὶ κοιτᾶνε τὴ βιτρίνα,


Κοριτσάκι κοιτάζει βιτρίνα με κούκλες. Δεκαετία 1920.


Η Cossete κοιτάζει τη βιτρίνα παιχνιδιών κουβαλώντας ένα βαρύ κάδο. Εικόνα από την έκδοση των Αθλίων του Β. Ουγκώ. 1862.


δὲν τὰ νοιάζει γιὰ τὸ κρύο, 
δὲν τὰ νοιάζει γιὰ τὴν πείνα, 
κάθουνται μαρμαρωμένα, 
καὶ κοιτᾶνε τὴ βιτρίνα...


Thomas Benjamin Kennington, Μαγαζί παιχνιδιών. 1901.


Κι οἱ κουκλίτσες, ἀπὸ μέσα, 
μὲ τὰ κόκκινα λακκάκια, 
ποὺ δὲν ξέρουν τὶ συμβαίνει, 
καὶ γι᾿ αὐτὸ δὲν ἔχουν κάκια,

οἱ κουκλίτσες οἱ καημένες, 
ἄλλο τόσο μ᾿ ἀπορία, 
τὰ κοιτᾶν, κι ἐκεῖνες τώρα, 
σὰν ἀλλόκοτα θηρία!

Τὶς κουκλίτσες τὶ τὶς νοιάζει! 
καλὰ κάθουνται στὴ ζέστα, 
τὰ φτωχὰ τὰ κοριτσάκια, 
ὅμως γύρισε καὶ δές τα,

μ᾿ ἕνα μαῦρο ρουχαλάκι, 
ξεφτισμένο καὶ τριμμένο, 
μ᾿ ἕνα σκίσιμο ἀπὸ πίσω, 
ντροπαλὰ μισοκρυμμένο,

μὲ πρησμένο, ἀπ᾿ τὶς χιονίστρες, 
τὸ μικρούλι τους χεράκι, 
μᾶλλον τὰ καημένα ἐκεῖνα, 
μοιάζουν νἆναι ἀπὸ κεράκι...

Χριστουγεννιάτικη βιτρίνα με κούκλες. Το κοριτσάκι φαίνεται να έχει κάνει την επιλογή του. Δεκαετία 1930.

Κι ὅμως νὰ πού, μὲς τὸ δρόμο, 
μὲ τὰ ξένα ἐκεῖνα χάδια, 
μιὰ στιγμή, ξαναγιομίζουν
τὴν καρδούλα τους τὴν ἄδεια..

Μὰ σὰν πᾶνε παρακάτου, 
ποὺ κανένας δὲν τὰ βλέπει, 
ἔρημα καὶ μοναχούλια, 
μὲ τὸν οὐρανὸ στὴ σκέπη,


κρύβουν ἔτσι ἀπελπισμένα, 
τὰ ματάκια στὸν ἀγκώνα, 
ποὺ κι ἐκείνος κλαίει, κλαίει, 
στὴν πικρὴν αὐτὴν εἰκόνα...


Thomas Benjamin Kennington, Η κούκλα και εγώ. 1860.



Η κούκλα έπεσε. Άραγε έσπασε; Δεκαετία 1930.

Πωλητές του δρόμου πωλούν κινέζικα κουκλάκια. Και τα φτωχά παιδάκια δικαιούνται δώρα μία κούκλα.


Παιδιά με τα διασωθέντα παιχνίδια τους κάθονται στους μπόγους έξω από το βομαρδισμένο σπίτι τους. Λονδίνο 1941 (Φωτογραφία από τον Reg Speller στο Getty Images).


Μία ομάδα παιδιών, κρατώντας τα παιχνιδια τους, συνοδεύονται από το σιδηροδρομικό υπάλληλο για να φύγουν με τρένο από το Λονδίνο. Λονδίνο 1940-1941. (Φωτογραφία από τον Keystone/Hulton Archive/Getty Images).


To μαγαζί των παιχνιδιών. Παρίσι. Φωτογραφία του Robert Doisneau. 1947.


https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Timoléon_Marie_Lobrichon#/media/File:Lobrichon_La_vitrine_du_magasin_de_Jouets_img01.jpg
https://gr.pinterest.com/carolekolo/dolls-in-old-photos/http://artrenewal.org/pages/artwork.php?artworkid=42973&size=largehttp://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/napolewn_lapa8iwths_poems.htm#ΤΑ_ΧΛΩΜΑ_ΤΑ_ΚΟΡΙΤΣΑΚΙΑhttps://gr.pinterest.com/pin/407153622540777910/
http://curiator.com/art/robert-doisneau/shop-window

Σοσιαλιστικός Ρεαλισμός στη ζωγραφική. Πορτρέτα του Λένιν

$
0
0
Σοσιαλιστικός Ρεαλισμός. Προσωπογραφίες του Λένιν

   Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Βλαντίμιρ Ιλίτς Ουλιάνοφ, γνωστότερος ως Βλαντίμιρ Ιλίτς Λένιν (22 Απριλίου 1870 – 21 Ιανουαρίου 1924),ανεξάρτητα από αν κάποιος συμφωνεί ή διαφωνεί με τις πολιτικές του θέσεις, υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους πολιτικούς της παγκόσμιας ιστορίας, αφού αναδείχθηκε σε ηγέτη του ρωσικού μπολσεβικικού κόμματος της Κομμουνιστικής Διεθνούς και κυρίως της Ρωσικής Επανάστασης του 1917, ενός από τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα του 20ού αιώνα.   Υπήρξε, επίσης ο πρώτος επικεφαλής της Σοβιετικής Ένωσης (1922-1924), του νέου πολιτικειακού σχήματος που προέκυψε από τη ρωσική επανάσταση. Επειδή στις 21η Ιανουαρίου είναι η επέτειος του θανάτου του (πέθανε στις 21-01-1924), σκέφτηκα να παρουσιάσω κάποιες προσωπογραφίες του Λένιν από Ρώσους, ή μάλλον καλύτερα, Σοβιετικούς ζωγράφους που ανήκουν στο κίνημα του λεγόμενου σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Παρά το γεγονός ότι παλιότερα ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός και οι εκπρόσωποί του επικρίθηκαν έντονα από τους κριτικούς τέχνης του Δυτικού Κόσμου και τα έργα τους υποτιμήθηκαν από τους φιλότεχνους, ευτυχώς εδώ και χρόνια έχει αρχίσει να αναγνωρίζεται η αξία τους. Πρόκειται, αναμφισβήτητα, για αξία ιστορική, γιατί εκφράζουν και αντανακλούν την εποχή τους και το πολιτικό περιβάλλον από το οποίο προέρχονται, αλλά και για αξία αισθητική/καλλιτεχνική, αφού πολλοί από αυτούς τους καλλιτέχνες υπήρξαν εμπνευσμένοι δημιουργοί με υψηλής ποιότητας τεχνική.


