Η Καταστροφή των Ψαρών
Νικόλαος Γύζης, Η Δόξα των Ψαρών. 1896-1898. Ιδιωτική Συλλογή.
Επίγραμμα του Διονυσίου Σολωμού
Διονύσιος Σολωμός, [Η καταστροφή των Ψαρών]
Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχηπερπατώντας η Δόξα μονάχημελετά τα λαμπρά παλικάριακαι στην κόμη στεφάνι φορείγεναμένο από λίγα χορτάριαπου είχαν μείνει στην έρημη γη.(1825)
![]()
Νικόλαος Γύζης, Η Δόξα των Ψαρών. 1898. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα
Αντρέας Κάλβος, Ωδή Δευτέρα
Εις Ψαρά (απόσπασμα)
...
![]()
Νικόλαος Γύζης, Η Δόξα των Ψαρών. 1898. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα
Αντρέας Κάλβος, Ωδή Δευτέρα
Εις Ψαρά (απόσπασμα)
...
ιδ΄
Ιδού τα πολυτάραχακύματα της θαλάσσης·ιδού, ιδού των αμώμωνΨαρών δικαιότατων70 οι τραχείαι πέτραι.
ιε΄
Αυτού καμία κιθάραφθοροποιός, όχι όργια,όχι κρότος Μαινάδων,ούτ’ Έρωτος παιγνίδια75 τον νουν συγχύζουν.
![]()
Νικόλαος Γύζη, Η Δόξα 1.
ις΄
Αλλ’ ως, κατά το βράδυτο θερινόν, ανάπτονταιταχείαι, συχναί οι ολύμπιαιαστραπαί και θαμβώνουσι80 τους οδοιπόρους·
ιζ΄
Ούτως τα μεν θηκάριασωρηδόν ερριμμένακρύπτουν την γην, τους βράχους·ο δε σιδηροχάρμης85 άφοβος Άρης,
Νικόλαος Γύζης, Δόξα 2.
ιη΄
Κινεί την νήσον. Χίλιαπολέμου χάλκεα όργαναβροντούν· εις τον αέρατων ξίφων μύριαι γλώσσαι90 λάμπουν, κλονούνται.
ιθ΄
Μία βοή σηκώνεται,μία μόνη επιθυμία,και ωσάν ακτίνα ουράνιος,ως φλόγα εις δάση ευάνεμα95 καίει τας καρδίας.
![]()
Νικόλαος Γύζης, Ο Φίλιππος Μάρθας στη λέμβο των προσφύγων, κρατιέται από το φόρεμα της απελπισμένης μητέρας του. 1893. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα.
Από την εικονογράφηση για το διήγημα του Δημ. Βικέλα "Φίλιππος Μάρθας", 1886.
κ΄
«Υπέρ γονέων και τέκνων,υπέρ των γυναικών,υπέρ πατρίδος πρόκειταικαι πάσης της Ελλάδος100 όσιος αγώνας.
κα΄
Θαλπτήριον της ημέραςφως, διά πάντοτε χαίρε·και σεις οπού ευφραίνετεμε φωνήν ηδυόνειρον105 της γης τα τέκνα,
κβ΄
Χαίρετ’ ελπίδες. — Ήλθετης Άγαρ το υπερήφανονσπέρμα· επάνω εις τας όχθαςτων Ψαρών, αλαλάζον110 σφόδρα, κατέβη.
![]()
Νικόλαος Γύζης, Η φυγή από τη σφαγή.
κγ΄
Ω πατρίς, την εκούσιονδέξου θυσίαν»… —Αστράπτει.—Σεισμός πολέμου ακούεται.Υπό τύμβον υψήνορα115 ήρωες κοιμώνται.
κδ΄
Επί το μέγα ερείπιονη Ελευθερία ολόρθηπροσφέρει δύο στεφάνους·έν’ από γήινα φύλλα,120 κι άλλον απ’ άστρα.
![]()
![]()
Νικόλαος Γύζης, Μετά την Καταστροφή των Ψαρών. Μακέττα. 1896-98. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα.
https://paletaart.wordpress.com/2012/06/23/γύζης-νικόλαος-gyzis-nikolaos-1842-1901/#jp-carousel-8893http://www.greek-language.gr/digitalResources/literature/tools/concordance/browse.html?text_id=960&hi=193127&cnd_id=5https://www.pemptousia.gr/2011/06/nikolaou-gizi-i-doxa-ton-psaron/http://www.nationalgallery.gr/el/συλλογές/collection/συλλογές/η-δοξα-των-ψαρων.htmlhttp://www.nationalgallery.gr/el/ζωγραφική-μόνιμη-έκθεση/painting/γύρω-στο-1900/συμβολισμος-και-αλληγορια/μετα-την-καταστροφη-των-ψαρων-460.htmlhttp://www.tovima.gr/culture/article/?aid=178811http://www.nationalgallery.gr/el/συλλογές/collection/συλλογές/ο-φιλιππος-μαρθας-στη-λεμβο-των-προσφυγων--κρατιεται-απο-το-φορεμα-της-απελπισμενης-μητερας-του.html
Νικόλαος Γύζης, Μετά την Καταστροφή των Ψαρών. 1896-98. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα.
