Quantcast
Channel: Άννα Αγγελοπούλου
Viewing all 472 articles
Browse latest View live
↧

Η προσκύνηση των Μάγων. Προραφαηλίτες ζωγράφοι και ένα ποίημα για το "ταξίδι των μάγων"της Ζωής Καρέλλη

December 28, 2021, 1:46 am
$
0
0

Το ταξίδι των Μάγων.

Αυτές τις ημέρες των Χριστουγέννων θυμήθηκα το ποίημα της Ζωής Καρέλλη, "Το ταξίδι των Μάγων"και πίνακες των Προραφαηλιτών ζωγράφων που απεικονίζουν τη σκηνή της προσκύνησης των Μάγων στη φάτνη του νεογέννητου Χριστού.

 

Edward Burne Jones, Το Αστέρι της Βηθλεέμ. 1887-1891. Birmingham Museums and Art Gallery. Οι τρείς βασιλείς μάγοι έχουν φθάσει στον τελικό προορισμό του ταξιδιού τους και προσφέρουν τα πολύτιμα δώρα στον Νεογέννητο Χριστό. Διακρίνεται ο άγγελος να κρατά στα χέρια του το Αστέρι της Βηθλεέμ. Το φως του οδήγησε τους Μάγους στη φάτνη της Γέννησης.

Στο εξαιρετικό ποίημα της Ζωής Καρέλλη ακούμε τη φωνή του ποιητικού υποκείμενου που ταυτίζεται μ'έναν από τους τρεις μάγους. Ένας μάγος έχει μείνει μονάχος να πορεύεται στα σκοτεινά, αναζητώντας τον προορισμό του...

Ζωή Καρέλλη, Το ταξίδι των μάγων

Έπρεπε να ’μαστε τρεις.
Αν δεν ήταν τόσο σκοτάδι,
θα καταλάβαινα ίσως, γιατί
έχω μείνει τόσο μονάχος.

Πόσο έχω ξεχάσει.
Πρέπει απ’ αρχής πάλι το ταξίδι
ν’ αρχίσει.
Πότε ξεκινήσαμε, τότε, οι τρεις;
Ή μήπως, κάποτε, είχαμε ανταμώσει...
Μαζί πορευτήκαμε ένα διάστημα,
όσο μας οδηγούσε άστρο λαμπρό.
Αυτό άλλαξε την οδό ή εγώ
τίποτα πια να δω δεν μπορώ;
Πού βρίσκομαι τώρα, σε τέτοιον καιρό,
σκληρό, ανένδοτο, δύσκολο,
εγώ, ανήσυχος, βιαστικός.
Μήπως κι η ώρα πλησίασε;
Πού να το ξέρω!

Edward Burne Jones, Η Προσκύνηση των Μάγων, 1861. Από τρίπτυχο. Tate Britain.

Edward Burne Jones, O Eυαγγελισμός και η Προσκύνηση των Μάγων. 1861. Τρίπτυχο για την εκκλησία του Αγ. Παύλου. Brighton. Tate Britain.

Πού είναι τα δώρα;
είχαμε τότε τοιμάσει δώρα
ήμερα, ήσυχα
δώρα ημών των ταπεινών, χρυσόν
λίβανον και σμύρναν άλλοτε
με θαυμασμό κι ευλάβεια του φέρναμε.

Τώρα σ’ αυτόν τον καιρό
σίδερο, κεραυνό και φωτιά.

John Duncan (1866-1945), Οι τρεις βασιλείς (Μάγοι). 1915.

Ήμασταν τρεις,
τώρα κανέναν άλλον δε βλέπω
κι αισθάνομαι τα χέρια μου
πότε άδεια, πότε βαριά.
Βασιλείς τότε προς τον βασιλέα
του κόσμου, τώρα κανείς
δε βασιλεύει με βεβαιότητα.
Σκοτάδι βαρύ. Ποιος μ’ οδηγεί;
Δίχως συντροφιά,
δίχως άστρο κανένα πηγαίνω.

Edward Burne Jones, Το αστέρι του Βηθλεέμ. Από το Βιβλίο των Λουλουδιών. 1882-1898. Βρετανικό Μουσείο.

Μόνη προσφορά, η μεγάλη που γνωρίζω,
συμφορά της στέρησής Του.
Τι να προσφέρω σημάδι ευλάβειας
κι υποταγής; Εμείς, άνθρωποι
της παράφορης τούτης εποχής,
τι μπορούμε, δικό μας, ευτυχείς
να Του δώσουμε; Είναι ανάγκη
να βρούμε την προσφορά.

Dante Gabriel Rossetti, H Προσκύνηση, 1858-1864. Tate Britain.


Τίποτα δεν προσφέρει της ψυχής μας
ο τόσος αγώνας.
Χρυσόν, λίβανον και σμύρναν
άλλοτε, δώρα απλά.
Μας παιδεύει η ασυμπλήρωτη προσφορά.
Τώρα που πορεύομαι στο σκοτάδι,
χωρίς τη χαρά των δώρων, μονάχος,
δεν έχω παρά τον εαυτό μου να δώσω.

Εν συντριβή βαδίζοντα.

Από τη συλλογή Κασσάνδρα και άλλα ποιήματα (1955)

Edward Burne Jones, H προσκύνηση των Μάγων. Λεπτομέρεια από το Το Δυτικό παράθυρο στην Εκκλησία του Αγ. Deiniol στο Hawarden του Flintshire. Ουαλία. 


Edward Burne Jones, H προσκύνηση των Μάγων. Το Δυτικό παράθυρο στην Εκκλησία του Αγ. Deiniol στο Hawarden του Flintshire. Ουαλία. 

Edward Burne Jones, Το αστέρι της Βηθλεέμ
Edward Burne Jones, Η προσκύνηση των Μάγων, Τρίπτυχο


↧
Search

Πρωτοχρονιάτικες Ευχές με art nouveau κάρτες της Ethel Larcombe και το ποίημα "Ευχή"της Μαρίας Πολυδούρη

January 3, 2022, 1:40 am
$
0
0

 Ευχές για τη Νέα Χρονιά

   Σκέφτομαι ότι μάλλον ανεπαίσθητη θλίψη μου προκαλούσε η χαρούμενη "εορταστική"ατμόσφαιρα της περιόδου Χριστούγεννα-Φώτα. Ποτέ δεν μου ταίριαζαν, από ιδιοσυγκρασία, οι συναναστροφές λόγω Γιορτών και οι πανηγυρικές εκδηλώσεις...

   Ωστόσο,  ας προσπαθήσουμε να δούμε με αισιοδοξία τη Νέα Χρονιά και ας επιχειρήσουμε να διασκευάσουμε την όποια θλίψη που μπορεί να αισθανόμαστε αυτές τις Ημέρες των Γιορτών με κάποιες παλιές κάρτες-εικόνες "art nouveau"της Βρετανής εικονογράφου "Ethel Larcombe" (1876-1940) και με το ποίημα "η ευχή μου"της γνωστής μας ποιήτριας Μαρίας Πολυδούρη (1902-1930). Πιστεύω ότι θα άρεζαν στην αισθαντική ποιήτρια οι εικόνες της Ethel Larcombe.

  Το έργο της εικονογράφου Ethel Larcombe (1876-1940) είναι μία πρόσφατη "ανακάλυψή"χάρη στο Διαδίκτυο. Ξεκινώ από τη ρομαντική κάρτα με Πρωτοχρονιάτικες ευχές. "New Year Greetings" ("Χαιρετισμοί για το Νέο Έτος") διαβάζουμε στην εικόνα-κάρτα της Ethel Larcombe. Mία γυναικεία αιθέρια νεραϊδένια μορφή  εύχεται για το Νέο Έτος, σκορπίζοντας τα τριαντάφυλλα που έχει στην αγκαλιά της... Και στον υπότιτλο της εικόνας διατυπώνεται η ευχή "Μακάρι η ευτυχία να στρώσει με λουλούδια τη διαδρομή στο νέο έτος".