Isaak Israelivich Brodsky, Ο Λένιν και η Διακήρυξη. 1919. Kρατικό Ιστορικό Μουσείο. Μόσχα.  Ένα εμβληματικό πορτρέτο του Λένιν από τον Isaak Brodsky (1884-1939), ενός από τους πρώτους εκπροσώπους του σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Ο Λένιν χωρίς το γνωστό κασκέτο με το οποίο συνήθως απεικονίζεται, στέκεται καλοντυμένος μπροστά σε ένα βαθύ κόκκινο παραπέτασμα, που πρέπει να είναι η κουρτίνα παράθυρου. Το ένα χέρι του ακουμπά στο χαρτί της διακήρυξης, ενώ από την άκρη της σηκωμένης κουρτίνας φαίνεται το πλήθος να τον περιμένει να εκφωνήσει λόγο.


   Οι απεικονίσεις του Λένιν από τους Σοβιετικούς καλλιτέχνες του σοσιαλιστικού ρεαλισμού είναι πραγματικά αμέτρητες.  Πίνακες ζωγραφικής με πορτρέτα του και σκηνές από την ζωή και τη δράση του κατά τη διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης και των πρώτων χρόνων της Σοβιετικής Ένωσης, προπαγανδιστικές αφίσες, εικόνες σε διάφορα έντυπα και κινηματογραφικές ταινίες αποτελούν χαρακτηριστικό δείγμα της επίσημης προσπάθειας του καθεστώτος να εξιδανικεύσει τη μορφή του πρώτου του ηγέτη και να τον χρησιμοποιήσει ως σύμβολο που θα συντελούσε στη διαμόρφωση Σοβιετικής συνείδησης, θα πρόσφερε όραμα στις νέες γενιές και θα αποτελούσε παράγοντας ενότητας για τους ανομοιογενείς πληθυσμούς του αχανούς κράτους. 
   Επιλέγω να σας παρουσιάσω κάποια από τα έργα του ζωγράφου Ιsaak Israelivich Brodsky (1884-1939), ο οποίος ζωγράφισε μεγάλο αριθμό έργων με θέμα τον Λένιν, αλλά και άλλες ηγετικές προσωπικότητες της Ρωσικής Επανάστασης και της Σοβιετικής Ένωσης, καθώς και δύο πίνακες του Nikolaj Baskakov (1918-1993) και ένα πίνακα του Aleksandr Gerasimov (1881-1963).

Isaak Israelivich Brodsky, O Λένιν στη διαδήλωση των εργατών Putilov το Μάιο του 1917. 1929. Ένα υπέροχο βιομηχανικό τοπίο των αρχών του 20ού αιώνα αποτελεί το πλαίσιο αυτού του πίνακα. Πλήθος εργατών ακούει "μαγεμένο"το αγωνιστικό κάλεσμα του Λένιν, ο οποίος διακρίνεται πάνω στο βήμα στο βάθος.
Isaak Israelivich Brodsky,  O Λένιν την Πρωτομαγιά του 1920. Μία ακόμη σκηνή πλήθους με τον Λένιν σε πρώτο πλάνο να στέκεται μπροστά στο πλήθος για να εκφωνήσει λόγο.

Γραμματόσημο της ΣοβιετικήςΈνωσης του έτους 1970 με τον πίνακα του Brodsky για την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση του ηγέτη. 1870-1970. Ο πίνακας αυτός έγινε και γραμματόσημο το 1970.


Isaak Israelivich Brodsky, Ο Λένιν στη Μόσχα με φόντο το Κρεμλίνο. 1924. Αυτό το ολόσωμο πορτρέτο του Λένιν  έγινε από τον Belsky τη χρονιά του θανάτου του ηγέτη.

Isaak Israelivich Brodsky, Ο Λένιν μπροστά από το Σμόλυ (Smoly) όπου είχε εγκατασταθεί η ηγεσία των Μπολσεβίκων στην Αγ. Πετρούπολη, όταν ξεκίνησε η επανάσταση. 


Isaak Israelivich Brodsky, O Λένιν στο Gorky (Γκόρκυ).


Isaak Israelivich Brodsky, O Λένιν με φόντο το Volkhov. 1927.


Isaak Israelivich Brodsky,O Λένιν στο Smoly (Σμόλυ). 1930. Πινακοθήκη του Tretyakov. Μόσχα. 

Μου αρέσει ιδιαίτερα αυτή η σκηνή. Αποπνέει μία αίσθηση μελαγχολίας και μοναξιάς. Ο Λένιν μόνος στο δωμάτιο σε περισυλλογή κρατά σημειώσεις. Ο Brodsky απεικονίζει με εξαιρετικό ρεαλισμό το εσωτερικό του δωματίου με τα λιτά έπιπλα, το δάπεδο, τις εφημερίδες στο τραπέζι. Οι πτυχές του καλύμματος των πολυθρόνων και του υφάσματος του κοστουμιού του Λένιν αποδεικνύουν την υψηλή τεχνική του ζωγράφου. Ο γερασμένος άνδρας της εικόνας θα μπορούσε να είναι ένας συγγραφέας, ένας στοχαστής, ένας ποιητής, κάποιος που γράφει ένα γράμμα...δεν υπάρχει η ένδειξη ότι είναι ένας μεγάλος ηγέτης...είναι ένας απλός, συνηθισμένος άνθρωπος.


Isaak Israelivich Brodsky, Το Μαυσωλείο του Λένιν στη Μόσχα. 1924.  Υπάρχει ακόμα στη Μόσχα, ενθύμιο της προσπάθειας "αγιοποίησης"-"θεοποίησης"ενός μεγάλου ηγέτη. 

Isaak Israelivich Brodsky,  Η κηδεία του Λένιν. 1925.  Μπροστά στη σωρό του ηγέτη διακρίνονται γνωστά πρόσωπα της Ρωσικής Επανάστασης, ξεχωρίζουν οι άσπονδοι "σύντροφοι"Στάλιν και Τρότσκυ.

Αleksandr Gerasimov (1881-1963),  Ο Λένιν στο βήμα. Γύρω στα 1930. Κρατικό Ιστορικό Μουσείο. Mόσχα. Σε αντίθεση με τη μελαγχολική διάθεση του πίνακα του Brodsky το 1930, στη δραματική αυτή εικόνα του Gerasimov κυριαρχεί πνεύμα ενθουσιασμού και αγωνιστικότητας. Εδώ ο Λένιν είναι ο ηγέτης της επανάστασης, ο οραματιστής και ο εμπνευστής, αυτός που δυναμικά υψώνεται, σχεδόν αιωρείται πάνω στο μπαλκόνι, έτοιμος να οδηγήσει ψηλά το παλλόμενο πλήθος.. Φυσικά, το κόκκινο χρώμα κυριαρχεί, ενώ ο Λένιν συναρπάζει και συναρπάζεται!

