Μία απεργία στο Λονδίνο της Βικτωριανής εποχής

Φωτογραφία του 1889 που δείχνει φτηνές εργατικές κατοικίες σε δρόμο του Ανατολικού Λονδίνου. Οι κάτοικοι είναι φτωχικά ντυμένοι και διακρίνουμε ξυπόλητα παιδάκια. 

Το εργοστάσιο σπίρτων των Bryant & May στα 1861-1862. Διακρίνονται γυναίκες εργάτριες.

   Στα μέσα του 19ου αιώνα δύο Κουάκεροι, ο Francis May και ο William Bryant, συνεταιρίσθηκαν και δημιούργησαν μία εμπορική επιχείρηση εισαγωγής και διακίνησης σπίρτων ασφαλείας από τη Σουηδία. Στα 1861 η επιχείρηση επεκτάθηκε και αγόρασε στο Bow του Ανατολικού Λονδίνου μία τεράστια ερειπωμένη έκταση όπου παλιότερα λειτουργούσαν εργαστήρια κατασκευής κεριών, κρινολίνων και σχοινιών. Ανακαίνισαν τις εγκαταστάσεις της τοποθεσίας και τις μετέτρεψαν σε εργοστάσιο παρασκευής σπίρτων. Αρχικός σκοπός τους ήταν η παραγωγή σπίρτων υψηλής ασφαλείας. Το κόστος, όμως, αυτών των σπίρτων ήταν πολύ υψηλό και για αυτό το λόγο, το κοινό συνέχιζε να αγοράζει τα φτηνότερα παραδοσιακά σπίρτα, παρά το ότι ήταν επικίνδυνα. Έτσι, το εργοστάσιο των Bryant & May εγκατέλειψε την παραγωγή ακριβών σπίρτων ασφαλείας και άρχισε να παρασκευάζει πιο φθηνά σπίρτα, χρησιμοποιώντας τον επικίνδυνο για την υγεία των εργατών λευκό φώσφορο.

Εργάτριες στο εργοστάσιο σπίρτων των Bryant & May. 1871. Συλλογή Warder.

Henry Mayhaw, To κορίτσι που πουλάει σπίρτα. 1861-1864. Μουσείο του Λονδίνου.

Αγόρι που πουλάει σπίρτα στο Ανατολικό Λονδίνο. Τέλη 19ου-αρχές 20ού αι. Είναι ξυπόλητο.

Η Annie Basant τη δεκαετία του 1880. Αναμείχθηκε ενεργά στην απεργία των εργατριών της βιομηχανίας σπίρτων των Bryant & May, οργάνωσε τον αγώνα τους, υποστήριξε τα δικαιώματά τους και καθοδήγησε την επιτροπή τους.

    Τον Ιούνιο του 1888 η Basant σε μία εκδήλωση-συνάντηση αριστερών και σοσιαλιστών άκουσε την ομιλία της αριστερής ακτιβίστριας Clementina Black για τη γυναικεία εργασία και πληροφορήθηκε για τις συνθήκες εργασίας και τη χαμηλή αμοιβή των εργατριών της βιομηχανίας των Bryant & May. Συγκλονισμένη από αυτά που άκουσε, πήγε έξω από το εργοστάσιο και κατάφερε να πάρει συνέντευξη από κάποιες εργάτριες, που επιβεβαίωσαν τις πληροφορίες της Black. 

   H Basant έμαθε ότι οι γυναίκες εργάζονταν δεκατέσσερις ώρες την ημέρα για πέντε σελίνια την εβδομάδα, ποσό που συχνά δεν τους δινόταν ολόκληρο, λόγω των χρηματικών ποινών που επιβαλλόταν από τη διοίκηση. Επιβάλλονταν πρόστιμα, εάν μιλούσαν εν ώρα εργασίας, εάν τους έπεφταν σπίρτα, εάν πήγαιναν στην τουαλέτα χωρίς άδεια, εάν καθυστερούσαν να φθάσουν στην εργασία τους.

   Στις 23 Ιουνίου 1888 η Basant δημοσίευσε ένα άρθρο στην αριστερίζουσα εφημερίδα "The Link", της οποίας ήταν εκδότρια και συντάκτρια. Το άρθρο είχε τον τίτλο "Λευκή Δουλεία στο Λονδίνο"και αναφερόταν στις συνθήκες εργασίας των εργατριών της βιομηχανίας των Bryant & May. Επιπλέον, μιλούσε για τις επιπτώσεις που είχε στην υγεία των εργατριών η παρασκευή των σπίρτων με λευκό φώσφορο. Κιτρίνιζε το δέρμα τους, έπεφταν τα μαλλιά τους, προσβάλλονταν από μία ασθένεια νέκρωσης των οστών και τελικά πέθαναν. Αν και κάποιες χώρες είχαν απαγορεύσει τη χρήση του φωσφόρου για την παρασκευή των σπίρτων (π.χ. Σουηδία, ΗΠΑ), στη Μ. Βρετανία απαγορεύτηκε το 1910.  

H δεύτερη σελίδα της εφημερίδας "The Link"όπου δημοσιεύτηκε το άρθρο της Basant. 

Οι δημοσιεύσεις της Basant στην εφημερίδα συνεχίστηκαν και τον Ιούλιο.

   Η δημοσίευση του άρθρου προκάλεσε την αντίδραση της διοίκησης του εργοστασίου.  Οι εργάτριες πιέστηκαν να υπογράψουν δήλωση ότι οι πληροφορίες της Basant δεν ήταν αληθείς. Όταν τρεις εργάτριες αρνήθηκαν, απολύθηκαν από το εργοστάσιο. Αυτό υπήρξε η αφορμή για την κινητοποίηση των συναδέλφων τους. Στις αρχές Ιουλίου του 1888 μία ομάδα από 200 εργάτριες, κυρίως νεαρές κοπέλες, άφησαν την εργασία τους στο εργοστάσιο σπίρτων και πήγαν στο γραφείο της εφημερίδας για να ζητήσουν την υποστήριξη της Basant. Η απεργία είχε αρχίσει.

Λιθογραφία εφημερίδας που απεικονίζει διαδήλωση διαμαρτυρίας των εργατριών στους δρόμους του Λονδίνου. Πολλές από τις εργάτριες που συμμετείχαν στην απεργία ήταν ιρλανδικής καταγωγής.

Δύο εργάτριες της βιομηχανίας σπίρτων των Bryant & May. Η βιομηχανία επιβίωσε στον ίδιο χώρο ως τη δεκαετία του 1970. 

To εργοστάσιο σήμερα. Οι κτιριακές εγκαταστάσεις ανακαινίσθηκαν και μετατράπηκαν σε μοντέρνα διαμερίσματα για όσους διαθέτουν χρήματα για διαμονή σε ιστορικό χώρο και διάθεση να  να ζουν καθημερινά στην ατμόσφαιρα του παρελθόντος με τις ανέσεις της σύγχρονης εποχής.