Ethel Larcombe (1876-1940), Ευχές για το Νέο Έτος. Αρχές του 20ού αιώνα. 

Η Ethel Larcombe κινήθηκε στον κύκλο της Σχολής της Γλασκώβης και του κινήματος διακόσμησης  Arts and Crafts (Tέχνες και Χειροτεχνίες) του οποίου κύριος εκπρόσωπος θεωρείται ο William Morris, ενώ επηρεάστηκε και από την ατμόσφαιρα των έργων των Προραφαηλιτών ζωγράφων. Οι "art nouveau"εικόνες της διακόσμησαν βιβλία και περιοδικά, ενώ επίσης φιλοτέχνησε εξώφυλλα βιβλίων και δημιούργησε τις διαφημίσεις εταιριών διακόσμησης του κινήματος "Arts and Crafts" (Για το κίνημα "Arts and Crafts", βλ. Μία εισαγωγή στο κίνημα "Arts and Crafts". Victoria and Albert Museum")


Ethel Larcombe, Άγρια τριαντάφυλλα.

Oι εικόνες της Ethel Larcombe  με νεράιδες, πριγκίπισσες, νεαρές γυναίκες και κορίτσια να περιβάλλονται με λουλούδια μου θύμισαν το ανέκδοτο ποίημα της Μαρίας Πολυδούρη 
"η ευχή μου"

Μαρία Πολυδούρη, η ευχή μου 

Αφιερωμένο στην Τίλλα Μπαλή

Τώρα ποὺ ὅλοι σοῦ στέλνουνε ὁλόθερμες εὐχὲς
ὁ δρόμος μπρὸς σ᾿ ἀνοίγεται μὲ ἄνθη στολισμένος
Σὲ συνοδεύουν τἄσματα τὰ γέλοια κ᾿ οἱ χαρές
κι ὁ δρόμος Σου μοσχοβολᾶ μὲ ρόδο ποὖν σπαρμένος

Τώρα ποὺ τὰ πουλάκια ἀκόμα μὲ λαχτάρα
Χίλιες εὐχὲς σοῦ στέλνουν μ᾿ ὁλόγλυκεια φωνή
πρόσεξε καὶ στ᾿ ἀγέρι νὰ δῆς μὲ τί γλυκάδα
σοῦ ψιθυρίζει πάντα τὴν ἰδικὴ μ᾿ Εὐχή

Τὸ ξεύρω πὼς γιὰ Σένα
εἶναι μικρὴ πλασμένη
ἂν τούτοις πίστευσέ με
ἀπὸ καρδιᾶς βγαλμένη

«Μὲ χίλια ροδοπέταλα
Σὲ ραίνω λατρευτή μου
Σοῦ εὔχομαι χρυσὴ ζωή»
αὐτὴ εἶναι ἡ Εὐχή μου.

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Φιλολογική Πρωτοχρονιά" (1964).

Ethel Larcombe, Nεαρή κοπέλα που μαζεύει λουλούδια σε καλάθι.

Ethel Larcombe, Νεαρή γυναίκα με μπονέ.

Ethel Larcombe, Το σονέτο, γύρω στα 1910.

Ethel Larcombe, Ωραία μου Κυρία, γύρω στα 1910.

Ethel Larcombe, μία μινιατούρα σε art nouveau στυλ. Ca 1910.

Ethel Larcombe, Κοπέλα σε art nouveau στυλ. Γύρω στα 1906.

Ethel Lancombe, Δύο κοριτσάκια παρακολουθούν πεταλούδες. Γύρω στα 1908.

Ethel Larcombe, Φεγγαρόφως.

Ethel Larcombe, Πορτραίτο κοπέλας. Γύρω στα 1911.


Εξώφυλλα της Ethel Larcombe για τον εκδοτικό οίκο  Blackie & Son Ltd. 


Εξώφυλλα της Ethel Larcombe για τον εκδοτικό οίκο  Blackie & Son Ltd. 



Ethel Larcombe, Eξώφυλλο Βιβλίου με τριαντάφυλλα σε στυλ της Σχολής της Γλασκώβης.


Ethel Larcombe, Νεαρή γυναίκα με κρίνα. Γύρω στα 1910.

Ethel Larcombe, Γιρλάντες με μαργαρίτες.


Ανέκδοτα ποιήματα της Μαρίας Πολυδούρη

Εthel Larcombe, Eυχές για το Νέο Έτος

Ethel Larcombe, Άγρια τριαντάφυλλα

Ethel Larcombe (1876-1940)

Ethel Larcombe, νεαρή κοπέλα που μαζεύει λουλούδια σε καλάθι

Ethel Larcombe, To σονέτο

Εthel Larcombe, μινιατούρα art nouveau

Εthel Larcombe, Eξώφυλλο βιβλίου

Ethel Larcombe, κοπέλα σε art nouveau στυλ.

Ethel Lancombe, Eξώφυλλα βιβλίου

↧
↧

Ο έρωτας στην ποίηση και τη ζωγραφική. Yπενθυμίσεις του Έρωτα. Ένα ποίημα της Κατερίνας Αγγελάκη Ρουκ

February 14, 2022, 3:32 pm
$
0
0

Kατερίνα Αγγελάκη Ρουκ,  Υπενθυμίσεις του Έρωτα

Ας θυμηθούμε τον έρωτα, μ'ένα ποίημα της Κατερίνας Αγγελάκη Ρουκ και δύο πίνακες ζωγραφικής που αγαπώ πολύ!

Emil Nolde (1867-1956), ζευγάρι στην παραλία, 1903. Ίδρυμα Emil Nolde. Ο Γερμανός εξπρεσιονιστής ζωγράφος απεικονίζει ένα ζευγάρι να περπατά αγκαλιασμένο στην παραλία. 

Αν σ’ έχει ξεχάσει ο έρωτας
εσύ θα τον ξαναθυμηθείς
μόλις η ματιά σου αγγίξει τη φύση
τις πλαγιές, τα κύματα
τα φυλλοβόλα δέντρα
που δεν αμφισβητούν ποτέ τις εποχές
τα ζώα που βγαίνοντας
απ’ την κοιλιά της μάνας τους
ξέρουν κιόλας πώς να ζήσουν
πώς ν’ αντισταθούν στους εχθρούς
που τους έχει ορίσει η φύση.
Πρόσεξε μόνο μην η ζωντανεμένη ανάμνηση
πέσει πάνω στο σωρό
απ’ τις προδομένες προσδοκίες σου
τ’ αναπάντητα όνειρά σου.

Ηenri Martin, Ζευγάρι ερωτευμένων, 1932-1935. Petit Palais. Μουσείο Καλών Τεχνών. Παρίσι (Musée des Beaux Arts de la Ville de Paris). Ένα ζευγάρι ερωτευμένων περπατά στους Κήπους του Λουξεμβούργο.

https://www.elculture.gr/blog/article/pente-poiimata-katerinas-aggelaki-rouk/

https://www.buceriuskunstforum.de/en/exhibitions/nolde-and-the-north

https://fr.wikipedia.org/wiki/Groupe_des_amoureux

https://art.rmngp.fr/en/library/artworks/henri-jean-guillaume-martin_groupe-des-amoureux_huile-sur-toile

↧

Η πληγωμένη Άνοιξη. Ένα ποίημα του Μίλτου Σαχτούρη και οι γυναίκες με γαρύφαλα στη ζωγραφική

April 10, 2022, 2:32 am
$
0
0

 Η Άνοιξη στην ποίηση και τη ζωγραφική. Ένα ποίημα του Μίλτου Σαχτούρη και 

πίνακες ζωγραφικής με θέμα γυναίκες με γαρύφαλλα


...επειδή η φετινή Άνοιξη, είναι μία Άνοιξη του Πολέμου, μία πληγωμένη"Άνοιξη, ας θυμηθούμε το ποίημα του Μίλτου Σαχτούρη, "Πληγωμένη Άνοιξη"από την ποιητική συλλογή "Παραλογαίς" (1948).