Nikolaj Baskakov (1918-1993), Ο Λένιν στο Σμόλυ. Σκέψεις. 1974. Πενήντα χρόνια μετά το θάνατό του, ο Λένιν συνέχιζε να αποτελεί "ιδέα"του μεγάλου ηγέτη, σύμβολο του "σκεπτόμενου"ηγέτη,  που στοχάζεται για το παρόν και το μέλλον της χώρας και του λαού του.  Άλλωστε, ο γρήγορος θάνατος και η σύντομης διάρκειας εξουσία του στη Σοβιετική Ένωση δεν επέτρεψαν τη φθορά, αντίθετα διευκόλυναν την εξιδανίκευση και την ηρωποίησή του...Δεν ξέρουμε τι αποφάσεις θα έπαιρνε, πώς θα αντιδρούσε και πώς θα ενεργούσε...Ενώ για τον Στάλιν γνωρίζουμε...

Nikolaj Baskakov (1918-1993), Ο Λένιν στο γραφείο του στο Κρεμλίνο1960.  Σχεδόν πενήντα χρόνια μετά την επανάσταση ο Λένιν απεικονίζεται εντός ενός απλού γραφείου ως ηγέτης που εργάζεται ακούραστα, ως ηγέτης της υπευθυνότητας... H σκηνή πρέπει να είναι γύρω στα τέλη του 1921, όταν η κυβέρνηση των Μπολσεβίκων είχε μεταφερθεί από την Αγ. Πετρούπολη στη Μόσχα. Ο Λένιν εργάζεται στο γραφείο του. Υπαγορεύει μάλλον κάτι στη γραμματέα του. Υπέροχη θέα από το ανοιχτό παράθυρο του γραφείου του!


Το παιδί μέσα μας. Ένα ποίημα του Τόλη Νικηφόρου και πίνακες ζωγραφικής του Περικλή Πανταζή

$
0
0
Το παιδί μέσα μας

  Κρύβουμε όλοι ένα παιδί μέσα μας, το παιδί που ήμαστε κάποτε ή το παιδί που δεν εκδηλώσαμε ποτέ... και όσο μεγαλώνουμε και περνούν τα χρόνια, αυτό το παιδί παραπονιέται που δεν το αφήνουμε να μιλήσει, που το αφήνουμε μέσα μας, που το ξεχνάμε κρυμμένο βαθιά μέσα μας.
    Το παιδί του Τόλη Νικηφόρου είναι ένα πολύ αγαπημένο ποίημα, όπως και πολύ αγαπημένος μου ζωγράφος είναι ο Περικλής Πανταζής (1849-1884). Για αυτό, επιλέγω πίνακες του Πανταζή με θέμα παιδικές ή εφηβικές προσωπογραφίες. Για τη ζωή και το έργο του βλ. στην ιστοσελίδα της Εθνικής Πινακοθήκης
http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?artist_id=4278&sel=352  
και προηγούμενες αναρτήσεις http://annagelopoulou.blogspot.gr/2013/01/blog-post_19.html 
 http://annagelopoulou.blogspot.gr/2014/07/to-pericles-pantazis.html)

Περικλής Πανταζής (1849-1884), Το παιδί με τη σβούρα.

Ο Περικλή Πανταζής (Periclès Pantazis, στα γαλλικά) είναι ίσως ο μόνος ή από τους λίγους Έλληνες ζωγράφους που κινήθηκε πολύ κοντά στο κίνημα του ιμπρεσιονισμού και τα έργα του διακρίνονται για τον ιμπρεσιονιστικό φωτισμό τους.. Γεννήθηκε στην Αθήνα όπου σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών με δάσκαλο τον Νικηφόρο Λύτρα. Έζησε όμως πολλά χρόνια στις Βρυξέλλες όπου συνδέθηκε με τους εκεί ιμπρεσιονιστές και το έργο του είχε αναγνωρισθεί. Πέθανε, δυστυχώς νέος στη Βελγική πρωτεύουσα.  Πολλά από τα έργα του βρίσκονται σε Ιδιωτικές Συλλογές στο εξωτερικό. 

Περικλής Πανταζής (1849-1884), Παιδιά στην παραλία. 1879.

Περικλής Πανταζής (1849-1884), κοριτσάκι. Εθνική Πινακοθήκη.


Τόλης Νικηφόρου, Ένα παιδί 

με το πρόσωπο κολλημένο στο τζάμι
κοιτάζω εκστατικά
πίσω απ’ τις στάλες της βροχής
ένα πολύχρωμο κόσμο

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
με τις τσέπες γεμάτες μπίλιες
μέσα στον χειμώνα
ένα παιδί με δακρυσμένα μάτια
για το γατάκι του που πέθανε
για το λουλούδι που μαράθηκε
για όσους έφυγαν χωρίς επιστροφή

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
με τρύπιο παλτό
που λαχταράει τα ζεστά κάστανα
τη γειτονιά και τους φίλους
την άνοιξη που θάρθει

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
που δεν δέχεται
πως μπορεί να γελάω
όταν την ίδια στιγμή κάποιος κλαίει

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
απαρηγόρητο
που θάθελε να φτιάξει τη ζωή
στα μέτρα της καρδιάς του

Από τη συλλογή "αναρχικά", 1979.


Περικλής Πανταζής, σχέδιο καθισμένου παιδιού. Ίδρυμα Λεβέντη.

Περικλής Πανταζής (1849-1884), Παιδί με κούκλα. Πινακοθήκη Τελλόγλειου Ιδρύματος. Θεσσαλονίκη.



Περικλής Πανταζής (1849-1884), Ανθοπώλις με καλάθι. 1874. Εθνική Πινακοθήκη.

Περικλής Πανταζής, μάγκας που τρώει καρπούζι. 1880. Μουσείο Αβέρωφ. Μέτσοβο.


Περικλής Πανταζής (1849-1884), κοριτσάκι με γάτα.



Περικλής Πανταζής (1849-1884), η κακή είσπραξη.

Περικλής Πανταζής (1849-1884), Κοριτσάκι που πλέκει.



http://www.nikiforou-poems.gr/gr/work/anarch.htm
https://paletaart.wordpress.com/2012/07/17/πανταζής-περικλής-periklis-pantazis-1849-1884/
https://el.wikipedia.org/wiki/Περικλής_Πανταζής

Μικρό παιδί που πηγαίνει σχολείο. Ένα τραγούδι και πίνακες ζωγραφικής με παιδιά-μαθητές

$
0
0
Μικρό παιδί που πηγαίνει σχολείο

   Σήμερα από το πρωί έχω συνεχώς μία μελωδία από ένα παλιό τραγούδι του Νέου Κύματος, το "μικρό παιδί", που μιλάει για ένα μικρό παιδί που πήγαινε σχολείο μέσα στη βαρυχειμωνιά... Το θυμάσθαι;


Edouard Frère, Πηγαίνοντας σχολείο μέσα στο χιόνι. 1878.

Edouard Frère (1819-1886), παιδί που πηγαίνει σχολείο στη βαρυχειμωνιά.

Μικρό παιδί σαν ήμουνα
και πήγαινα σχολείο, μικρό παιδί
στα μάτια είχα τη χαρά
στα χέρια το βιβλίο, μικρό παιδί

Κι όταν η βαρυχειμωνιά
μου πάγωνε τα χέρια
στον ουρανό τα σήκωνα
να ζεσταθούν στ’ αστέρια

Παιδί στα δεκατέσσερα
κλέψανε τη χαρά μου, μικρό παιδί
στα μάτια είχα τη φωτιά
τον ήλιο στη καρδιά μου μικρό παιδί

Μικρό παιδί σαν ήμουνα
και πήγαινα σχολείο μικρό παιδί
το γέλιο είχα συντροφιά
στα χέρια το βιβλίο, μικρό παιδί

Στίχοι: Αργύρης Βεργόπουλος
Μουσική: Λίνος Κόκοτος
Τραγούδι: Γιώργος Ζωγράφος. 

http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Lyrics&act=details&song_id=4232


Αλέξανδρος Χριστοφής (1882-1957), Παιδί που διαβάζει.


Πολύκλειτος Ρέγκος (1903-1984), Η μαθήτρια.


Φεβρουάριος. Ένα ποίημα της Ρένας Καρθαίου

$
0
0
Φεβρουάριος

Ένα συμπαθητικό ποιηματάκι της Ρένας Καρθαίου (1913-2005) από τα παιδικά μας χρόνια, επιλέγω για να καλωσορίσουμε τον δεύτερο μήνα του χρόνου, τον "Κουτσό Φλεβάρη", μαζί με μία ανθισμένη αμυγδαλιά του Pierre Bonnard...
Pierre Bonnard, Ανθισμένη αμυγδαλιά. 1945. Εθνική Πινακοθήκη Αυστραλίας. Καμπέρα.

Άνθη ανάκατα και χιόνι..
Τις αμυγδαλιές φορτώνει..

Κούτσα κούτσα κατεβαίνει..
όλη η πλάση τον προσμένει!!

Μήνυμα πως δεν αργεί..
φτάνει η Άνοιξη στη Γη..

Στο γαλάζιο το στεφάνι..
του ήλιου κάποια αχτίδα εφάνη..

Το ‘παν και το λένε τόσοι..
άνθρωποι με τόση γνώση:

«Ο Φλεβάρης και αν φλεβίσει..
Καλοκαίρι θα μυρίσει!! »

O Winston Churchill ως ζωγράφος

$
0
0
O Ουίνστον Τσώρτσιλ ζωγραφίζει

 Ο Sir Winston Churchill (1874 –1965), o γνωστός Βρεττανός πολιτικός που διετέλεσε πρωθυπουργός από το 1940-1945 και από το 1951-1955, ήταν πραγματικά μία πολυσχιδής προσωπικότητα. Υπήρξε ιστορικός, συγγραφέας (κέρδισε το 1953 το Νόμπελ Λογορεχνίας) και ερασιτέχνης ζωγράφος. Κατά τη διάρκεια της ζωής του ζωγράφισε στον ελεύθερό του χρόνο πάνω από 500 έργα. Κάποια από αυτά τα χάριζε σε φιλικά του πρόσωπα, ενώ τα περισσότερα βρίσκονται στη συλλογή της οικογένειας Τσώρτσιλ και στο μουσείο Churchill.

Ο Winston Churchill ζωγραφίζει.  Πιθανολογείται ότι η φωτογραφία είναι στο Μαϊάμι της Φλόριδα όπου πήγε  μαζί με τη σύζυγό του για διακοπές αμέσως μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. 1946.

Ο Churchill στη Φλόριδα μπροστά σ᾽ένα πίνακά του. 1946.

   O Tσώρτσιλ ζωγράφιζε από τη νεανική του ηλικία, αλλά κυρίως αφοσιώθηκε στη ζωγραφική μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν πια είχε περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Το καταφύγιο του ήταν η εξοχική έπαυλη Chartwell στο Κεντ όπου είχε και το προσωπικό του studio ζωγραφικής. Ζωγράφιζε, επίσης, και σε διάφορα μέρη της Γαλλίας όπου συχνά πήγαινε για διακοπές.

Ο Churchill ζωγραφίζει ένα τοπίο στην Aix-en-Provence στη Γαλλία. 1948. 

Winston Churchill, Πισίνα με χρυσόψαρα στο Chartwell. Πουλήθηκε σε πολύ υψηλή τιμή σε δημοπρασία έργων τέχνης.

   Τη δεκαετία του 1930 ο Churchill ταξίδεψε σε ξωτικά μέρη, όπως για παράδειγμα στο Μαρόκο, την Αίγυπτο, αλλά και την Ελλάδα.

 Winston Churchill, Ηλιοβασίλεμα πάνω από την οροσειρά Άτλας. Μαρόκο. 1935.

 Winston Churchill, Μελέτη για βάρκες. 1933.

Winston Churchill, Μία βίλλα στη Ριβιέρα.
    
   Πρόσφατα ανακαλύφθηκε στη Γερμανία ο παρακάτω πίνακας που απεικονίζει μία γωνία του Παρθενώνα. Ο  Churchill ζωγράφισε το έργο το 1934 σ᾽ένα ταξίδι αναψυχής που έκανε μαζί με την αγαπημένη του σύζυγο από τη Μασσαλία στην Ανατολική Μεσόγειο με γιωτ φίλων. Έμειναν για λίγες ημέρες στην Αθήνα και συνέχισαν για την Αίγυπτο. Το 1956 δώρισε τον πίνακα στον καγκελάριο της Δυτ. Γερμανίας Conrad Aedanauer.

Winston Churchill, Ερείπια ναού. (Παρθενώνας). Aθήνα. 1934. 


Στο πίσω μέρος του πίνακα. "Mία γωνία του Παρθενώνα από τον Winston S. Churchill".