Ferdinand Hodler (1853-1918), Κορίτσι που τακτοποιεί λουλούδια ή κορίτσι με γαρύφαλλα. 1886.

...και επειδή το ποιητικό υποκείμενο μιλά για μία κοπέλα με γαρύφαλλα, ας δούμε και πίνακες ζωγραφικής με θέμα "γυναίκες με γαρύφαλλα".

Santiago Rusiñol i Prats (1861-1931), Κορίτσι με γαρύφαλλο, 1893. Μουσείο Cau Ferrat. 

Mίλτος Σαχτούρης, Η πληγωμένη άνοιξη

Η πληγωμένη Άνοιξη τεντώνει τα λουλούδια της
οι βραδινές καμπάνες την κραυγή τους
κι η κάτασπρη κοπέλα μέσα στα γαρίφαλα
συνάζει στάλα-στάλα το αίμα
απ΄ όλες τις σημαίες που πονέσανε
από τα κυπαρίσσια που σφάχτηκαν
για να χτιστεί ένας πύργος κατακόκκινος
μ΄ ένα ρολόγι και δυο μαύρους δείχτες
κι οι δείχτες σα σταυρώνουν θά ΄ρχεται ένα σύννεφο
κι οι δείχτες σα σταυρώνουν θά ΄ρχεται ένα ξίφος
το σύννεφο θ΄ ανάβει τα γαρίφαλα
το ξίφος θα θερίζει το κορμί της

                 Ferninand Hodler (1853-1918), Γυναίκα με γαρύφαλλο.

Henri Matisse, γυναίκα στα πράσινα με γαρύφαλλο, 1909. Μουσείο Ερμιτάζ. Πετρούπολη.

                    Max Beckmann, Γυναίκα που ξεκουράζεται με γαρύφαλλα, 1940-1942.

Γιάννης Οικονόμου (1860-1931), γυναίκα που κόβει γαρύφαλλα. Δημοτική Πινακοθήκη. Συλλογή Κατσίγρα. Λάρισα.

John Collier (1850-1934), γυναίκα στα ροζ που μεταφέρει ροζ γαρύφαλλα.

Μίλτος Σαχτούρης, Η πληγωμένη Άνοιξη

Μίλτος Σαχτούρης, Η Πληγωμένη Άνοιξη

Γιάννης Οικονόμου. Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας

Santiago Rusiñol i Prats

Max Beckmann

Ferninand Hodler, κοπέλα με γαρύφαλλα

Henri Matisse

John Collier

↧

Μεγάλη Πέμπτη. Ένα ποίημα του Βλαντιμίρ Ναμπούκοφ και πίνακες ζωγραφικής με θέμα τον "Μυστικό Δείπνο"

April 21, 2022, 12:52 am
$
0
0

Μεγάλη Πέμπτη σήμερα! Η ημέρα του Μυστικού Δείπνου.

Για αυτό θυμήθηκα το λυρικό ποίημα του Ρώσου ποιητή Βλαντιμίρ Ναμπούκοφ "Μυστικός Δείπνος"και πίνακες ζωγραφικής με το ίδιο θέμα.

Ο Μυστικός Δείπνος!  Ο τελευταίος Δείπνος του Δασκάλου με τους μαθητές του πριν την  προδοσία. Ο ένας από αυτούς θα τον προδώσει. 

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, O Μυστικός Δείπνος, γύρω στα 1568. Εθνική Πινακοθήκη.
 Μπολώνια. Ο Ιούδας απεικονίζεται να κάθεται μόνος με στραμένη  την πλάτη προς τους θεατές και φορώντας μαύρο ένδυμα..

Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο Μυστικός Δείπνος, 1495-1498. Τοιχογραφία στην εκκλησία της μονής Σάντα Μαρία ντελε Γκράτσιε. Μιλάνο.

Η στοχαστική ώρα του αυστηρού δείπνου,

Οι προβλέψεις της προδοσίας και του αποχωρισμού.

Φωτίζει της νύχτας το διαμάντι

Τα φυλλαράκια της ελιάς.

Σκυμμένοι οι απόστολοι σιμά,

Στου Χριστού τα χέρια τ’ ασημένια.

Φαίνεται πως στο κερί προσεύχονται

Και στο τραπέζι χρυσαλίδες πετούν.

1918

Κριμαία

Μετάφραση : Δ. Τριανταφυλλίδη

Gerbrandt van den Eeckhout, O Μυστικός Δείπνος, 1664. Rijksmuseum. Άμστερνταμ.


Valentin De Boulogne, Ο Μυστικός Δείπνος,  1625-1626. Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης. Ο νεαρός μαθητής Ιωάννης περίλυπος στην αγκαλιά του δασκάλου...


Βλαντιμίρ Ναμπούκοφ, Ο Μυστικός Δείπνος

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, Ο Μυστικός Δείπνος

Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο Μυστικός Δείπνος


Valentin de Boulogne, O Mυστικός Δείπνος



↧
↧

Το Φως του Καλοκαιριού στους πίνακες του Edward Hopper

September 3, 2022, 1:03 am
$
0
0

 Αποχαιρετώντας το Καλοκαίρι με πίνακες του Edward Hopper


....Ήλθε ο Σεπτέμβριος για ακόμη μια χρονιά...και καθώς το Καλοκαίρι αρχίζει να απομακρύνεται-έστω και με αργό βηματισμό- σκέφτηκα να αποχαιρετήσουμε το καλοκαιρινό φως με μία επιλογή από πίνακες ενός αγαπημένου ζωγράφου, του Αμερικανού φωτο-ρεαλιστή Edward Hopper (1882-1967).
   Οι πίνακες, που έχω επιλέξει, απεικονίζουν ιδιωτικές στιγμές των ανθρώπων των σύγχρονων μεγαλουπόλεων και αποτυπώνουν τη μοναξιά του ατόμου υπό το "σκληρό"εκτυφλωτικό φως του καλοκαιρινού ήλιου σε κλειστούς εσωτερικούς, αλλά και ανοιχτούς εξωτερικούς χώρους.

Edward Hopper (American, 1882-1967), Καλοκαιρινό εσωτερικό, 1909. Whitney Museum of American Art. Bλ. https://whitney.org/collection/works/5898

Edward Hopper (American, 1882-1967), Καλοκαιρινή εποχή, 1943. Delaware Art Museum. Βλ. https://emuseum.delart.org/objects/249/summertime?ctx=00de668c1aef13f42e847d700769b8580d3e2315&idx=0

Edward Hopper (American, 1882-1967), Καλοκαιρινό βράδυ, 1947. Ιδιωτική Συλλογή. Βλ. https://www.getdailyart.com/18360/edward-hopper/summer-evening
https://arthive.com/edwardhopper/works/324376~Summer_evening


Edward Hopper (American, 1882-1967), Καλοκαίρι στην πόλη, 1949. Ιδιωτική Συλλογή. Βλ. https://www.wikiart.org/en/edward-hopper/summer-in-the-city-1950

Edward Hopper (American, 1882-1967), Πρωινό στο Cape Cod, 1950. Smithsonian Museum of American Art. Βλ. https://americanart.si.edu/artwork/cape-cod-morning-10760

Edward Hopper (American, 1882-1967), Πρωινός ήλιος, 1952. Columbus Museum of Art. Ohio. Βλ. http://5095.sydneyplus.com/final/Portal/Default.aspx?lang=en-US

Edward Hopper (American, 1882-1967), Φως του ήλιου στην πόλη, 1954.  Hirshhorn Museum and Sculpture Garden. Βλ. https://www.si.edu/object/city-sunlight:hmsg_66.2505

Edward Hopper (American, 1882-1967), Άνθρωποι στον ήλιο. 1960. Smithsonian Museum of American Art. Βλ. https://americanart.si.edu/artwork/people-sun-10762

Edward Hopper (American, 1882-1967),, Θεατές της θάλασσας. 1952. Ιδιωτική Συλλογή. Βλ. https://www.dailyartmagazine.com/sea-watchers-edward-hopper/


Edward Hopper (American, 1882-1967), Νότια Καρολίνα. Πρωινό. 1955. Whitney Museum of American Art. Βλ. https://whitney.org/collection/works/789


Edward Hopper (American, 1882-1967), Φως του ήλιου σε μια καφετέρια. 1958. Yale University Art Gallery. Βλ. https://artgallery.yale.edu/collections/objects/52642

Edward Hopper (American, 1882-1967), Φως του ήλιου στα brownstones (σπίτια με καφέ πέτρες), 1956. Wichita Art Museum. Βλ. https://wichitaartmuseum.org/our-collection/collection/sunlight-on-brownstones/

Edward Hopper, Φως του ήλιου στο δεύτερο όροφο. 1960. Whitney Museum of American Art. Βλ. https://whitney.org/collection/works/873

Edward Hopper (American, 1882-1967), Γυναίκα στον ήλιο,  1961. Whitney Museum of  American Art. Βλ. https://whitney.org/collection/works/1337


Για το έργο του Edward Hopper, βλ. https://www.edwardhopper.net/


↧

Τα Χριστούγεννα στη ζωγραφική και την ποίηση. Το Χριστουγεννιάτικο Δένδρο.

December 27, 2022, 2:51 am
$
0
0

 Το Χριστουγεννιάτικο Δέντρο στη ζωγραφική και στην ποίηση.

    Πάντα με μάγευαν και συνεχίζουν να με μαγεύουν τα στολίδια  και τα λαμπερά, πολύχρωμα φωτάκια του Χριστουγεννιάτικου Δέντρου... Μικρά ή μεγάλα, σεμνά και απλά διακοσμημένα  ή βαρυφορτωμένα με φανταχτερά και αστραφτερά στολίδια, "φυσικά"ή "ψεύτικα"δέντρα στέκονται μοναχικά σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, σε σπίτια φτωχικά ή πλούσια, σε μικρές ή μεγάλες πλατείες, σε δρόμους ή λεωφόρους, σε βιτρίνες μικρών μαγαζιών ή μεγάλων εμπορικών πολυκαταστημάτων (παντού σε κάθε γωνιά, δίπλα μας, στέκεται όρθιο και μόνο του, ένα Χριστουγεννιάτικο Δέντρο),  μαγνητίζοντας -όχι πάντα (γιατί πολλές φορές τα προσπερνάμε χωρίς να ρίξουμε ούτε μια ματιά), το βλέμμα των μικρών και μεγάλων παιδιών, το βλέμμα των παιδιών που κάποτε υπήρξαμε, το βλέμμα των παιδιών που κρύβουμε καθώς περνούν τα χρόνια και θυμόμαστε να κοιτάξουμε μ'αυτό τις μέρες τις "Γιορτινές"... 

          Στέκονται μόνα τους και σιωπηλά τα Χριστουγεννιάτικα Δέντρα με μία αδιόρατη θλίψη, γιατί τα στόλισαν και τα φώτισαν, για να μας θυμίζουν ότι ήρθαν για ακόμη μια χρονιά οι ημέρες των Εορτών, για να δημιουργήσουν μία πρόσκαιρη εορταστική ατμόσφαιρα, για να προσφέρουν αφορμή για χαρά στους θεατές τους ...Πρέπει να υπομείνουν τη μοναξιά και την "ορθοστασία",  να αντέξουν το βαρύ το φορτίο στολιδιών και φώτων...Πρέπει να σηκώσουν στα κλαδιά τους, όλα αυτά τα στολίδια, που άλλοι τα έχουν επιλέξει...και κυρίως να σηκώσουν τις σκέψεις και τα όνειρα όλων μας, τις μνήμες και αναμνήσεις, τις προσδοκίες και τις ελπίδες μας... Τίποτα δεν είναι πραγματικό και αληθινό στα Χριστουγεννιάτικα Δέντρα, το μόνο αληθινό είναι η επίγνωση και η συναίσθηση της προσωρινότητας του Χριστουγεννιάτικου Δέντρου... όλοι μας το γνωρίζουμε ότι σύντομη είναι παρουσία του Χριστουγεννιάτικου Δέντρου...Σύντομα θα το "ξεστολίσουμε"...και θα πούμε "Και του Χρόνου"!

     Για τα Χριστουγεννιάτικα Δέντρα, λοιπόν, είναι αυτή η ανάρτηση! Για αυτά τα εποχιακά διακοσμητικά των κλειστών και ανοιχτών χώρων, που άλλοτε σταματάμε για να τα θαυμάσουμε και άλλοτε τα προσπερνάμε αδιάφοροι, γιατί βιαζόμαστε ή γιατί έχουμε τόσα να σκεφτούμε...

Aς διαβάσουμε ένα τρυφερό ποίημα με τον τίτλο "Μικρό Δέντρο", του γνωστού μοντερνιστή Αμερικανού μοντερνιστή ποιητή και ζωγράφου Edward Estlin Cummings (1894-1962) και ας δούμε μία επιλογή με πίνακες ζωγραφικής που απεικονίζουν Χριστουγεννιάτικα Δέντρα μιας άλλης εποχής. Mπορείτε να δείτε και άλλους πίνακες με Χριστουγεννιάτικα Δέντρα στο https://annagelopoulou.blogspot.com/2019/12/blog-post.html

 Louis Lang (American, 1812-1893), Στολίζοντας το Χριστουγεννιάτικο Δένδρο, 1865. Palmer
 Museum of Art.

E.E. Cummings, Μικρό Δέντρο

Μικρό δέντρο

μικρό σιωπηλό χριστουγεννιάτικο δέντρο

είσαι τόσο μικρό

μοιάζεις πιο πολύ με λουλούδι

 

ποιος σε βρήκε στο πράσινο δάσος

και πόσο στενοχωρήθηκες που έφυγες;

κοίτα  θα σε παρηγορήσω

γιατί μυρίζεις τόσο ωραία

Marcel Rieder (French, 1862-1942), Στολίζοντας το Χριστουγεννιάτικο Δέντρο, 1898.

Harry Bush (British, 1883-1957), Το Χριστουγεννιάτικο Δένδρο, 1933.

Eliot Hodgkin British (1905-1987), Χριστουγεννιάτικο Δένδρο.


θα φιλήσω τον δροσερό κορμό σου

και θα σ’ αγκαλιάσω σφιχτά να νιώθεις ασφαλές

όπως θα έκανε η μαμά σου,

μόνο μη φοβάσαι


Max Rimböck (German, 1890-1956), Νεαρή γυναίκα δίπλα στο Χριστουγεννιάτικο Δέντρο, 1918.


Max Rimböck (German, 1890-1956), Εσωτερικό δωματίου με Χριστουγεννιάτικο Δέντρο, 1936.


Max Rimböck (German, 1890-1956), Χριστουγεννιάτικο Εσωτερικό.