Tα Χριστούγεννα του 1944 ο Churchill επισκέφθηκε την Αθήνα όπου υπήρχαν βρετανικά στρατεύματα. Ο Εμφύλιος στην Ελλάδα είχε αρχίσει. Άραγε, τότε θυμήθηκε ότι πριν δέκα χρόνια είχε ζωγραφίσει τον Παρθενώνα;

Ο Winston Churchill και ο Conrad Adenauer τον Μάιο του 1956 στο Άαχεν της Δυτ. Γερμανίας την ημέρα της τελετής κατά την οποία απονεμήθηκε το βραβείο του Καρόλου του Μεγάλου στον Βρετανό πολιτικό.  (ACDP Bildarchiv). Στo ταξίδι  αυτό στη Γερμανία χάρισε τον πίνακά του στον Adenauer.

Winston Churchill,  H Bασιλική του Κωνσταντίνου στη Ρώμη.

 Winston Churchill, Στις πυραμίδες.

Winston Churchill, Θέα προς το Κάιρο από τις πυραμίδες.

Winston Churchill, O μιναρές του Κοτούμπια στο Μαρρακές του Μαρόκο. 1938.

Winston Churchill, Το σχεδιαστήριο στο Cartwell.

Winston Churchill, Στη βεράντα του Πάρκου στο Κεντ.

Winston Churchill, O Rudolph Churchill (ο γιος του Churchill) διαβάζει.

Winston Churchill, Σκιές και δέντρα.

Winston Churchill, Μία άποψη του Chartwell. 1938.

To κουτί με ελβετικά χρώματα που χρησιμοποιούσε ο Churchill όταν ζωγράφιζε. Μουσείο Τέχνης του Dallas. Στην ιδιωτική του ζωή ζωγράφιζε τοπία και μνημεία "ξωτικών"χωρών, στην πολιτική του ζωή σχεδίαζε και αποφάσιζε-μαζί μ᾽άλλους ισχυρούς, το μέλλον αυτών των χωρών.

Γιάλτα. Φεβρουάριος του 1945. Συνδιάσκεψη των ισχυρών. Από αριστερά. Churchill, Roosevelt, Stalin. Εκεί, μάλλον, δεν είχε χρόνο να ζωγραφίσει...

https://winstonchurchill.hillsdale.edu/4313-2/
http://www.winstonchurchill.org
http://www.museumsyndicate.com/artist.php?artist=667

Η Αγάπη στην ποίηση. Αγαπάω, ένα ποίημα του Νίκου Καββαδία

$
0
0
Νίκος Καββαδίας, Αγαπάω

   Είναι ένα τρυφερό ποίημα του Νίκου Καββαδία που ανήκει στα λεγόμενα "Ανένταχτα"ποιήματά του, τα οποία δεν εντάσσονται σε κάποια από τις ποιητικές του συλλογές, αλλά δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά και εφημερίδες.

Francois Emile Barraux, Οι δυστυχισμένοι. 1930.

Ἀγαπάω


Ἀγαπάω τ᾿ ὅτι θλιμμένο στὸν κόσμο.

Τὰ θολὰ τὰ ματάκια, τοὺς ἀρρώστους ἀνθρώπους,
τὰ ξερὰ γυμνὰ δέντρα καὶ τὰ ἔρημα πάρκα,
τὶς νεκρὲς πολιτεῖες, τοὺς τρισκότεινους τόπους.



Τοὺς σκυφτοὺς ὁδοιπόρους ποὺ μ᾿ ἕνα δισάκι

γιὰ μία πολιτεία μακρυνὴ ξεκινᾶνε,
τοὺς τυφλοὺς μουσικοὺς τῶν πολύβουων δρόμων,
τοὺς φτωχούς, τοὺς ἀλῆτες, αὐτοὺς ποὺ πεινᾶνε.

Pablo Picasso, Ο γέρος κιθαρίστας. 1902-03. Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγο.



Τὰ χλωμὰ τὰ κορίτσια ποὺ πάντα προσμένουν

τὸν ἱππότην ποὺ εἶδαν μία βραδιὰ στ᾿ ὄνειρό τους,
νὰ φανῇ ἀπ᾿ τὰ βάθη τοῦ ἀπέραντου δρόμου.
Τοὺς κοιμώμενους κύκνους πάνω στ᾿ ἀσπρόφτερό τους.



Τὰ καράβια ποὺ φεύγουν γιὰ καινούργια ταξίδια

καὶ δὲν ξέρουν καλὰ -ἂν ποτὲ θὰ γυρίσουν πίσω
ἀγαπάω, καὶ θά ῾θελα μαζί τους νὰ πάω
κι οὔτε πιὰ νὰ γυρίσω.



Ἀγαπάω τὶς κλαμμένες ὡραῖες γυναῖκες

ποὺ κυττᾶνε μακριά,ποὺ κυττᾶνε θλιμμένα ...
ἀγαπάω σὲ τοῦτον τὸν κόσμο -ὅ,τι κλαίει
γιατὶ μοιάζει μ᾿ ἐμένα.



 Περιοδικὸ τῆς Μεγάλης Ἑλληνικῆς Ἐγκυκλοπαίδειας, 

τοῦ Παύλου Δρανδάκη, ἀρ. 173, 10 Μαρτίου 1929.

Pablo Picasso, Γυναίκα με βεντάλια. 1905. Εθνική Πινακοθήκη Τέχνης. Ουάσινγκτον.

Pablo Picasso, Eπίσκεψη (οι δύο αδελφές). 1902. Μουσείο Ερμιτάζ. Αγ. Πετρούπολη.



Pablo Picasso, Αγόρι με σκύλο. 1905. Μουσείο Ερμιτάζ. Αγ. Πετρούπολη.

Οι μάσκες. Ένα ποίημα του Νικηφόρου Βυζαντινού

$
0
0
Άχ, αυτές οι μάσκες που κρύβουν των ανθρώπων τις ψυχές
Ο
  Βρισκόμαστε για ακόμη μια χρονιά στην περίοδο της Απόκριας. Έχει ανοίξει το Τριώδιο...και οι αποκριάτικες μάσκες θα φορεθούν...ή μήπως φοράμε μάσκες κάθε μέρα; Ένα ποίημα του Νικηφόρου Βυζαντινού (φιλολογικού ψευδώνυμο του Παναγιώτη Χατζηγεωργιάδη), που δεν μιλά για αποκριάτικες μάσκες.


Ed. Manet,  Χορός μεταμφιασμένων στην Όπερα. 1873. Εθνική Πινακοθήκη Τέχνης. Ουάσινγκτον.


Νικηφόρος Βυζαντινός, Οι μάσκες
Αχ, αυτές οι μάσκες που κρύβουν, των ανθρώπων τις ψυχές 

πάντοτε είναι εύθυμες και πάντα γελαστές 

τί κρύβουν απο πίσω τους ποτέ δεν θα το δείς 

εκτός κι αν έχεις όρεξη να ψάξεις να το βρείς 



Όσο πιό πλούσια και φανταχτερή 
τόσο και πιότερο θλιμμένη 
είναι η δύστυχη ψυχή, 
που πίσω της είναι κρυμμένη. 

ΑΚΟΥ !!! 

Θέλω για λίγο να σκεφτείς την μάσκα πριν φορέσεις 
κάθε πρωί που θα ξυπνάς, μέσα σε ψεύτικες ανέσεις. 
ί όμορφος που θα δειχνες χωρίς αυτό το πράμα 
αν το πετούσες κάποτε θα ήταν ένα θάμα. 

Να μάθεις να σαι αληθινός στο διάβα της ζωής σου 
κι ας είναι οι άλλοι ψεύτικοι και άδικοι μαζί σου 
και αν θα σε πικράνουνε εσύ μην τους πειράξεις 
και όταν εκείνοι σε χτυπούν εσύ αγάπα τους.... 
με πράξεις. 

Σκέψου λοιπόν τα λόγια μου, άκου με και θυμίσου, 
ίσως, για πρώτη σου φορά στην τόση δά ζωή σου 
τη μάσκα που χεις βγάλτηνε, 
για πάντα απ΄τη ψυχή σου 


Pablo Picasso, Κεφαλή γυναίκας. 1907. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης. Νέα Υόρκη. Το πορτρέτο ανήκει στα έργα του Picasso, στα οποία είναι εμφανής η επιρροή της αφρικανικής μάσκας.



Μάσκες. Ένα ποίημα του Κώστα Ουράνη

$
0
0
Μάσκες

Για ακόμη μια χρονιά βρισκόμαστε στην περίοδο της Αποκριάς. Εποχή για μεταμφιέσεις και για μάσκες... Ή μήπως δεν φοράμε μάσκες μόνο την περίοδο της Αποκριάς; Μήπως φοράμε μάσκες κάθε εποχή και καθημερινά;

Henri Gervex (1852-1929), Χορός μεταμφιεσμένων στην Όπερα. Παρίσι. 1886. Gallery Heim.

Kώστας Ουράνης, Μάσκες.

Για να ‘μαι ευχάριστος σε όλους,
-κι ακόμα και στον εαυτό μου-
έκρυψα πάντοτες με μάσκες 
που αρέσουνε το πρόσωπο μου
.
κι άλλαξα τόσες στη ζωή μου,
που τώρα πια να μη μπορώ
τ’ αληθινό το πρόσωπο μου
να πω ποιο είναι μήτ’ εγώ!
.
Έτσι, ο θάνατος σα θα ‘ρθει,
δε θα ‘ναι η στέρηση μεγάλη:
θ’ αφήσω μιαν ανυπαρξία
για να περάσω σε μιαν άλλη ...

Φερνάντο Πεσσόα, έβγαλα τη μάσκα

$
0
0
Φερνάντο Πεσσόα, Έβγαλα τη μάσκα

Vittorio Gussoni (1893-1968), αποκριάτικο κοστούμι. 


 Έβγαλα τη μάσκα και στον καθρέφτη κοιτάχτηκα.
 Είδα το παιδί που ήμουν εδώ και πολύ καιρό…
 Αυτό είναι το πλεονέκτημα
 το να ξέρεις τη μάσκα να βγάζεις.
 Είμαστε πάντα παιδιά,
 το παρελθόν που ήταν το παιδί αυτό.
 Είναι καλύτερα έτσι,  έτσι χωρίς μάσκα.
 Γυρίζω πίσω στην προσωπικότητά μου,
όπως στης γραμμής το τέλος.


Fernando Pessoa, Τα ποιήματα του Αλβάρο Ντε Κάμπος

http://www.artnet.com/artists/vittorio-gussoni/past-auction-results

Η Μουσική στους Προραφαηλίτες ζωγράφους. Ένας πίνακας του John Melhuish Strudwick

$
0
0
Μουσική και Προραφαηλίτες. John Melhuish Strudwick

 Ας ταξιδέψουμε στο μαγικό κόσμο της ομορφιάς και στη "χώρα του ονείρου"που είχαν δημιουργήσει οι Προραφαηλίτες ζωγράφοι με τις εικόνες των έργων τους. Σ᾽ένα μεσαιωνικό σκηνικό, μάλλον στην κορυφή σκάλας διαδραματίζεται το στιγμιότυπο του παρακάτω πίνακα του Προραφαηλίτη ζωγράφου John Melhuish Strudwick. Βλέπουμε τρεις αιθέριες γυναικείες μορφές να είναι αφοσιωμένες στη μουσική. Η μία κοπέλα (στα αριστερά) παίζει ένα είδος αρχαϊκού λαγούτου, ενώ στα δεξιά μία άλλη κοπέλα κρατά ένα βιβλίο τραγουδιών και προφανώς διαβάζει  τα λόγια. Μία τρίτη κοπέλα στέκεται για να ακούσει τη μουσική.  

John Melhuish Strudwick (1849-1937), Στις χρυσές ημέρες. 1907. Ιδιωτική Συλλογή. The Pérez Simón collection, Mexico © Studio Sébert Photographes.

Ο τίτλος "στις χρυσές ημέρες"προέρχεται από τα "ειδύλλια του βασιλιά"του Άγγλου ποιητή Τέννυσον, τα ποιήματα του οποίου είχαν αποτελέσει πηγή έμπνευσης για τους Προραφαηλίτες ζωγράφους. Συγκεκριμένα, προέρχεται από ένα ποίημα που αναφέρεται στη γνωστή ηρωίδα της αγγλικής ποιητικής παράδοσης, στην  Guinevere. Η ηρωιδα της ιπποτικής παράδοσης ανακαλεί στη μνήμη νοσταλγικές εικόνες από τη νιότη της και την ειδυλλιακή ζωή που βίωσε προτού παντρευτεί τον βασιλιά Αρθούρο και προτού συναντήσει τον Λάνσελοτ. Μία τέτοια εικόνα απεικονίζει και αυτός ο πίνακας. Η κεντρική μορφή που ακούει με προσήλωση τη μελωδία θεωρείται ότι είναι η Guinevere στην εποχή της νιότης της, ενώ οι δύο άλλες κοπέλες είναι οι κοπέλες της ακολουθίας της.