κοίτα  τα στολίδια

που κοιμούνται όλο τον χρόνο σ’ ένα σκοτεινό κουτί

και ονειρεύονται κάποιος να τα βγάλει και να τ’ αφήσει να λάμψουν,

οι μπάλες οι γιρλάντες κόκκινες και χρυσές τα αφράτα νήματα,

 

Lovis Corinth, Χριστουγεννιάτικα στολίδια, 1913. Lentos Art Museum.


τέντωσε τα μικρά σου χέρια

και θα σου τα δώσω όλα να τα κρατήσεις

κάθε δάχτυλο θα έχει το δαχτυλίδι του

και δεν θα μείνει ούτε μια γωνίτσα σκοτεινή ή δυστυχισμένη


Max Rimböck (German, 1890-1956), Χριστουγεννιάτικη Νεκρή Φύση. 1949.


Max Rimböck (German, 1890-1956), Χριστουγεννιάτικο Δέντρο.



Helga Cathrine Ancher (Danish, 1883–1964), Μέρες Χριστουγέννων. Η Anna Ancher κάθεται δίπλα στο Χριστουγεννιάτικο Δένδρο. 1919. Art Museum of Skagens.


Gabriele Münter (German, 1877-1962), Εσωτερικό με Χριστουγεννιάτικο Δένδρο. Αρχές του 20ού αιώνα.

Aleksey Korin (Russian, 1865-1923), Χριστουγεννιάτικο Δέντρο, 1910.

Maximilian Schaefer (German, 1851-1916), Με ήσυχη καρδιά δίπλα στο Χριστουγεννιάτικο Δέντρο, 1894.
Maximilian Schaefer

Francis Ferdinand Maurice Cook (British, 1907–1978), Το στούντιο μου με Χριστουγεννιάτικο Δέντρο, 1960.


κι όταν θα είσαι πια στολισμένο

θα σταθείς στο παράθυρο να σε δούνε όλοι

και πώς θα σε κοιτάζουν!

ω θα είσαι πολύ περήφανο

 

και η μικρή αδερφή μου κι εγώ θα πιαστούμε χέρι-χέρι

και κοιτάζοντας το όμορφο δέντρο μας

θα χορεύουμε και θα τραγουδάμε

“ω έλατο ω έλατο”

Μετάφραση Χριστίνα Λιναρδάκη


↧

Η Ανάσταση του Λαζάρου. Ένας πίνακας ζωγραφικής του Vincent Van Gogh και ένα ποίημα του Χρίστου Λάσκαρι

April 8, 2023, 1:05 pm
$
0
0

 Η Ανάσταση του Λαζάρου του Vincent Van Gogh και του Χρίστου Λάσκαρι


    Σάββατο του Λαζάρου σήμερα και λόγω της ημέρας, θυμήθηκα έναν πίνακα του γνωστού Ολλανδού ζωγράφου Vincent Van Gogh, που με συγκινεί ιδιαίτερα. Στην πραγματικότητα, θυμήθηκα δύο πίνακες, γιατί ο πίνακας του Van Gogh εμπεριέχει τον πίνακα ενός άλλου σημαντικού Ολλανδού ζωγράφου, του Rembrandt. 

     O Van Gogh, έχοντας ως αφετηρία την "Ανάσταση του Λαζάρου"του πολύ παλιότερου χρονικά Rembrandt, ζωγραφίζει τη δική του εκδοχή της  σκηνής της "Ανάστασης". Η αναπαράσταση της "Ανάστασης του Λαζάρου"από τον Van Gogh διαφέρει αισθητά από την "Ανάσταση του Λαζάρου"του Rembrandt.


Vincent Van Gogh, Η Ανάσταση του Λαζάρου (κατά τον Ρέμπραντ), Saint Remy. 1890. Μουσείο Van Gogh. Άμστερνταμ  (βλ. Vincent Van Gogh, Η Ανάσταση του Λαζάρου)

Η σκηνή της Ανάστασης από τον Van Gogh διαδραματίζεται σ'ένα από τα αγαπημένα του "κίτρινα"λιβάδια της γαλλικής υπαίθρου (του Saint Remy), που συνήθιζε να απεικονίζει. Σε αντίθεση από το σκοτεινό πίνακα του Rembrandt, η "Ανάσταση του Λαζάρου"του Van Gogh φωτίζεται από έναν πελώριο ήλιο που προβάλλει στο βάθος, πάνω από τα βουνά του ορίζοντα.  Ο Van Gogh αφαιρεί από τη σκηνή την κεντρική μορφή του Χριστού, ο οποίος στον πίνακα του Ρέμπραντ απεικονίζεται με σηκωμένο το χέρι και με έκφραση δραματικής έντασης, τη στιγμή που εγείρει τον Λάζαρο. Αφαιρεί, επίσης, και άλλα δευτερεύοντα πρόσωπα που παρίστανται ως θεατές της σκηνής της Ανάστασης. Διατηρεί, όμως, δύο γυναικείες μορφές, τις αδελφές του Λαζάρου, τη Μάρθα και τη Μαρία. Μοντέλα για τις δύο μορφές ήταν δύο υπαρκτά γυναικεία πρόσωπα, που ο Van Gogh είχε γνωρίσει στην Arl και τις συναντάμε και σ'άλλους πίνακες του, η κυρία Roulin με το πράσινο φόρεμα και η κυρία Ginoux με το σκούρο ριγωτό φόρεμα. Ο ζωγράφος αποτυπώνει αριστοτεχνικά τον ανθρώπινο πόνο στη μορφή του Λάζαρου, αλλά και στην έκφραση και τις κινήσεις των δύο αδελφών του. Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο Λάζαρος απεικονίζεται με κόκκινα γένια στο πρόσωπό του. Η λεπτομέρεια αυτή κάνει πολύ πιθανή την άποψη, σύμφωνα με την οποία ο Van Gogh ταυτίζεται με τον Λάζαρο...Μήπως προσδοκά να αναστηθεί όπως ο Λάζαρος; Μήπως περιμένει να αναστηθεί όπως ο Λάζαρος; 
Ή μήπως πίστευε ότι είχε αναστηθεί όπως ο Λάζαρος;

Rembrandt, Η Ανάσταση του Λαζάρου, 1630-1632. Los Angeles County Museum of Art (βλ. Rembrandt, Η Ανάσταση του Λαζάρου).

Θεωρείται ότι ο Van Gogh ζωγράφισε την Ανάσταση του Λαζάρου από ένα χαρακτικό του Rembrandt που του είχε στείλει ο αδελφός του, o Theo.

Rembrandt, Η Ανάσταση του Λαζάρου, 1642. Χαρακτικό. Rijksmuseum Museum. Amsterdam.

O πίνακας του Van Gogh μου θύμισε το ποίημα του Χρίστου Λάσκαρι


Ο αναστημένος Λάζαρος διαλογίζεται


Ακούστηκε πως αναστήθηκα,

πως γύρισα πάλι στη ζωή

και είμαι ζωντανός

όσο και πρώτα.

Μπορεί να είναι κι έτσι.

Όμως,

ας μη γελιόμαστε.

Όσο και να αναστηθείς,

η παγωνιά του πεθαμένου

μένει.