Οι Απόκριες στη ζωγραφική. Πίνακες του Raimundo de Madrazo y Garreta

$
0
0
Raimundo de Madrazo y Garreta 

  Στο πνεύμα των μεταμφιέσεων της Αποκριάς είναι οι παρακάτω πίνακες του Ισπανικής καταγωγής ζωγράφου Raimundo de Madrazo y Garreta (Ρώμη 1841-Βερσαλίες1920), που έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του στη Γαλλία. Τα έργα του εκφράζουν την ανέμελη ζωή των εύπορων κοινωνικών στρωμάτων της λεγόμενης Belle Epoque (Ωραία Εποχή). Χοροί μεταμφιεσμένων, κομψές ελκυστικές γυναίκες με μάσκες που αποπνέουν μυστήριο, πολυτελείς τουαλέτες και κοσμήματα...

Raimundo de Madrazo y Garreta (1841-1920), Πηγαίνοντας στο χορό των μεταμφιεσμένων.

Ο Madrazo ανήκε σε οικογένεια ζωγράφων. Έγινε διάσημος για τα πορτρέτα του εύπορων ανδρών και γυναικών από τη Γαλλία, Βρετανία, Αμερική και Αργεντινή. Τα περισσότερα έργα του βρίσκονται σε Ιδιωτικές Συλλογές.

Raimundo de Madrazo y Garreta (1841-1920), Προετοιμάζεται για το χορό.

Raimundo de Madrazo y Garreta (1841-1920), Mετά το χορό των μεταμφιεσμένων. 1885. Ένα ζευγάρι έχει βγει από το νυχτερινό κέντρο...μία άμαξα περιμένει...


Raimundo de Madrazo y Garreta (1841-1920), Γυναίκα με μάσκα.

Raimundo de Madrazo y Garreta (1841-1920), Πιερροτίνα.

Raimundo de Madrazo y Garreta (1841-1920), Έτοιμη για τον χορό.

Raimundo de Madrazo y Garreta (1841-1920), Nεαρή κυρία με μάσκα και αψέντι.

Raimundo de Madrazo y Garreta (1841-1920), Μετά τον χορό.

Raimundo de Madrazo y Garreta (1841-1920, Μεταμφιεσμένοι. 1875-78. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης. Νέα Υόρκη. Είναι, ίσως, ο πιο γνωστός του πίνακας. Ένα ζευγάρι μεταμφιεσμένων φλερτάρει με φόντο μία ανθισμένη πέργκολα.

Ρένα Καρθαίου και Χατζηκυριάκος-Γκίκας. Χαρταετοί στον ουρανό

$
0
0
Χαρταετοί 

 Πατροπαράδοτο έθιμο το πέταγμα του χαρταετού την Καθαρή Δευτέρα. Μικροί με τη βοήθεια των μεγάλων πετούν χαρταετούς στον ουρανό, ενώ αρχίζει η μεγάλη νηστεία της Σαρακοστής. Η Άνοιξη και το Πάσχα είναι καθ'οδόν.  Τις παλαιότερες εποχές ο χαρταετός ήταν αγαπημένο παιχνίδι των παιδιών όχι μόνο την Καθαρή Δευτέρα, αλλά και άλλες μέρες του χρόνου, κυρίως όταν ο καιρός το επέτρεπε...Αυτοσχέδιοι χαρταετοί "χειροποίητοι"ήταν για τα παιδιά της υπαίθρου ένα παιχνίδι δεξιοτεχνίας και αντοχής, ένα παιχνίδι για ταξίδι στον απέραντο γαλανό ουρανό, ένα παιχνίδι για την ελευθερία, την ενηλικίωση και τα όνειρα...
  Ας πετάξουμε, λοιπόν, και εμείς χαρταετό με ένα παιδικό ποίημα της Ρένας Καρθαίου, το "Χαρταετοί στον ουρανό", και με τους πίνακες ενός σημαντικού ζωγράφου της Γενιάς του 30, του Χατζηκυριάκου Γκίκα Νίκου. 

Χατζηκυριάκος Γκίκας Νίκος, Χαρταετοί στην Ακρόπολη. 1952. Ιδιωτική Συλλογή.

Κάθε Καθαρή Δευτέρα
ανοιξιάτικέ μου αέρα,
στα παιδιά μας λες: εντάξει
ο αετός σας θα πετάξει.

Νίκος Χατζηκυριάκος Γκίκας, Χαρταετοί. 1936.

Φύσα αγέρα λεβεντιά
παίξ’ αετό με τα παιδιά
φεύγει ο αετός ψηλά
και στον άνεμο μιλά.

Νίκος Χατζηκυριάκος Γκίκας, Η Ύδρα με χαρταετούς. 1938.

Φρρρ! Ακολουθούν κι άλλοι,
πιο μικροί και πιο μεγάλοι.
Ένας χάρτινος στρατός
ξάφνου κολυμπάει στο φως.

Νίκος Χατζηκυριάκος Γκίκας, Χαρταετοί στην Ύδρα. 1937.

Του αγέρα οι καλεσμένοι,
τα πολύχρωμα ντυμένοι,
παν σε ουρανού γιορτάσι,
σκουλαρίκια, ουρά, κεφάλι.

Νίκος Χατζηκυριάκος Γκίκας, Στέγες και χαρταετοί. 1948. Εθνική Πινακοθήκη.

Φύσα, λεβεντιά μου αγέρα!
Κάθε Καθαρή Δευτέρα,
των παιδιών ψυχή και νους
χαρταετούς στους ουρανούς.

https://www.sansimera.gr/anthology/135
Κράτα τοΚράτα το

Τόλης Νικηφόρου. Ένα ποίημα για τη μνήμη

$
0
0

Ο χαρταετός στην ποίηση και τη ζωγραφική

Πετάξαμε χθες ή δεν πετάξαμε τον χαρταετό για ακόμη μια φορά... Και αφού πέρασαν πια 
τα αποκριάτικα θορυβώδη ξεφαντώματα και μπήκαμε στη Σαρακοστή, σκέφτηκα ένα νοσταλγικό ποίημα του τρυφερού Τόλη Νικηφόρου, ενός αγαπημένου ποιητή. Εδώ ο χαρταετός συμβολίζει τη μνήμη...



Eric Macky, Παιδί με χαρταετό. 1919. Πινακοθήκη Tέχνης του Ώκλαντ. Νέα Ζηλανδία. 