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Πάροδος", τ. 4, Ιούλιος 2004, σ. 272.

https://joyofmuseums.com/museums/united-states-of-america/los-angeles-museums/los-angeles-county-museum-of-art/the-raising-of-lazarus/

https://www.greek-language.gr/periodika/mags/parodos/2004/4/123197

↧
Search

Η Μαγδαληνή στην ποίηση και τη ζωγραφική. Ένα ποίημα της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ και πίνακες των Προραφαηλιτών ζωγράφων

April 11, 2023, 1:32 pm
$
0
0

Μαρία Μαγδαληνή. Ένα ποίημα της Κατερίνας Αγγελάκη Ρουκ και εικόνες της Μαρίας Μαγδαληνής από τους Προραφαηλίτες ζωγράφους

Διανύουμε τη Μεγάλη Εβδομάδα για ακόμη μια χρονιά, την Εβδομάδα των Παθών του Κυρίου...Για αυτό, μία ανάρτηση για τη Μαρία Μαγδαληνή, μία γυναικεία μορφή αμφιλεγόμενη, που συνδέεται στενά με τον Χριστό. Ας διαβάσουμε το ποίημα της Αικατερίνης Αγγελάκη-Ρουκ και ας δούμε απεικονίσεις της Μαρίας Μαγδαληνής από τους αγαπημένους μου Προραφαηλίτες ζωγράφους.

  Στο ποίημα της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ το ποιητικό υποκείμενο ταυτίζεται με τη Μαρία Μαγδαληνή και ακούμε ένα δραματικό μονόλογο, μία εκ βαθέων εξομολόγηση για τη ζωή της...

Dante Gabriel Rossetti, Μαρία Μαγδαληνή, 1877. Delaware Art Museum, βλ. https://emuseum.delart.org/objects/6458/mary-magdalene?ctx=d0b595523d73484dfdbcca94e4040ef6602e5608&idx=17

Herbert Gustave Schmalz, Μαρία η Μαγδαληνή, ξαφνιασμένη στο δάσος, 1893. Βλ. https://michaelescolme.wordpress.com/2015/01/12/mary-of-magdela-startled-in-a-wood-1856-1935/

Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ, Μαγδαληνή, το μεγάλο θηλαστικό 

Περνώ τη ζωή μου

από την κεφαλή της ίδιας πάντα
σκουριασμένης βελόνας
και ράβω, ράβω τα πάθη μου.
Οι ζάρες της κοιλιάς μου
όπως οι δρόμοι της πόλης
η πλατεία με το ηρώον στη μέση
όλα γνωστά
κι εγώ γνωστή μ’ άμαθη
ξέρω μόνο ό,τι είμαι στον έρωτα
ό,τι με νικάει στον έρωτα,
μια κοινοτοπία που τραγουδάει.
Φτιασιδωμένη τις εποχές
αλλάζω υφάσματα
και το σώμα αλλάζει στάση
μπρος στον καιρό
το φουσκώνω κάθε πρωί
κι απομακρύνεται ο πλανόδιος
με το φυσητήρι.

Άρχισα μ’ ένα γαργαλητό
στο κέντρο της παλάμης
καρφί η ατίθαση μύγα
άγγιζε η τριγωνική μουσούδα της
τη σκοτεινή αντιστοιχία
το θυμωμένο σμάρι
το φόβο––σαν της ρίζας.

John Rogers Herbert, Μαρία Μαγδαληνή, 1859. Ο πόνος για το μαρτύριο του Χριστού αποτυπώνεται στο πρόσωπο της μυροφόρου Μαρίας. Βλ. https://victorianweb.org/painting/herbert/paintings/6.html

Και να, σκοινάκι πηδώ στον ουρανό
δειπνώ με τους δαιμόνους
τις μασκαρεμένες αγελάδες
με τα χορταρίσια όνειρα.
Τίποτα δε θ΄αποδείξω
με τη ζωή μου
γι’ αυτό και σ’ ερωτεύτηκα
θηλαστικό μιας προϊστορίας
που θά ‘ρθει
φαρμακωμένη απ΄ τον τόσο σπόρο
μηρυκάζω τα μάταια λόγια
του ρόλου μου
–­–πάντα πως θα πεθάνω σε λίγα χρόνια
παίζω-–
γι’ αυτό και σ’ ερωτεύτηκα.

Dante Gabriel Rossetti, H Μαρία Μαγδαληνή φεύγοντας από το σπίτι της γιορτής. 1857. Tate Britain. Βλ. https://www.tate.org.uk/art/artworks/rossetti-mary-magdalene-leaving-the-house-of-feasting-n02859

Dante Gabriel Rossetti, Η Μαρία Μαγδαληνή στην πόρτα του Σίμωνα του Φαρισαίου, 1858. 
The Fitzwilliam Museum. Cambridge. Στο παράθυρο δεξιά διακρίνεται η μορφή του Χριστού. (βλ. https://fitzmuseum.cam.ac.uk/objects-and-artworks/highlights/2151 και http://www.rossettiarchive.org/docs/s109.rap.html)

Ο χρόνος μας είναι μετρημένος
θα επιζήσουμε κι οι δυο
μετά την αποκαθήλωση
εγώ σέρνοντας
χρονοφαγωμένο το σώμα
κι εσύ με λάμψη πάντα
μέσ’ απ’ τα βαθιά, μωρουδίστικα
τραγούδια του Μεσσία:
“Χριστέ μου
τι όμορφος που είσαι
κι έχεις ένα όνομα
σκληρό σαν το ρετσίνι
μ’ άλλο σκληρό απάνω σου
δεν έχεις.
Πάει η καρδιά σου όμοια
με τη θάλασσα
γύρω απ’ όλα τα νησιά”.

Arthur Hacker, Μαρία Μαγδαληνή και ο Χριστός. Walker Art Gallery. Βλ. https://artuk.org/discover/artworks/christ-and-the-magdalene-98854

Οι γερανοί του λιμανιού
τραβούν τη νύχτα πάνω,
μικρά φτερένια σύννεφα
της θείας γαλάζιας κότας
ανοίγουν τη μέρα στα νησιά.
Σ’ έρημη αποβάθρα
κομμάτι σκοτάδι
πελεκημένη από βράχο σκοτάδι
περιμένω να με πάνε σε κλειστό αμάξι
ή να σπάσω από φως.

George Frederic Watts (British, 1817-1904), Η Μαρία Μαγδαληνή στη βάση του Σταυρού. Walker Art Gallery. Βλ. https://artuk.org/discover/artworks/the-magdalen-at-the-foot-of-the-cross-97322

Πάντα κάτι παλιό είναι γύρω
για να μοιάζεις βγαλμένος
απ΄ τα χαλάσματα
πάντα κάτι μαλακές λουρίδες
έχει το χώμα
για μας τους άστεγους
της τελευταίας ώρας.
Καμιά ανάσταση δεν κάναμε
καμιά αντίσταση
καμιά πράξη
μόνο κουρνιάσαμε
Απελπισμένοι μες στα ρούχα μας
που μας στένευαν στον έρωτα
σιγομουγκρίζαμε με μύτες υγρές
που πάγωναν στην ψύχρα.
Θα φύγεις για τους ουρανούς
θα φύγεις με φως
σαν να μην είχες σώμα
κι ας ονειρευόσουνα το σκοτεινό καμαράκι
του φωτογράφου.
Πας στο χειμώνα των αηδονιών
και με τα δάχτυλα σε στρώνω
σκιά στο δρόμο με τους ευκάλυπτους.
Σε ακουμπώ ολόκληρη
ολόκληρο
και παλεύω να πειστώ για το θάνατό σου
––για τον δικό μου
είναι ακόμα πολύ δύσκολο––
έτσι όπως το απόβραδο
σκουραίνει το κίτρινο
βαραίνει η κρυφή μυρωδιά
κι είναι το άνθος στίγμα μόνο.
Το τσάγαλο θα γίνει αμύγδαλο
το πάθος πίστη
με τον καιρό…
Πίστη καθίζει μέσα μου
με μικρά τινάγματα λατρεύω
ό,τι υπάρχει
κι ό,τι ποτέ δε δύναται.
Τι θεία διαδικασία
η φλεγόμενη βάτος!
καίγεται πάντα
σε τοπίο παρόμοιο με το δέρμα μου
κάτι ανάμεσα στο έρημο κίτρινο
και το βουβό καφέ της ευφορίας.
Πάσχω τότε και συμπάσχω
τον κόσμο
αποκαλύπτεται ξαφνικά η αλήθεια
στα λόγια των πεθαμένων
πιέζω τον αφαλό
και προχωρώ το άδειο.
Με τον έρωτα μαθαίνω
Τι βάρος θα σηκώνεις εσύ πάντα
––θεός ή επισκέπτης;––
μεταλαβαίνω το σώμα σου
το νερωμένο αίμα
γρατσουνισμένη απ’ τα τόσα αντίθετα
θρησκεύομαι τη γοητεία
Το σχήμα των δοντιών σου
στο παλιό μας μήλο.
Είναι ένα βαθούλωμα
που μύρισε λιβάνι,
ό,τι είσαι διαιωνίζεται
ό,τι εγώ σταματάει εδώ
κι έμεινα χνάρι μοναδικό
στις θεϊκές επαναλήψεις.

Frederick Sandys, Μαρία Μαγδαληνή. Γύρω στα 1858. Delaware Art Museum. Βλ., https://emuseum.delart.org/objects/10820/mary-magdalene?ctx=1f46fe9f488679ff983889b0be1ff7937bc34361&idx=27

Για το ποίημα Μαγδαληνή, Το Μεγάλο Θηλαστικό (1974), 

βλ. https://www.kalliopex.com/feature-poet-katerina-anghelaki-rooke/

↧
↧

Το Καλοκαίρι στην ποίηση και τη ζωγραφική. Ένα ποίημα της Μελισσάνθης και πίνακες ζωγραφικής του Hermann Seeger

July 31, 2023, 12:04 pm
$
0
0

Τοπίο της Μελισσάνθης και στους αμμόλοφους της Βαλτικής του Hermann Seeger

 

   Aς αποχαιρετήσουμε τον Ιούλιο και ας υποδεχθούμε τον τρίτο μήνα του Καλοκαιριού, τον Αύγουστο, μ'ένα ποίημα της αισθαντικής ποιήτριας Μελισσάνθης (1907-1991) και πίνακες ζωγραφικής του Γερμανού Hermann Seeger (1857-1945) που απεικονίζουν νεαρές κοπέλλες στους αμμόλουφους της παραλίας της Βαλτικής Θάλασσας.

   Διαβάζοντας το ποίημα, παρακολουθούμε το σχεδόν πνευματικό "οδοιπορικό"του ποιητικού υποκειμένου (που μιλάει-μάλλον στοχάζεται- σε πρώτο πληθυντικό πρόσωπο) σε μία απόκοσμη παραλία με αμμόλοφους κατά τη διάρκεια μίας καλοκαιρινής ημέρας...

Hermann Seeger (1857-1945), Ένα κορίτσι στην παραλία. Ιδιωτική Συλλογή.

Hermann Seeger (1857-1945),  Στους αμμόλοφους της Βαλτικής Θάλασσας.

Μελισσάνθη, Τοπίο

Από τους κινητούς αμμόλοφους περάσαμε

που αλλάζουν σχήματα με τις φωτοσκιάσεις

Ο δρόμος είχε πολλούς ελιγμούς

αλλά υπήρχε μια επίμονη σκέψη

που ο τζίτζικας την πήρε στη φωνή του

τρυπούσε το μυαλό καθώς καυτό βόλι

Hermann Seeger (1857-1945), Ένα απόγευμα στους αμμόλοφους.

Hermann Seeger (1857-1945), Κορίτσι με μπλε φόρεμα στην παραλία της Βαλτικής Θάλασσας, 1923.

                                                         Φθάσαμε ως τ'ακροθαλάσσι

κανείς δεν ήταν να μας υποδεχτεί

μία αίσθηση μόνον παράξενη

πρωτοφανέρωτων πραγμάτων

κι άνεμος, άνεμος ερημικός

Το πέλαγο είχε μια δίβουλην όψη

που μετάλλαζε απ'το μπλάβο

ως τ'ανοιχτό μαβί. Όλα γίνηκαν δίβουλα

προπάντων η επίμονη σκέψη

  

Hermann Seeger (1857-1945), Στην παραλία.

Hermann Seeger (1857-1945),  Κορίτσια στην παραλία.


Hermann Seeger (1857-1945), Kορίτσια που ονειρεύονται.

Κάποιος πλατάγισε μες στο νερό

Τότε σκεπάστηκε όλο το τοπίο

απ΄τους ιριδισμούς του κύματος

-ένα κομμάτι νερό χορευτικό

ανάμεσα σε γυμνά σφυρά-

κι η επιμονή του τζίτζικα

Υπήρχαν στίγματα χρυσά μες στο νερό

που μετατόπιζαν το βάρος της στιγμής

Σκύβαμε ολοένα, ατενίζοντας προς το βυθό

και μια κραυγή ξέκοβε μέσα απ'τη βουή

της θάλασσας "πέρασμα δεν υπάρχει"...

Τα στοιχεία της γης και του νερού

μάχονταν σιωπηλά.


Hermann Seeger (1857-1945), Στους αμμόλοφους.

Για το ποίημα της Μελισσάνθης, βλ.

Μελισσάνθη, Οδοιπορικό. Ποιήματα 1930-1984, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 2000, σ. 143.

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Hermann_Seeger_-_In_the_dunes_on_the_Baltic_Sea_shore.jpg
https://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2007/19th-century-paintings-including-spanish-painting-and-symbolism-the-poetic-vision-l07103/lot.341.html
https://www.invaluable.com/auction-lot/seeger-hermann-1123-c-b0f43279a0
https://www.lempertz.com/en/catalogues/lot/1141-1/1229-hermann-seeger.html
http://www.altekunst-vienna.com/frontend/scripts/index.php?groupId=0&productId=3147&setMainAreaTemplatePath=mainarea_productdetail.html&query=
https://www.christies.com/lot/lot-5411856/?intObjectID=5411856
https://www.artnet.com/artists/hermann-seeger/in-the-dunes-PjUXY3yAPRkL-7M2PRgd4w2
https://www.artnet.com/artists/hermann-seeger/m%C3%A4dchen-im-blauen-kleid-am-steg-von-graal-an-der-dgDHKY0H5q6XamLZ2hNPMg2

↧

Ο έρωτας στην ποίηση. Βισουόβα Σιμπόρσκα, Kεραυνοβόλος έρωτας και πίνακες ζωγραφικής των Γερμανών ζωγράφων Gotthardt Kuehl και Lesser Ury

February 17, 2024, 1:54 am
$
0
0

 Βισουόβα Σιμπόρσκα,Κεραυνοβόλος Έρωτας

  Στον έρωτα με την "πρώτη ματιά", τον "κεραυνοβόλο"έρωτα, αναφέρεται το παρακάτω ποίημα της, βραβευμένης με Νόμπελ Λογοτεχνίας (1996),  Πολωνής ποιήτριας Βισουόβα Σιμπρόρσκα (1923-2006) ή μήπως στο τυχαίο και συμπτωματικό της ζωής των ανθρώπων; Μήπως μ᾽ αυτούς, που νομίζουμε ότι έχουμε ερωτευθεί με την "πρώτη ματιά", έχουμε ξανασυναντηθεί κάπου κάποτε, αλλά δεν έτυχε να τους προσέξουμε ή έτυχε να στρέψουμε αλλού το βλέμμα μας όταν περνούσαμε από δίπλα τους ή όταν περνούσαν αυτοί από δίπλα μας; Mήπως  πριν την "πρώτη"συνάντησή μας με το αντικείμενο του έρωτά μας, προηγήθηκε κάποια άλλη "συνάντηση"που αγνοούμε; Μήπως υπάρχει ένα αόρατο νήμα που μας συνδέει με κάποιους ανθρώπους στο χρόνο, μέχρι εκείνη τη στιγμή που θα "αποκαλύψει"την παρουσία μας και την παρουσία τους στη ζωή τους και στη ζωής μας; 

Gotthardt Kuehl (German, 1850–1915), στο καφέ. 