Τόλης Νικηφόρου, Μοναχικό παιδί κάτω από το δέντρο 

ένας πολύχρωμος χαρταετός που υψώνεται

κι αστράφτει μαγικά πάνω απ’ τα κάστρα
με ήχους φυσαρμόνικας με μακρινές φωνές
σχεδόν που αγγίζει κάποτε τον ουρανό
κι ύστερα χάνεται αργά μες στην ομίχλη
ύστερα στροβιλίζεται και πέφτει
πέφτει, σκαλώνει, σκίζεται
χάνει τα χρώματα και χάνει τα στολίδια του
πάνω στα αιχμηρά κλαδιά του χρόνου
αυτό είναι η μνήμη

ένα μοναχικό παιδί κάτω απ’ το δέντρο
βουβό και δακρυσμένο να κοιτάζει

http://www.nikiforou-poems.gr/gr/work/alphabet3.htm
https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=8472.msg104938#msg104938

Ρίτα Μπούμη Παπά. Ένα ποίημα για τον μήνα Μάρτιο

$
0
0
Καλώς ήρθες, Μάρτιε

Σκέφτηκα να καλωσορίσω, τον πρώτο μήνα της Άνοιξης, τον Μάρτιο, μ'ένα "παιδικό"ποίημα της Ρίτας Μπούμη Παπά (Για την ενδιαφέρουσα βιογραφία της Ρίτας Μπούμη Παπά, βλ. http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=461&t=287).

...Γιατί με τον ερχομό του Μάρτη, δεν σημαίνει ότι ήρθε και η Άνοιξη...

Alphonse Mucha, Άνοιξη.


Vincent Van Gogh, Ανθισμένη αμυγδαλιά. 1888. Μουσείο Βαν Γκογκ.  Βιάζεται να ανθίσει, αλλά ο Μάρτιος επιφυλάσσει εκπλήξεις...

Ρίτα Μπούμη Παπά, Ο Μάρτης και η μάνα του

Τον γνωρίζετε το Μάρτη,
τον τρελό και τον αντάρτη;
Ξημερώνει και βραδιάζει
κι εκατό γνώμες αλλάζει.
 
Βάζει η μάνα του μπουγάδα,
σχοινί δένει στη λιακάδα,
τα σεντόνια της ν’ απλώσει,
μια χαρά να τα στεγνώσει.
 
Νά που ο Μάρτης μετανιώνει
και τα σύννεφα μαζώνει
και να μάσει η μάνα τρέχει
τα σεντόνια, γιατί βρέχει!
 
Νά ο ήλιος σε λιγάκι,
φύσηξε το βοριαδάκι,
κι η φτωχή γυναίκα μόνη
τα σεντόνια ξαναπλώνει.
 
Μια βροντή κι ο ήλιος χάθη
μες στης συννεφιάς τα βάθη,
ρίχνει και χαλάζι τώρα,
ποποπό, τι άγρια μπόρα!
 
Ώς το βράδυ φορές δέκα
άπλωσε η φτωχή γυναίκα
την μπουγάδα, κι όρκο δίνει
Μάρτη να μην ξαναπλύνει.



Από το Aνθολόγιο για τα παιδιά του Δημοτικού, μέρος δεύτερο, Oργανισμός Eκδόσεως Διδακτικών Bιβλίων, 1975.

Edward Steichen, Σύννεφα. 1930-32. Μουσείο Καλών Τεχνών. Βοστόνη.

Édouard Manet, H μπουγάδα. 1875. The Barns Foundation.

http://www.snhell.gr/kids/content.asp?id=54&cat_id=2
https://en.wikipedia.org/wiki/Almond_Blossoms
http://www.barnesfoundation.org/collections/art-collection/object/4722/laundry-le-linge
http://www.mfa.org/collections/object/clouds-the-blue-sky-314835

Ποιήματα για τα λουλούδια. Νικηφόρος Βρεττάκος

$
0
0
Ποιήματα για τα λουλούδια

Αφού έρχεται η Άνοιξη για ακόμη μια φορά, σκέφτηκα μία "λουλουδιασμένη"ανάρτηση.

Τρία ποιήματα του Νικηφόρου Βρεττάκου 
ἀπὸ τὴ
«Φιλοσοφία τῶν λουλουδιῶν»

William Henry Holmes, Ανθη στο λιβάδι. 1927. Smithsonian Mουσείο Αμερικανικής Τέχνης.

ΓΕΝΕΣΗ



Αὐτὸ τὸ γαρύφαλλο, ποὺ κρατώντας το

ἀνάμεσα στὰ τρία μου δάχτυλα

τὸ σηκώνω στὸ φῶς, μοῦ μίλησε καὶ

παρὰ τὸν κοινὸ νοῦ μου τὸ κατανόησα.

Μι᾿ ἁλυσίδα ἀπὸ ἀτέλειωτους γαλαξίες 

     συνεργάστηκαν,
διασταύρωσαν κάτω στὴ γῆ φωταψίες
- τὸ σύμπαν ὁλόκληρο πῆρε μέρος στὴ 
     γέννηση
αὐτοῦ τοῦ γαρύφαλλου.
Κι᾿ αὐτὸ ποὺ ἀκούω εἶναι οἱ φωνὲς
τῶν μαστόρων του μέσα του.

John Singer Sargent, Γαρύφαλο, κρίνο, κρίνο, τριαντάφυλλο (carnation, lily, lily, rose). 1885. Πινακοθήκη Tate Britain.

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ


Ἂν μὲ βλέπουν νὰ στέκομαι
ὄρθιος, ἀκίνητος, μὲς

στὰ λουλούδια μου, ὅπως

αὐτὴ τὴ στιγμή,

θὰ νόμιζαν πὼς τὰ διδάσκω. Ἐνῷ

εἶμαι ἐγὼ ποὺ ἀκούω
κι αὐτὰ ποὺ μιλοῦν.
Ἔχοντας μὲ στὸ μέσο
μοῦ διδάσκουν τὸ φῶς.

P. Auguste Renoir, Μαζεύοντας λουλούδια. 1875. Εθνική Πινακοθήκη Τέχνης. Ουάσινγκτον.

ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ
ΠΡΟΣΕΥΧΟΝΤΑΙ
ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ


Ἀναδύθηκε δάσος ζοφερὸ
ἀπ᾿ τὸ πνεῦμα μας

κι ἐκάλυψε τὸν ὁρίζοντα.

Μόνο ἀτραποὶ τρυπώνουν

καὶ χάνονται μέσα στὸ φόβο.

Μέλλον δὲν φαίνεται.

Τρέχουν, χορεύουν ἀνύποπτα
γιὰ ὅ,τι γίνεται πάνω τους

τὰ παιδιά, ἐνῷ γέρνοντας γύρω

καὶ κάτω ἀπ᾿ τὰ πόδια τους, (ὡς

ν᾿ ἀκοῦν τὴ βοὴ καὶ νὰ βλέπουν

τὸ σύννεφο) σὰν ἕνα ἀπέραντο
ὑπαίθριο ἐκκλησίασμα
Viewing all 472 articles
Browse latest View live


<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>