Gotthardt Kuehl (German, 1850–1915), Ζευγάρι που πίνει τσάι.

Πίστευαν και οι δύο ακράδαντα

ότι ένα ξαφνικό πάθος τους ένωσε.
Μια τέτοια βεβαιότητα είναι ωραία,
αλλά η αβεβαιότητα είναι ακόμη πιο ωραία.

Αφού δεν έτυχε να συναντηθούν ποτέ στο παρελθόν, ήταν πεπεισμένοι
ότι τίποτα δεν είχε υπάρξει μεταξύ τους.
Αλλά τι λένε οι δρόμοι, οι σκάλες, οι διάδρομοι –
μήπως είχαν προσπεράσει εκεί ο ένας τον άλλον ένα εκατομμύριο φορές;


Lesser Ury (German, 1861-1931), Στην καφετέρια, 1898.  Στον πίνακα του Γερμανού ζωγράφου το βλέμμα του ενός δεν έχει συναντηθεί με το βλέμμα του άλλου. 

Αφού δεν έτυχε να συναντηθούν 
ποτέ στο παρελθόν, ήταν πεπεισμένοι ότι 
τίποτα δεν είχε υπάρξει μεταξύ τους. 
Αλλά τι λένε οι δρόμοι, οι σκάλες, οι διάδρομοι- 
μήπως είχαν προσπεράσει εκεί ο ένας τον άλλον 
ένα εκατομμύριο φορές;

Lesser Ury (German, 1861-1931), Στην οδό Κurfürstendamm, 1910. Εκείνη διασχίζει το δρόμο, εκείνος περπατά στο πεζοδρόμιο. Και οι δύο βρίσκονται στον ίδιο τόπο την ίδια στιγμή, αλλά αγνοούν την παρουσία του άλλου ή της άλλης...

Ίσως ένα «συγγνώμη» που ειπώθηκε μέσα στο πλήθος;
Ένα κοφτό «λάθος νούμερο» στο ακουστικό του τηλεφώνου; –
Αλλά ξέρω την απάντηση.
Όχι, δεν θυμούνται.

Θα τους ξάφνιαζε αν μάθαιναν ότι η Τύχη έπαιζε μαζί τους για χρόνια.

Όχι έτοιμη ακόμη
να γίνει το Πεπρωμένο τους,
τους έφερνε κοντά, τους απομάκρυνε,
τους έφραζε το μονοπάτι,
χαμογελώντας κρυφά,
κι ύστερα αποχωρούσε.

Lesser Ury (German, 1861-1931), Απόγευμα στο καφέ Bauer. 1898.

Υπήρξαν ενδείξεις και σημάδια,
κι ας μη μπορούσαν να τα διαβάσουν ακόμη.
Ίσως πριν τρία χρόνια
ή την περασμένη Τρίτη
ένα φύλλο να πέταξε
από τον ένα ώμο στον άλλον.
Ή κάτι να έπεσε και να το μάζεψε ο ένας από τους δύο;
Ποιος ξέρει, ίσως η μπάλα
που χάθηκε στους θάμνους της παιδικής ηλικίας;


Lesser Ury (German, 1861-1931), Περίπατος στο δάσος, 1923.

Υπήρξαν πόμολα και κουδούνια
όπου το ένα άγγιγμα ήρθε να σκεπάσει το άλλο.
Βαλίτσες στον έλεγχο εισιτηρίων που στέκονταν δίπλα-δίπλα. 
Ένα βράδυ, ίσως, το ίδιο όνειρο, που το πρωί έσβησε σε μιαν αχλύ.

Κάθε αρχή
είναι εξάλλου μια συνέχεια,
και το βιβλίο των συμβάντων
μένει πάντοτε ανοιχτό κάπου στη μέση.

Lesser Ury (German, 1861-1931),  Άνδρας και γυναίκα σε εστιατόριο, 1910.


Για το ποίημα, βλ. Βισουόβα Κισλόβσκα, Μία ποιητική διαδρομή, μετάφραση Βασίλης Καραβίτης, εκδ. Σοκολής, Αθήνα 2003.

Για μεταφρασμένα στα νέα ελληνικά ποιήματα της Κισλόβσκα, βλ. επίσης 
Βισουόβα Κισλόβσκα, Η ζωή εδώ και τώρα, ποιήματα, μετάφραση Μπεάτα Ζουλκιέβιτς, εκδ. Καστανιώτης, Αθήνα, 2021.  



Και οι δυο πιστεύουν ακράδαντα ότι τους ένωσε ένα ξαφνικό πάθος. Ωραία είναι μια τέτοια βεβαιότητα όμως η αβεβαιότητα είναι ακόμα πιο ωραία. [Πηγή: www.doctv.gr]

↧

Το φθινόπωρο στην ποίηση και ζωγραφική: Μυρτιώτισσα, είμαι ένα φύλλο ωχρό

November 10, 2024, 12:59 am
$
0
0
Είμαι ένα φύλλο ωχρό του φθινοπώρου: ένα φθινοπωρινό ποίημα της Μυρτιώτισσας

Ας θυμηθούμε ένα φθινοπωρινό ρομαντικό ποίημα της Μυρτιώτισσας! Το ποιητικό υποκείμενο ταυτίζεται με ένα ωχρό φύλλο του Φθινοπώρου...

Tom Scott (Scottish, 1859-1927).  Φθινοπωρινά φύλλα, 1902.

Μυρτιώτισσα, Είμαι ένα φύλλο ωχρό

Είμαι ένα φύλλο ωχρό του φθινοπώρου
που από βουνίσιο δέντρο έχει ξεφύγει,
το βήμα με ταράζει του οδοιπόρου,
στον άνεμο χρωστώ τα θεία μου ρίγη.

Είμ᾽ένα σάπιο ξύλο από καράβι
κι η θάλασσα για πάντα μ᾽ορίζει,
τους πόθους μου γι᾽άφταστα μάκρη ανάβει,
καθώς με πάει και με στριφογυρίζει.

Μα έχει το κύμα αυτό που μ᾽αναδεύει,
τόσες ζωές απάνω μου σωριάσει,
που γνώρισα-κι ας μη με ταξιδεύει-
μες απ᾽αυτές, ολάκερη τη πλάση.

Olga Wisinger-Florian Austrian, 1844-1926), Πεσμένα φύλλα, 1899. Belvedere.

Κι αν δε μου εδόθη στου ονείρου τη χώρα
ν᾽αράξω, μου φανέρωσε τ᾽αγέρι
το ξωτικό της μύρο, κι η άγρια μπόρα,
μηνύματα από κείθε μου έχει φέρει.

Κι εσπαταλεύτηκ᾽ έτσι ο εαυτός μου,
τα μάτια μου αποστάσαν κι η καρδιά μου,
γιατί έψαξα τα πέρατα του κόσμου
δίχως να ξεμακρύνω απ᾽τη γωνιά μου...

John Singer Sargent, Φθινοπωρινά φύλλα. 1913. Εθνική Πινακοθήκη της Βικτόρια. Μελβούρνη.

http://www.ngv.vic.gov.au/col/work/4336
↧
Viewing all 472 articles
Browse latest View live
Search
<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>